به گزارش حکیم مهر به نقل از "روزنامه حمایت"، سفر به روستاها و مناطق طبیعی و دیدنی از جمله کویر، دشت و کوه از جذابیتهایی است که بیشتر افراد آن را میپسندند و به چنین سفرهایی علاقه دارند. این در حالی است که در چنین فضاهایی افراد در معرض خطراتی مانند گزیدگی از سوی حیوانات قرار دارند. مصداق این امر مارگزیدگی است.
یادتان باشد طبیعت قلمروی جانورانی مانند مار یا عقرب است و این ما هستیم که قدم به طبیعت و دنیای زیبای آنها میگذاریم. براین اساس آگاهی از خطراتی که میتواند در چنین مکانهایی ما را تهدید کند و شیوههای مراقبت از خود در صورت وقوع حوادثی از این قبیل بسیار با اهمیت خواهد بود.
نخستین توصیهای که ما برای شما داریم این است که هیچ وقت در صدد آزار یا اسیرکردن چنین جانورانی نباشید. حتی اگر معتقدید که به طور نمونه ماری که میخواهید بگیرید غیرسمی است.
به قول معروف پا روی دم این جانوران نگذارید که ممکن است به شما آسیب جدی بزنند. این که یک مار کوچک و جوان است هم هیچ دلیل بر بیخطر بودن آن نیست چون طبیعت چنین جاندارانی به این شکل است که از ابتدای تولد توانایی نیش زدن را خواهند داشت. دیگر اینکه مارها تا یک ساعت بعد از مرگ هم میتوانند شما را نیش بزنند. اینها نکاتی است که توجه به آن میتواند شما را از درد و رنج ناشی از نیش زدگی نجات دهد تا در مواجهه با این جانداران آسیبی به شما وارد نشود.
غروبها بیشتر مراقب باشید؛ تعجب نکنید واقعیت این است که مارهای جانورانی هستند که از آنها به عنوان صیادان شب یاد میشود، بنابراین در ساعاتی که آفتاب غروب میکند احتمال گزیده شدن بیشتر از ساعات روز به ویژه ظهر خواهد بود. البته اگر هنگام شب قصد گردش در کویر یا علفزار را داشتید توصیه میکنم چراغ پر نوری را با خود به همراه ببرید تا جلوی پایتان یا محدودهای که در آن قصد جابجایی چوب یا سنگ را دارید، روشن کند؛ اینگونه هم بهتر راه خواهید رفت هم بیشتر جانوران گزنده از نور فرار کرده و خطر گزیدگی کمتر تهدیدتان خواهند کرد.
اگر به منطقهای سفر میکنید که مارهای زیادی دارد، میتوانید همراه خود سبزیجات معطری ببرید که بویی تند دارند. سبزیهای مانند نعنا و پونه حتی اسپرهایی که بوهایی اینچنینی دارد، راهکاری است که از عمل به آنها متضرر نخواهید شد.
البته یک موضوع دیگر نیز وجود دارد که توجه به آن ایمنی شما را در برابر چنین جانورانی افزایش میدهد. اینکه شلوار، جوراب یا چکمه بلند بپوشید؛ این کار مصونیت شما را در برابر مارگزیدگی افزایش میدهد. توجه داشته باشید، 58 درصد مار گزيدگیها از ناحيه زانو به پايين اتفاق میافتد.
اتراق کردن در دامن طبیعت، چادر زدن و شب را به صبح رساندن یکی از مهمترین جاذبههای سفر در دل طبیعت است؛ رفتاری که بسیاری از گردشگران از آن استقبال میکنند، اما نباید از این موضوع غافل ماند که حضور شبانه در چنین فضاهایی خطرات خاص خود را دارد که یکی از آنها گزیدگی از سوی برخی جانوران مانند مار یا عقرب است؛ بنابراین بد نیست به چند توصیه در این رابطه توجه ویژه کنید:
نخست اینکه چادری را انتخاب کنید که در و پنجرههای آن بسته شود و تا حد امکان ورود جانورانی چون مار و عقرب به آن وجود نداشته باشد. آن وقت میتوانید با خاطر آسوده در چادر استراحت کنید و شب را مهمان دشت یا کویری شوید که مسافر آن شدهاید.
یادتان باشد هيچوقت کولهپشتی یا هر وسیله دیگری که وسایل خود را با آن جابهجا می کنید با در باز روی زمین رها نکنید، در آن را بسته و درصورت امکان یک درخت آویزان کنید.
شب هنگام هم همه وسایل از جمله کفش و کولهپشتی خود را درون چادر گذاشته و در چادر را ببندید تا هیچ جانوری نتواند وارد شود. در طول روز هم اگر کفشها را درآورده و در گوشهای گذاشتهاید، پیش از پوشیدن آنها را بررسی کنید.
باقیمانده غذاها و خوراکیهایتان را در دل طبیعت نریزید. یادتان باشد این کار هم باعث مصون ماندن زیباییهای طبیعی از زبالهها و پاکیزه ماندن این مناطق میشود و هم از تجمع جانوران گزنده جلوگیری خواهد کرد. توجه داشته باشید که چنین زبالههایی باعث تجمع جوندگان مختلف خواهد شد که به دنبال آنها سایر جانداران مانند مارها و عقربها هم از راه خواهند رسید. پس این نکته زیست محیطی را نیز رعایت کنید که به نفع شما خواهد بود.
آشنایی با انواع مارها موضوع دیگری است که اگر قصد دارید گردشگر طبیعت باشید اطلاع از آن اهمیت زیادی دارد. یادتان باشد مارها انواع گوناگونی دارد و البته تعداد کمی از آنها سمی و خطرناك هستند. بد نیست این را هم بدانید که در صورت گزش توسط مار بهتر است بدون توجه به اینکه مار سمی یا غیر سمی است آن را سمی تلقی کرده و اقدامات لازم را برای نجات فرد انجام دهید.
فراموش نکنید مارهای سمی به دو گروه مارهای مرجانی و افعیها تقسیم میشوند. گروه اول به عنوان مثال شامل مارهای کبری و دسته دوم در برگیرنده افعیها و مارزنگیها است.
مردمك چشم مارهای سمی بيضي یا خطی بوده و در نظر اول ما را یاد چشمهای گربه میاندازد.
دیگر اینکه مارهای سمی سر مثلثی شكل دارند که با بدنشان زاويه دارد. به طور حتم با خود فکر می کنید مارهای غیرسمی چه ظاهری دارند؟ تفاوت میان این دو نوع بسیار آشکار است. به عبارتی سر مارهای غير سمی نيمه بيضی است و بدن آنها شباهت زیادی به كرم خاكي دارد. البته استثناهایی هم وجود دارد، به طور نمونه این قاعده درباره مارهای مرجانی صدق میکند که سرشان مثلثی نیست، اما از انواع مارهای سمی هستند.
اما تفاوت میان انواع سمی و غیرسمی تنها به شکل سر و زاویه بدن آنها محدود نمی شود. این تفاوت در دم و چشمها حتی نوع گزش قابل مشاهده است. در پايين چشم مارهای سمی حفره كوچك قابل رویت است که مارهای غیر سمی چنین ویژگی ندارند. ضمن اینکه حلقههای دم انواع غیرسمی به شکل ردیف 2تایی است اما در نوع سمی این حلقهها تک به تک هستند.