معاون سازمان برنامه و بودجه و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تشریح علت مهم انتقال گورخرهای آسیایی به پارک ملی کویر به پرسشهای خبرنگار تسنیم مبنی بر علت «ناموفق» بودن مرحله نخست انتقال و «موفق» بودن مرحله دوم آن پاسخ داد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از تسنیم، «سعید نمکی» در حاشیه بازدید از روند انتقال چهار گورخر آسیایی از استان یزد به پارک ملی کویر گرمسار اظهار داشت: اعتقاد ما بر این است که توان و تجربه بدنه کارشناسی قدیم محیط زیست بزرگترین سرمایه است.
وی با اشاره به اینکه مرحله دوم انتقال گور آسیایی با تیم کارشناسی اجرایی شد تصریح کرد: چهار گورخر آسیایی از استان یزد به پارک ملی کویر منتقل شدند.
نمکی با بیان اینکه در این روش از یک مدل بومی برای زنده گیری گورهای آسیایی اجرایی شد خاطرنشان کرد: اعتقاد ما بر این است که توان و تجربه بدنه کارشناسی قدیم محیط زیست بزرگترین سرمایه است.
وی با بیان اینکه در این روش، مدل زنده گیری بدون استرس اجرایی شد افزود: چند سال گذشته یک فرد در یکی از استانهای کشور این روش را با زنده گیری انجام داد و این روش بدون کمند و تعقیب و استرس برای گورخرها انجام میشود.
بیهوش کردن حیوانات عوارض دارد
نمکی با اشاره به اینکه مرگومیر برای انتقال هر حیوانی در دنیا به اندازه درصد کمی وجود دارد افزود: درصد مرگومیر این این روشی که اجرایی شد به صفر میرسد.
وی با اشاره به چرایی و علت انتقال گورهای آسیایی به پارک ملی کویر افزود: آخرین گورهای آسیایی در پارک ملی کویر حدود 30 سال گذشته رؤیت شده و پس از آن نسل این حیوان در پارک کویر منقرض شد.
نمکی با بیان اینکه نزدیک به 30 سال است که دیگر گور آسیایی در این پارک رویت نشده است؛ شکار بیرویه را عامل انقراض گورهای آسیایی در پارک ملی کویر عنوان و خاطرنشان کرد: متأسفانه تجاوز به منطقه و باورهای غلط منجر به شکار این حیوانات در گذشته و انقراض این گونه ارزشمند حیات وحش شده بود.
باور غلطی که گورها را کشت
معاون سازمان برنامه و بودجه و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برخی بر این باور غلط هستند که استخوان گورخر آسیایی و عصاره آن برای دردهای رماتیسمی استفاده مفید است تصریح کرد: بعد از انقلاب این منطقه مورد تهاجم تعداد زیادی از موتور سواران قرار گرفت و سودجویان اقدام به غارت این حیوانات کردند.
نمکی با اشاره به اقدامات این سازمان برای احیای گورهای آسیایی در کشور گفت: بر همین اساس نیز از سالهای گذشته تکثیر در حصار گورخر آسیایی در منطقه خارتوران و دیگر مناطق آغاز شد.
وی با اشاره به اینکه تکثیر گور آسایی در پارک ملی کویر در اولویت قرار داشت بیان کرد: در منطقه خارتوران وجود گله و به دنبال آن سگ گله، تهدیدی برای جان این گورهای آسیایی است.
نمکی با بیان اینکه در پارک ملی کویر هیچ گله و گله داری وجود ندارد خاطرنشان کرد: در گذشته در مناطق چاه قرقره، چشمه پیغمبر این پارک ملی کویر از زیستگاه ای اصلی گور خر آسیایی بوده است.
وی با بیان اینکه در سال 92 با هماهنگی رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست پیگیریها برای تکثیر این گونه با ارزش حیات وحش هدفگذاری شد بیان کرد: هدف نخست از اجرای این طرح، احیای تنوع زیستی و جانوری بود.
وی با اشاره به اینکه تکمیل زنجیره حیات و تنوع گونههای جانوری و زیستی در پارک ملی کویر نیازمند برگرداندن گونههای از دست رفته گورخر آسیایی بود خاطرنشان کرد: ما نمیتواتیم اعتماد کنیم که اگر تعداد قابل توجهی از این گونه در یک منطقه تکثیر شده باشد؛ آن منطقه همواره (برای این حیوانات) امن خواهد بود.
نمکی با بیان اینکه امکان دارد اپیدمی بیماریها، منجر از بین رفتن گونههای با رازش حیات وحش در یک منطقه شود تصریح کرد: در این صورت نمیتوان گونه آلوده را به پارک دیگر منتقل کرد؛ بنابراین ضروری است از هر گونه حیات وحش در جاهای دیگر که امکان دارد؛ تکثیر کرد.
معاون سازمان برنامه و بودجه و مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در همه دنیا در اقلیمهای مختلف و سازگار با محیط زیست تعدادی از گونههای مختلف حیات وحش را به عنوان رزرو (برای روز مبادا) تکثیر میکنند.
مرحله اول جابهجایی گورها بدون هماهنگی با سازمان محیط زیست بود
نمکی با بیان اینکه مرحله اول جابه جایی گورخرهای آسیایی(که منجر به تلف شدن نیمی از گورخرهای انتقال یافته شد) بدون هماهنگی با ستاد مرکزی سازمان حفاظت کحیط زیست بود تصریح کرد: در این انتقال باید گفت که کار کارشناسی دقیقی صورت نگرفت و تیم خوبی کار را هدایت نکرد .
وی با بیان اینکه روش جابهجایی گورها در مرحله اول در همه دنیا مورد استفاده قرار میگیرد افزود: اما این روش در استان سمنان به درستی انجام نشد.
انتقال هفت تا هشت گور خر آسیایی در مرحله بعد
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ادامهدار بودن فرایند احیای گورخرهای آسیایی در پارک ملی کویر افزود: البته در این فرایند؛ این دوره (انتقالها) باید گذارنده شود.
نمکی عنوان کرد: ما معتقدیم ضلع شمالی سیاه کوه پارک ملی کویر به دلیل نذورات جوی، ظرفیت مطلوبی برای تکثیر گورهای آسیایی است.
وی تصریح کرد: در مرحله بعد انتقالها هفت یا هشت گورخر آسیایی به پارک ملی کویر منتقل خواهد شد تا فرایند احیای گور در کویر کامل شود.
وجود گورخر در پارک ملی کویر منجر به کاهش علوفه نمیشود
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ادعای یکی از گیاه شناسان که وارد شدن گورها با این منطقه منجر به کاهش علوفه برای کل و بز میشود تصریح کرد: بر اساس رفتارسنجی و شناخت حیوانات، هیچ زمان کل و بز از ارتفاعات کوهستان به دشتها که چراگاههای مناطق زیستی گورهای آسیایی است؛ وارد نمیشود.
وی با اشاره به اینکه گورخر محیط برگشت به زیستگاه قبلی را در حافظه خود ثبت میکند بیان کرد: در مدت این دروه تکثیر، به ناچار گورخرها در قرنطینه محصور بوده و نسل بعدی در طبیعت رها سازی میشوند.
پارک ملی کویر دارای 422 هزار هکتار با چهار پاسگاه محیطبانی و 16 نیرو است و از نظر گونه جانوری نیز زیستگاه علفخوارانی چون کل، بز ، قوچ و میش جبیر و دیگر حیات وحش زیباست.
600 رأس جبیر، 400 رأس قوچ و میش و 570 رأس کل بز و در پارک ملی کویر وجود دارد و بر اساس آخرین سرشماری، حیوانات وحشی چون پلنگ، گرگ، کفتار، گربه و روباه نیز در این منطقه زیست میکنند.
البته نکته اصلی آن است که گذاشتن حیوانی بیهوش با جثه گورخر، در جعبه ای تنگ که نهایتا" شاید مناسب حیوانی بوده که میتوانسته روی پا های خود بایستد ، آن هم در گرمای تابستان و آن هم در منطقه خشک و گرم مانند کویر و چیدن جعبه ها بصورت فشرده در کامیونی معمولی که وضعیت رسیدن هوا و اکسیژن را و طبعا" تهویه و خنک شدن داخل جعبه ها را مختل و بحرانی میکند ، بیشتر در رخ دادن این فاجعه دخیل بوده . طبعا" چنین عملکردی ناشی از تجربه زیاد و مسئولیت پذیری و دقت عمل در برنامه ریزی و اجرا ، نبوده !!؟؟