روایت روزنامه گاردین از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در مرغداری‌ها

«روزنامه گاردین» نوشت:

من همیشه مرغ خورده ام: در خانه، مهمانی، رستوران، هتل و دانشگاه ولی هیچ یک مزه آن مرغ به خصوص را نمی داد: معدنی و سبز. بار اول که آن را خوردم خوشحال شدم، دفعه دوم با اشتیاق بیشتری میل کردم اما بار سوم غمگین و نگران شدم که این همه سال چه خورده ام؟ مرغی که از سوپرمارکت می خرم و در بشقاب من است پس چیست؟

همانطور که من متوجه شدم، هر روز با خوردن یک غذای خوشمزه گوشتی، مقادیری آنتی بیوتیک نوش جان کرده ام.

آنتی بیوتیک ها شرایطی فراهم می کنند که باعث جذب آب می شود و یک مرغ فعال در حیاط را تبدیل به یک بلوک پروتئینی سریع رشد که به آرامی حرکت می کند مثل یک بدنساز در کارتون بچه ها.

در حال حاضر اکثر دام های گوشتی سیاره مان با کمک آنتی بیوتیک رشد می کنند یعنی 63151 تن آنتی بیوتیک در سال در حدود 162 میلیون پوند.

دامداران و مرغداران شروع به استفاده از این داروها کردند زیرا آنتی بیوتیک ها حیوانات را قادر می سازد تا غذایشان را به عضله خوشمزه تبدیل کنند و برای زندگی در مرغداری و دامداری مقاوم شوند و در برابر بیماری ها ایمن شوند.

با این اکتشاف مرغداری صنعتی در سال 1971 آغاز شد. قیمت مرغ آنچنان پایین افتاد که تبدیل به بیشترین گوشت مصرفی آمریکایی ها شد.

اما گوشت مرغ به خاطر انتقال بیماری از غذا و ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک، به آهستگی بزرگترین بحران سلامت زمان خواهد شد.

اگر ما درباره عفونت های مقاوم در برابر دارو فکر کنیم، چیزهای غیر معمولی را تصور می کنیم که در زنگی روزمره نیست، مثلا افرادی که در انتهای عمر خود در خانه های سالمندان پرستاری می شوند یا بیماران مزمنی که drain  دارند و یا در بخش مراقبت های ویژه بیماران بستری به خاطر یک تروما و زخم وحشتناک که بهبود نمی یابند.

ولی عفونت های مقاوم به دارو یک مشکل عظیم و رایج است که در هر بخش از زندگی روزمره اتفاق می افتد: کودکان در مهدکودک، ورزشکاران، نوجوانانی که گوش خود را سوراخ می کنند و حتی افراد معمولی در یک باشگاه ورزشی.

و باکتری های رایج روز به روز مقاوم تر می شوند و تهدیدی جدی و بدتر ایجاد می کنند.

آن ها سالانه مسئول حداقل 700،000 مرگ در جهان هستند: 23000 در ایالات متحده، 25000 در اروپا، بیش از 63000 نوزاد در هند. فراتر از مرگ و میر، باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک هر سال سبب دو میلیون بیماری فقط در ایالات متحده می شود. به علاوه مراقبت های بهداشتی میلیاردها دلار هزینه بر می دارد. بیماران از کار باز می مانند و دستمزد نمی گیرند همچنین بهره وری ملی کاهش می یابد.

پیش بینی شده است که تا سال 2050، مقاومت آنتی بیوتیکی در جهان 100 دلار هزینه ایجاد می کند و باعث مرگ 10 میلیون نفر در سال خواهد شد.

ارگانیسم های بیماری زا همواره در حال دفاع در برابر آنتی بیوتیک هایی که آن ها را می کشند، هستند.

پنی سیلین دهه 1940 آمد و باکتری ها در دهه 1950 به آن مقاوم شدند.

تتراسیکلین در سال 1948 وارد شد و مقاومت در برابر اثر بخشی آن تا سال های 1950 به پایان رسید.

اریترومایسین در سال 1952 کشف شد و مقاومت به آن در سال 1955 به وجود آمد. متی سیلین که یک نسل از پنی سیلین سنتز شده در آزمایشگاه است در سال 1960 به طور خاص برای مقابله با مقاومت پنی سیلین توسعه یافت، اما در طی یک سال باکتری استاف دوباره دفاع کرد همچنین باگی به نام MRSA، استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متسیلین به وجود آمد.

پس از MRSA ، طیف گسترده ای از بتالاکتامازها (ESBLs) ایجاد شد که نه تنها پنی سیلین و بستگان آن را شکست داد، بلکه خانواده ای بزرگ از آنتی بیوتیک ها به نام سفالوسپورین ها را نیز تضعیف کرد. به همین ترتیت آنتی بیوتیک های جدید آمدند و به نوبه خود از دست رفتند.

هر بار داروسازان یک طبقه جدید از آنتی بیوتیک ها با شکل مولکولی جدید و حالت جدیدی از فعالیت بسازند باکتری ها سازگار می شوند. در حقیقت با گذشت چند دهه، به نظر می رسد سریعتر از قبل مقاوم می شوند. استقامت آن ها تهدیدی است که دورانی را به نام دوران "فرای آنتی بیوتیک" رقم خواهد زد. که علاوه بر جراحی، مشکلات عادی مانند خرابی و پوسیدگی دندان، آفت دهان، شکستگی اندام ها خطر مرگ را در پی دارد.

برای مدت طولانی فرض بر این بود که مقاومت غیر معمول به آنتی بیوتیک در سراسر جهان فقط به خاطر سوء استفاده از داروها در پزشکی است: والدینی که تقاضای آنتی بیوتیک برای درمان بیماری ویروسی فرزندشان دارند در حالی که آنتی بیوتیک اثر ندارد، پزشکانی که بدون بررسی اینکه آیا داروی موردنظرشان انتخاب خوبی بوده، آنتی بیوتیک تجویز می کنند،افرادی که دوره درمان را نیمه رها می کنند، چون احساس بهتر شدن دارند و یا می خواهند با صرفه جویی در مصرف قرص به کسانی که بیمه ندارن، داروی ارزان بدهند، همچنین افرادی که بدون نسخه از داروخانه آنتی بیوتیک می گیرند.

اما از همان روزهای اول روزهای آنتی بیوتیک، این دارو استفاده دیگری هم پیدا کرد: برای حیواناتی که جهت تامین غذا پرورش می یابند.

80% آنتی بیوتیک هایی که در ایالات متحده و بیش از نیمی از آن که در سراسر جهان فروخته می شود، برای حیوانات استفاده می شود. حیواناتی که گوشتشان مصرف می شود، در غذا و آب خود به طر منظم آنتی بیوتیک دریافت می کنند و اکثر این داروها برای درمان بیماری ها نیستند بلکه برای این است که چگونه از آن ها در انسان ها استفاده کنیم.

آنتی بیوتیک ها به دام ها داده می شود تا هم سریعتر وزن بگیرند و هم در شرایط دامداری دچار بیماری نشوند. اما تقریبا دوسوم آنتی بیوتیک هایی که برای این اهداف مورد استفاده قرار می گیرند، ترکیباتی هستند که برای بیماری های انسانی استفاده می شوند. پس وقتی مقاومت به دارو از مزرعه ایجاد شود، مفید بودن در پزشکی انسانی نیز تضعیف می شود.

مقاومت یک ساز و کار دفاعی است که باکتری با یک استراتژی تکاملی خود را در برابر آنتی بیوتیک که قصد کشتن اور را دارد محافظت می کند. این کار توسط تغییرات ژنتیکی ظریف ایجاد می شود و به آن ها این امکان را می دهد که در برابر حمله آنتی بیوتیکی مقاومت کنند. به این صورت که دیواره سلولی آن ها تغییر می کند و مولکول های دارو توان پیوستن و نفوذ ندارند. روش دیگر این است که با ایجاد پمپ های کوچک در دیواره خود، دارو را از سلول خارج می کنند.

آنچه که ظهور مقاومت را کند می کند، استفاده از آنتی بیوتیک به صورت محافظه کارانه است: در دوز مناسب، برای مدت زمان مناسب، برای یک ارگانیزم که به دارو آسیب پذیر باشد. استفاده از آنتی بیتیک در دامپروری و مرغداری این قوانین را نقض می کند و مقاومت به باکتری ایجاد می شود.

مقاومت آنتی بیوتیکی مانند تغییرات اقلیمی است که یک تهدید جدی است و دهه ها توسط میلیون ها تصمیم گیری فردی ایجاد شده و اقدامات صنایع آن را تقویت کرده است.

این مسئله همانند تغییرات آب و هوایین که غرب صنعتی و کشورهای در حال توسعه را در گیر کرده است، می باشد. بخشی از کشورها از پروتئین ارزان قیمت کارخانه های تولیدی بهره مند شدند و اکنون پشیمانند. سایر کشورها نیز دوست دارند از این موهبت بی نصیب نمانند. همانند تغییرات اقلیمی هرگونه اقدام در جهت امتناع از این مشکل به اندازه کافی، ناکافی است.

ترک آنتی بیوتیک به نظر دشوار می آید، اما غیر ممکن نیست. تمایل به حذف دارو توسط مرغداران در هلند و تعدادی از مزارع و شرکت ها در ایالات متحده ثابت می کند که تولید بدون محرک رشد و یا آنتی بیوتیک می توتند صورت بگیرد. پایداری برخی از دامداری های متوسط و کوچک که دیگر آنتی بیوتیک مصرف نمی کنند، بیانگر امکان بازسازی دامپروری ها و مرغداری ها می باشند.

حذف آنتی بیوتیک و انتخاب پرندگانی که به آن ها نیاز ندارند، تنوع زیستی را به تولید مرغ باز می گرداند. ژنتیک هایی از طیور توسط فرانک ریس حفظ شد که با روش آنتی بیوتیک، سریع رشد کنند. همه این دستاوردها نشانگرهایی هستند که به جایی که دامداری ها، مرغداری ها و استخرهای پرورش ماهی باید بروند اشاره می کند: استفاده کمتر از آنتی بیوتیک، فقط برای مراقبت از حیوانات در برابر بیماری ها، نه برای چاق کردن آن ها.
اگر آنتی بیوتیک همچنان بخواهند در مصارف پزشکی انسانی به کار آیند تنها راه همین است تا خطر مفاومت تا حدی متعادل شود.

منبع: زیست بوم