در حالیکه اکثر افراد فقط به جنبه سرگرمی بازی در سگها توجه دارند، اما بازی در سگها به عنوان یکی از فعالیتهای مهم حیوان محسوب میگردد و می تواند نشاندهنده وضعیت رفاهی مثبت و یا منفی حیوان باشد.
به گزارش گروه بینالملل حکیم مهر، با توجه به مطالعات قبلی، بازی در سگها رفتاری داوطلبانه بوده که مکررا در شرایط مساعد حیوان تکرار خواهد شد و در شرایط رفتاری مختلف متفاوت خواهد بود. البته باید توجه داشت که همراه با تاثیرات مثبت زیادی میباشد.
حال سوال این است که چرا سگها بازی می کنند؟ در واقع جهت بررسی این مبحث شواهد تجربی کمی در دست است.
سابقه طولانی و تاریخی اهلی شدن سگها در کنار انسانها جهت بررسی فرآیند بازی در آنها کفایت میکند. محققان در چند دهه اخیر تحقیقات مفصلی راجع به ارتباط مابین فاکتور بازی و رفاه حیوان به انجام رساندهاند.
نویسنده مقاله اخیر، در مجله Applied Animal Behavior Science در رابطه با بازی سگها اینطور بیان میدارد که بازی حیوان کاملا ارتباط مستقیم با سطح رفاه او دارد. در این مقاله چندین فرضیه در رابطه با علت بازی سگها و درک عملکرد فرآیند بازی در ارتباط با سطح رفاهی حیوانات مطرح شده است.
عملکرد بازی در سگها
فرضیه 1: توسعه مهارتهای حرکتی: تحرک در بازیها مهارتهای حرکتی حیوان را بهبود میبخشد. در حین بازی، سگهای جوان با یکدیگر میجنگند، تعقیب و گریز میکنند و گاز میگیرند. تمامی این فعالیتهای متنوع، به آنها کمک میکند تا برای رفتارهای یک سگ بالغ در آینده آماده شوند. رشد مغز نیز این مهارتهای حرکتی را تسهیل میکند. البته برای اثبات این تئوری به مطالعات بیشتری نیاز است.
فرضیه 2: آموزش برای رویارویی با موارد غیر منتظره: بازی به سگها کمک میکند تا از جهت بدنی و مغزی برای وقایع غیر منتظره در آینده آماده شوند. در زمان بازی هورمونهای استرس و پاداشدهی ترشح میشوند که باعث بهبود استراتژی مقابله با حوادث خواهد شد. علاوه بر آن، سگها در حین بازی درگیر احساس خودمختاری میشوند و در این موقعیتها میآموزند که چگونه از پس موقعیتهای ناگوار و غیرمنتظره اجتماعی بر بیایند.
فرضیه 3: افزایش انسجام روابط اجتماعی: فعالیت بازی در سگها باعث افزایش و تقویت روابط اجتماعی و خانوادگی این حیوانات خواهد شد. همه این موارد باعث بهبود روابط و کاهش رفتارهای تهاجمی در حیوان میگردد. بازی بین سگ و انسان، پیوند بین انسان و حیوان را بهبود میبخشد.
فرضیه 4: فراوردههای بیولوژیک در بدن: نویسنده معتقد است که بازی در سگها میتواند به علت تحریکات ناخوشایند محیطی، انرژی بیش از حد و یا تغییرات رفتاری باشد. به عنوان مثال، سگها ممکن است بازی کنند تا از خستگی رهایی یابند. به طور قابل توجهی فرآیند بازی میتواند مرتبط با ژنتیک حیوان نیز باشد. البته رفتارهای پرورشی نیز به طور غیر مستقیم تاثیرگذار هستند.
نتایج و پیامدهای رفاهی
بازیهای فردی: بازیهای فردی با اشیا و اسباببازیها باعث ایجاد آسایش، آرامش و کاهش سطح استرس و ترس خواهد داد. این نوع بازیها در حیواناتی که در پناهگاه ها به سر میبرند بسیار مهم و مفید است. البته این قبیل بازیهای فردی نشاندهنده عدم تمایل به تعامل و ایجاد ارتباط با سگهای دیگر و همچنین عکسالعمل در برابر شرایط نامناسب محیطی خواهد بود و حاکی از شرایط رفاهی نامطلوب حیوان است.
بازیهای جمعی سگها: این نوع از بازیها باعث تقویت ارتباطات اجتماعی بویژه در سگهای جوان خواهد شد. در سگهای بالغ، این نوع از بازیهای جمعی باعث ایجاد آرامش، همراه با کاهش تنشهای اجتماعی خواهد بود.
بازی سگها و انسان: بازی بین انسان و سگ باعث کاهش حالتهای تهاجمی و بهبود روابط بین انسان و سگ خواهد شد. البته به علت کنترلی که انسان بر بازی با حیوان خود دارد، سگها نیز جهت کسب رضایت صاحب خود هماهنگ با او بازی میکنند.
نتیجهگیری:
نویسندگان این مقاله به این نتیجه رسیدند که بازی سگها عمدتاً باعث تقویت قوای حرکتی و رفتارهای اجتماعی وی خواهد شد. بسته به نوع و مرحله بازی، این نوع رفتار حاکی از وجود رفاه و یا عدم رفاه حیوان خواهد بود.
منبع: americanveterinarian