مخالفتی از سوی سازمان دامپزشکی با صدور مجوز شکار نشنیده‌ام/ شکار، فرصتی برای رصد بیماری‌ها

معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست گفت: با هماهنگی‌های انجام شده با دادستان کل کشور، امسال برای نخستین بار شکار پرندگان در فریدونکنار مدیریت شد اما با وجود این همراهی‌های هر روز نیروهای محیط زیست از متخلفان کتک می‌خورند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از فارس، در جریان بازدید و گفت وگوی انجام گرفته با «حمید ظهرابی» معاون محیط زیست طبیعی، «علی تیموری» مدیرکل دفتر شکار و صید و «دکتر مجید خرازیان مقدم» مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست ، حول محور موضوعات مرتبط با معاونت محیط طبیعی درباره مباحث پیش آمده درخصوص صدور مجوز شکار پرندگان در استان‌های مختلف و شکار بی‌ضابطه پرندگان در فریدونکنار صحبت شد.

شرح بخش اول این گفت‌وگو در پی خواهد آمد:

از سوی یکی از مسئولان سازمان دامپزشکی مطرح شد که با توجه به شیوع آنفلوانزا بهتر است سازمان محیط زیست امسال صدور مجوز شکار را متوقف کند، اما امسال نه تنها صدور مجوز شکار ادامه یافت که حتی به نظر می‌رسد بیش از سال‌های دیگر مجوز شکار صادر شده است، لطفا درباره این موضوع توضیح دهید.

ظهرابی: مخالفتی از سوی سازمان دامپزشکی نشنیده‌ام. در جریان مکاتبات و مذاکراتی که با این سازمان انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که جایی شکار پرندگان ممنوع شود که کانونی از آنفلوآنزا در آنجا گزارش شده باشد.

اما به طور کلی سازمان دامپزشکی شکار را فرصتی برای رصد بیماری‌ها می‌داند. این سازمان با همراهی سازمان محیط زیست در مناطقی که شکار انجام می‌شود به نمونه‌برداری مشغول است و به این ترتیب به سمت پایش فعال پیش می‌رود تا پیش از ورود بیماری‌ها به داخل مرغذاری‌ها به شناسایی عوامل آن بپردازد.

خرازیان مقدم: در اوایل اردیبهشت ماه خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه سازمان دامپزشکی از محیط زیست درخواست ممنوعیت شکار پرندگان را داشته است، اما پس از انتشار این خبر در جلسه‌ای که با حضور معاون و رئیس سازمان دامپزشکی داشتیم، مساله این طور عنوان شد که هر زمان سازمان دامپزشکی از ما کتباٌ درخواست ممنوعیت صید و شکار پرندگان آبزی و کنار آبزی را داشت، ما در اسرع وقت اقدام کنیم.

در روزهای گذشته معاون سازمان دامپزشکی از ما درخواست کرده است که این مسئله را به استان‌ها واگذار کنیم. از همین‌رو ما نامه‌ای به ادارات کل استان ارسال کردیم که درخواست‌های مطرح شده از سوی دامپزشکی را به صورت استانی دنبال کرده و ممنوعیت‌های مورد نظرشان را پیگیری کنند.

مکانیزم سازمان محیط زیست نسبت به شکار و صید تغییر نکرده است،‌ به صراحت می‌گویم همان مکانیزمی که در 5 سال گذشته این سازمان در خصوص ممنوعیت صید و شکار دنبال می‌کرد، یعنی اخذ درخواست کتبی از سوی سازمان دامپزشکی دنبال می‌شود، حتی این مکانیزم راحت‌تر شده و ما تشخیص لزوم این ممنوعیت را به استان‌ها تفویض اختیار کرده‌ایم.

تیموری: بحث تفویض اختیار صدور مجوز شکار تنها در سال 97 رخ نداده است. تمام استان‌ها مجوز شکار را بر اساس دستورالعمل دفتر شکار و صید صادر می‌کردند، اما در سال 97 به دستور رئیس سازمان محیط زیست این مسئله به استان‌ها تفویض اختیار شد و بدین ترتیب صدور دستورالعمل هم استانی دنبال می‌شود.

بنابر بخشنامه‌ای که به استان‌ها ارسال شد، تشخیص لزوم صدور مجوز شکار به عهده مدیران استانی است. اگر ادارات استانی در حوزه پرندگان تشخیص دادند که نیاز به مجوز دارند ملزم به نوشتن دستورالعمل و ارسال آن به معاونت محیط طبیعی هستند و این دستورالعمل از لحاظ فنی و قانونی در دفاتر تخصصی بررسی خواهد شد.

ممکن است برخی استان‌ها تشخیص دهند در طول هفته یک روز مجوز شکار صادر کنند مثل استان کرمان که برای دو گونه پرنده خاص، مجوز شکار صادر کرده است اما برخی استان‌ها مجوز را برای دو روز در هفته و حتی برخی سه روز در هفته مجوز شکار داده‌اند. صدور شکار به این ترتیب قانونی است و دارای سقف مشخصی است.

من مطمئنم شرایط سال آینده با این فرم صدور مجوز شکار بهتر از امسال خواهد بود و قطعا معاونت طبیعی در روند صدور مجوز در برخی استان‌ها به دلیل وجود متقاضی بالا وارد شده و سیستم قرعه کشی را طراحی می‌کند.

بیش از ۲ هزار مجوز شکار در استان تهران صادر شده است؟ چه منطقی پشت صدور این حجم صدور مجوز وجود دارد؟

تیموری: تا آنجا که اطلاع دارم استان تهران در حدود 7 سال است که مجوز شکار پرنده صادر نکرده بود، استقبال زیاد از سوی شکارچیان به دلیل همین مساله بوده است.

برخی برآورد کرده‌اند با این تعداد مجوزی که در روزهای گذشته برای شکار پرندگان در استان تهران صادر شده است، 2 هزار پرنده طی مدت یک سال شکار می‌شوند، اما این برآوردها صحیح نیست. چون ممکن است بسیاری از افرادی که مجوز شکار دریافت کرده‌اند حتی اقدام به شکار نکند و یا در روزهای مشخص در منطقه حضور یابند اما موفق به شکار نشوند.

اینکه گفته می‌شود ۲ هزار نفر در تهران مجوز شکار گرفته‌اند نیاز به رصد دارد و قطعا سال آینده صدور مجوزها ساماندهی بهتری خواهد داشت اما باید یادآور شوم ما در هیچ سالی محدودیتی در شکار پرنده ایجاد نکرده‌ایم.

تفویض اختیار استانی برای صدور مجوزهای شکار، وظیفه دفاتر تخصصی سازمان محیط زیست را سنگین‌تر کرده است.

برای نخستین بار بخشنامه‌ای به مدیران استانی داده شده که در مناطقی که برآورد جمعیت صورت نگرفته پیشنهاد مجوز شکار صادر نشود.

خرازیان‌مقدم: در خصوص وضعیت پرندگان نیز دفتر حیات وحش برنامه‌هایی پیش‌بینی کرده است و برخی از این برنامه‌ها برای پرندگان آبزی همسو با برنامه‌های بین‌المللی پیش می‌رود. بنابر این برنامه‌ها در نیمه اول دی‌ ماه به موازات شروع فعالیت بسیاری از کشورها، سرشماری زمستانه را در استان‌ها آغاز می‌کنیم و آمارهای این سرشماری به مراجع بین‌المللی ارسال شده و همچنین با آنالیز آمار راهکارهای مدیریتی به استان‌ها ابلاغ می‌شود و بر اساس آن در خصوص برنامه‌های آتی استانی تصمیم‌گیری می‌شود.

مساله کشتار پرندگان در فریدونکنار پس از گذشت چندین سال و اعلام برنامه‌های عملیاتی متعدد از سوی سازمان محیط زیست همچنان ادامه دارد، چرا سازمان در کنترل این تخلفات موفق نبوده است؟

تیموری: برای اولین بار با مکاتباتی که با دادستان کل کشور داشتیم و امسال توانستیم به شدت با متخلفین فریدونکنار برخورد کنیم و در 5 مرحله تمام دام‌های هوایی منطقه جمع‌آوری شدند.

در سنوات گذشته به تمامی مراجع امنیتی‌، قضایی و انتظامی نامه نوشتیم و گفتیم که ما در مقابله با شکارچی متخلف پرندگان در فریدون کنار دست تنهاییم و نیاز به حمایت داریم اما هیچ حمایتی صورت نمی‌گرفت و سازمان محیط زیست مجبور بود با متخلفان درگیر شود.

در جریان درگیری‌ سال گذشته با این تخلفات، 5 نیروی یگان حفاظت محیط زیست و ماموران نیروی انتظامی با 250 نفر از متخلفان درگیر شده و آنها را دستگیر کردند و این افراد به دادگاه معرفی شدند اما پس از معرفی به دادگاه همگی تبرئه شدند.

ظهرابی: امسال تصمیم گرفتیم پیش از شروع فصل شکار پرندگان مهاجر در فریدونکنار با تمامی مقامات قضایی و انتظامی در منطقه جلسه بگذاریم. در این جلسه توضیح دادیم که اگر شکار را به طور کلی در این منطقه ممنوع کنیم با مردم درگیر خواهیم شد. پس شیوه‌ سنتی (دوما) که مردم سال‌های سال به این روش برداشت داشته را مجاز اعلام کردیم، چرا که از این طریق تعداد کمی از پرندگان شکار می‌شدند و نوع شکار هم گزینشی بود.

آیا کشتار پرندگان در فریدون کنار از سوی عامه مردم انجام می‌گیرد یا یک مافیای خاص؟

ظهرابی: چند نفر از متخلفان در منطقه فریدونکنار از بستگان یگان حفاظت محیط زیست بوده با ماموران ما در ارتباط بودند که این چند نفر در سال‌های گذشته از محیط زیست اخراج شدند.

امسال برای اولین بار شکار پرندگان در منطقه فریدونکنار مدیریت شد، فضای مجاز شکار را برای مردم محلی ایجاد کردیم و با جمع‌آوری بازار غیرقانونی یک بازار قانونی با نظارت دامپزشکی ایجاد شد، بدین ترتیب کسانی که اجازه عرضه محصولات‌شان را دارند که مجوز و پروانه شکار را که از سوی سازمان محیط زیست دریافت کرده باشند.

تمام سعی ما این است که با روش‌های غیرقانونی مقابله کنیم اما باید میان متخلف و کسی که از این راه ارتزاق محلی دارد، تفاوت قائل شویم و صدور مجوز با قیمت پایین برای محلی‌ها را راه چاره این مشکل می‌دانم.با وجود همراهی‌های صورت گرفته باز هم با هزاران مشکل در این منطقه روبروییم، هر روز نیروهای محیط زیست کتک می‌خورند اما چاره‌ای نیست و باید با ایجاد فضا برای مردم مشکل را کنترل کنیم.