اگر عفونت در قسمتهای انتهایی دستگاه گوارش رخ دهد افسردگی، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، استفراغ و اسهال مورد انتظار خواهد بود.
به گزارش حکیم مهر به نقل از گسترش‌نیوز، تعداد بیماری های رایجی که پرندگان به آنها مبتلا می‌شوند چندان زیاد نیست. البته تشخیص بیمار شدن پرندگان زینتی و ابتلای آنها به انواع بیماری پرندگان، هم اصلا کار آسانی نیست. اما دقت کردن به علائمی مانند ضعف و بی‌حالی، کاهش سطح انرژی، کز کردن، گوشه گیری، خر خر کردن یا آواز نخواندن میتواند موثر باشد. در این گزارش برخی از مهمترین بیماری های پرندگان را بررسی می‌کنیم.
کاندیدیازیس یا برفک در پرنده
کاندیدیازیس یا Candidiasis برفک نوعی عفونت قارچی است که توسط قارچ کاندیدا (گونه‌ای مخمر) به نام کاندیدا آلبیکانس Candida albicans ایجاد می‌شود. این قارچ بطور معمول با تعداد کم در دستگاه گوارش پرندگان وجود دارد. در صورتی که تعداد این قارچ افزایش یابد یا دستگاه گوارش آسیب ببیند، کاندیدا میتواند باعث ایجاد بیماری شود و غیر از دستگاه گوارش حتی نوک و دستگاه تنفس را درگیر نماید. کاندیدیازیس در پرندگان کم سن و سال بسیار شایعتر است. پرندگانی هم که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند بیشتر در معرض این بیماری می‌باشند.
عوامل افزایش شانس ابتلای پرنده به کاندیدیازیس عبارتند از: آلودگی‌های انگلی، کمبودهای تغذیه‌ای، بیماریهای عفونی، استرس، فقر بهداشتی و درمان طولانی مدت با آنتی بیوتیک یا داروهای دیگر.
علائم بیماری کاندیدیازیس در پرنده
نشانه‌های بالینی بیماری بر اساس درگیری اندامهای مختلف بدن متفاوت است. ممکن است در برخی موارد تنها یک نقطه از بدن نظیر منقار و بعضی مواقع منطقه وسیعی نظیر کل دستگاه گوارش یا سایر ارگانها همراه با یک منطقه در یک زمان درگیر شده باشند. عفونت دهان و نوک میتواند باعث دشواری تنفس و ظهور پلاکهای سفید در دهان شود. عفونت نوک اغلب در ناحیه commissure (جایی که شکاف نوک بالا و پایین بهم میرسند) اتفاق می‌افتد. عفونت چینه دان میتواند باعث برگشت غذا به دهان و افسردگی، بی‌اشتهایی، تأخیر در تخلیه بموقع چینه دان و احتمالاً انباشتگی چینه دان همراه باشد.
اگر عفونت در قسمتهای انتهایی دستگاه گوارش رخ دهد افسردگی، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، استفراغ و اسهال مورد انتظار خواهد بود. به دلیل آنکه در این موارد جذب مواد مغذی از روده‌ها کاهش می‌یابد در صورت مزمن شدن عفونت، سوء تغذیه پرنده را درگیر خواهد کرد.
تشخیص بیماری کاندیدیازیس در پرنده
از آنجایی که این قارچ بطور طبیعی در دستگاه گوارش پرنده حضور دارد لذا یافتن آن در دستگاه گوارش به تنهایی نمی‌تواند دلیل بر وجود بیماری باشد. در کنار معاینه بالینی، نشانه‌های درمانگاهی، کشت قارچ از منطقه عفونی بدن و یافتن تعداد بالا و زیاد قارچ و بر اساس سابقه و نحوه نگهداری پرنده و اظهارات صاحب آن میتواند تشخیص را عملی سازد.
تهیه سوآب از دهان یا سایر مناطق قابل دسترس بدن که دچار عفونت شده باشند یا آندوسکپی در مواقع لزوم کشت قارچ و مشاهده میکروسکپی آن را ممکن میسازد.
ترشحات تنفسی، تغییر صدای پرنده، دشواری و سرعت در تنفس و عدم توانایی پرنده در تحرک از جمله عوارض عفونت تنفسی هستند.
درمان کاندیدیازیس در پرنده
درمان بیماری براساس درمان عامل مستعد‌کننده بیماری کاندیدیاز انجام میگیرد. معمولا این بیماری به خاطر بهداشت و نظافت ضعیف ایجاد می‌شود. اگر مشکل از شرایط نگهداری و نظافت محل نگهداری باشد، اصلاح شرایط و تمیز کردن محیط از مهمترین اقدامات برای رفع بیماری است. در پرندگان تازه متولد شده که دچار گرفتگی و عدم تحرک چینه دان شدند، باید چینه دان به صورت دستی تخلیه شود و به میزان خیلی کم غذا داده شود تا حرکت چینه دان به حالت اول بازگردد. از متوکلوپراماید برای حرکت چینه دان و جلوگیری از بازگشت غذا میتوان استفاده کرد. بعد از اینکه عامل مستعد‌کننده تشخیص داده شد، درمان با نیستاتین و یا فلوکونازول شروع می‌شود. نیستاتین جزو داروهای انتخابی این بیماری است چرا که عوارض کمتری دارد و از طریق گوارش نیز جذب نمیشود. تنها عیب این دارو مزه و حجم زیاد مورد نیاز برای درمان می‌باشد.
برای درمان موارد شدید بیماری از کتوکونازول استفاده می‌شود. معمولا کتوکونازول را در ترکیب با اسیدی‌کننده ها( آب پرتقال، آب آناناس) استفاده می‌کنند. از آنجایی که این قارچ در محیط قلیایی راحت تر رشد می‌کند، اسیدی کردن دستگاه گوارش با استفاده از اسید کننده‌ها میتواند جنبه درمانی داشته باشد. اگر پرنده به نیستاتین پاسخ نداد و یا درمان با این دارو برای پرنده سخت می‌باشد، از فلوکونازول میتوان استفاده کرد. فلوسایتوزین و ایتراکونازول داروهای دیگر ضد قارچ به این منظور هستند. برای درمان خوراکی یا موضعی (پوست) هم میتوان از پمادهای حاوی آمفوتریسین B استفاده نمود.
پیشگیری از بیماری کاندیدیازیس در پرنده
رعایت اصول بهداشتی نگهداری پرنده و تغذیه مناسب، حتی الامکان حذف عوامل استرس زا و جلوگیری از تماس پرنده خود با پرندگان بیمار، افراط نکردن در مصرف آنتی بیوتیک‌ها میتواند در پیشگیری از ابتلا مؤثر باشد. به توصیه دامپزشک میتوان در مواقع استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک در آب پرنده کلرهگزیدین اضافه کرد.
البته پماد رو به هیچ وج برای پرنده زینتی نباید استفاده کرد ، درود بر شما.واقعا مفید بود.م.فق باشین واگیر دار هس ایا مشترک بین پرنده انسان هس یل نه سلام مرغ مینای من تودهنش یه دونه یسفید زده چه طوری درمانش کنم | لطفا جواب بوید سلام قناری من چند وقته اینجوری البته همون بهداشت ضعیف اینجور شد تو مدفوع مشکل داشت کمی روغن کرچک بهش دادم جداش نکردم البته تو قفس تکی به نظرتون بقیه مبتلا نمیشن | من یک عروس هلندی دارم یک ماهشه کنار های زبانش افت زده میشه راهنمایی کنید ؟ 
سلام خیلی ممنون از راهنمایی مفید وآموزنده شما سلام من یک مرغ دارم که داخل دهنش و روی زبانش حالت افت زدگی داره ایا از علائم این بیماری باشه؟؟لطفا کمک کنید خیلی نگران | نمیدانم | یه جوجه مرغ سه هفته ای دارم ک یه چیزی توی چیندان آن سفت شده آیا راهی برای کمک بهش هست | سلام اگر بیرون از دهنش هست باید ی لایه رو بلند کنی وبعد روش جوش شیرین بزار سلام یه جوجه عروس هلندی سرلاکی دارم که توی چینه دانش سرلاک یکم مونده و هضم نمیشه خودش خیلی گرسنه اس نمیدونم چجوری این سرلاک هارو از چینه دانش خارج کنم میترسم مریض بشه. | از داروی نیستاتین انسانی استفاده کنید ما یه جفت مرغ عشق داریم یکیشون چند وقته همش میخوابه نه که بی حال باشه ها | منم چندین سال همین مشکل رو داشتم و داروهایی که میدادم یک هفته حال مرغ عشقا رو خوب میکرد بعدش دوباره بدتر میشدن.خوراک کینگ فید میدم کاملا مشکل برطرف شد | سلام یه جوجه مرغ دارم یکی از لپاش باد کرده با زیر گلوش همش هم استفراغ میکنه چیکار کنم خوب شه لطفا بگید تورو خدا خواهش می کنم اگه میشه بگید پرنده رو اینطوری میبینم اذیت میشم .دوس دارم خدا کمکم کنه کمکش کنم. | سلام من یک جفت عروس هلندی دارم دقیقا همین مشکل را پیدا کردند شما راهی برا درمان پیدا کردید؟ ممنون میشم اگر راهنمایی کنید سلام من یه عروس هلندی سرلاکی دارم زیر گلوش وقتی غذا میدم باد میکنه مشکلی نیست چجوری درمانش کنم توروخدا کمکم کنید به این شماره پیام بدید ۰۹۱۳۶۰۵۲۵۷۹ | باید ساکشن کنید ۲۴ ساعت اصلا چیزی ندین بعد سرلاک رودبصورت رقیق بهس بدین سلام قمری که چینه دانش پاره شده اگه درمان نشه دوام میاره؟ یا براب درمانش چی کار کنم ؟ خواهش میکنم هرکی بلده بگه نمیخوام بمیره | باید بخیه بشه | باید بخیه کنی که زود خوب بشه | باید بخیه بشه باید توسط دامپزشک بخیه بشه قبل از نکروز بافتی وعفونت داخلی خواهش میکنم کمک کنید دیگ خسته شدم این قدر دامپزشکی رو هیچ کس نمیفمم عروس هلندیم چشه دهنش وا نمیشه تازه رفته توی ۳۰ روز راهنمایی کنید | سلام دوست عزیز منم ی عروس هلندی داشتم دهنش قفل شد هر کاریش کردم خوب نشد یک ماه به زور بهش سرلاک میدادم ولی اخرش مرد داروی انتی بیوتیک میتوان از داروخانه برای عروس هلندی گرف من جوجه کفترهام همش گلویشان چرک میکنن و میمیرن چه کنم | کپسول تتراسایکلین معجزه میکنه واسه کفتر تلفات صفر میشه من یه کبوتر دارم که سه روزه از چشممش اب میاد و یه گوشه کز کرده و تودهنش یه چیز رنگ مثل چرک است توروخدا کمک کنید چطوری خوبش کنم من ی جوجه عروس ۱۱ روزه دارم کنار مامانشه دهانش عفونت کرده زیر دهانش باد کرده میشه راهنماییم کنین ی دارویی دکتر داده بود اگه غدایی تو چینه دانش بود بهش بدیم یه قطره برا عفونت اگه این دارو بدم ۶ ساعت ی بار کنارشم بهش غذا بدم عفونت دهانش درس میشه دوتا مرغ تخم گذار دارم،یکیش دهانش آفت زده ،اگثر اوقات دهانش رو باز میذاره ،چکار کنم،ممنون میشم راهنماییم کنید. عالی سلام خسته نباشید من ی جوجه ی ماهه دارم ک چینه دانش باد کرده بود بعد بیست دقیقه یهو تشنج کرد و هی بدنش فیر ارادی اینور اونور میشد من سریع برش داشتم اینقد چینه دانشو ماساژ دادم تا حالش بهتر شد و از حالت تشنج خارج شد اما چین دانش خیلی ورم کرده من ظهر بهش نون خیلی کوچولو کردم دادم خورد فک کنم تو چینه دانش جمع شده چیکار کنم ورم چینه دانش ازبین بره و سرمام خورده الان بهتر وقتی میخوابه نفسش حالت جیک جیکای ریز صدا میده براش مولتی ویتامینم گرفتم خواهش میکنم کمک کنید خواهرم خیلی بش وابستس کوچیکش امروز دید جوجه اینطوری میشه تشنج کرد جیغ میزد ک توتو مرد سلام خسته نباشی سلام ببخشید من جوجه ام یه هفته ایه اما نمیدونم چرا از دیشب زیر گلوش خیلی پف کرده و موهای گلوش هم سیخ شده آب هم میدم نمیخوره و همش پاهاشو میبره توش نمیدونم چیکار کنم نمیتونم اینجوری ببینمش و امکان دامپزشک بردن هم ندارم لطفا اگه کسی تجربه داره راهنماییم کنه | عفونت گلو داره کبسول ۵۰۰ بهش بده جواب میده سلام من چندتا جوجه کبوتر دارم که داخل دهانشان یه چیز سفیدی درامده چه داروی بهشون بدم که خوب بشند؟ بهترین دارو برای عفونت کاندیدا در کبوتر و پرندگان زینتی استفاده از شربت مترونیدازول انسانی هستش، برای کبوتر هر دوازده ساعت چهارقطره، برای پرندگان زینتی هر دوازده ساعت یک قطره در دهان | توضیح اینکه این داروها به مدت پنج روز یا نهایتآ یک هفته استفاده شود و پس از ان سه روز حتمآ پروبیوتیک به پرندتون بدید 
سلام من عروس هلندی دارم خیلی شیطون وحرف میزد چندروزی است که حرف نمیزنه همش گوشه ای کزمیکنه زبانش آفت زده چکارباید کنم ممنون خیلی نگرانشم | خوب | نیستاتین انسانی هر هشت ساعت دو قطره بریز تو دهنش تا هفت روز سلام من یه یک دونه جوجه لاری دارم روی صورتش نوعی جوش زده که کنارش این قارچی هستش چه طوری درمانش کنم | آبله هستش جهت جلوگیری از التهاب استامینوفن بچه جهت درمان تتراسایکلین بگیر هر ۸ ساعت یکی رو زخم آبله هم رب انار یا رب گوجه بمال دان نرم بهش بده میوه جات هم حتما بده سلام و عرض ادب سلام و عرض ادب | برای منم همچین مشکلی پیش اومده ولی متاسفانه خوب نشده نمیدونم چیکار کنم سلام ساق پای کفترام یه چیزی داره سفید رنگ تیغ زدم دراوردم دو روز بعد دوباره در امد یه چیز مثل چربی دونه دونه هرچی درمیاری دوباره رشد میکنه چکارش کنم سلام مرغ من چینه دانش سفت شده غذا دون نمیخوره گوشه گیر وکزکرده است به سختی هم راه میره آب زیاد میخوره علت مریضی اش چیست ممنون میشم راهنمائیم کنید؟ باسلام من یک پرنده شکاری دارم حدود4روزه کنارشکاف منقارش حالت سوختگی یاچیزی شبیه آفت هستش بنده خدانمیتونه غذاروقورت بده همش چشماشومیبنده ومثل قبل بازی وبالاپایین نمیپره توروخداراهنماییم کنیدبچه هام وخودم هم خیلی بهش وابسته ایم این چندروزبخاطرحالتهای اون.ماهم روزگارنداریم توروبخدایک راهکاربهم بدین شبانه روزدعاگوتون هستین باسلام یک خروس دارم چینه دونش ورم کرده بود از دهنشم آب میامد گرم نگهش داشتم خوب شد ولی الان هرچی دون میخوره نمی تونه قورت بده یک دفعه آب دهانش زیاد میشه نمی تونه اب ودون بخوره چی دارویی بهش بدم تکه های زرد رنگ از دهنش میاد بیرن چکارکنم | قرص مترونیدازول روزی یکی بده ..عفونت چینه دان داره ..دان نرم و کم بهش بده ...دان نامرغوب نده نان خیس نده و جای دان و آب تمیز ت | عفونت چینه دان داره چینه...حیوونتو یکم آب ولرم بریز تو گلوش بعد درست سرازیر کن تخلیه کن چینه دانشو شربت مترومکس ۳ سی‌سی بده بخوره ..اگر التهاب داره استامینوفن بچه بده ۱ دونه جاشم تمیز و گرم ۵ روز هر ۸ ساعت اگر بهتر شد تا ۷ روز ادامه بده..بعد اون انگل زدایی کلی و یه دوره چرک خشک کن بزن بهش سلام من عروس هلندی دارم چند روزیه مریض شده نمیتونست دفع کنه امروز صبح مدفوعش سیاه مثل قیر دفع کرد اصلا نمیتونه دهنشو باز کنه تا غذا بخوربه غذا حمله میکنه امانمیتونه فقط آب میخورد اما الان دیگه نمیخوره نوکش لایه لایه میشه ناخنم گیر کرد و لایه ای ازنوکش جدا شد تورو خدا راهنماییم کنین چیکار کنم پرنده من اصلا نمیتونه نفس بکشه... استفراغ میکنه چیکار کنم؟! سلام من یه جوجه عروس ۵۰ روزه دارم الان ۷ ۸ روزه ک اصلا غذا نمیخوره بی حاله و مدفوعش سبزه دکترم بردمش تایدکسی کر داده بهش میدم ولی هیچ فرقی نکرده اکثر بیماریهای پرندگان باسرکه سیب خوب میشن | چطوری به کبوتر باید بدم روش مصرف سلام،یه عروس هلندی ۹ماهه دارم وقتی تخمه یا دانهای چرب میخوره قسمت سرش خیلی بوی بدی میگیره،الان نمیدمش ولی بو از بین نمیره،راه کاری داره،ممنون ایا درمان خانگی برای این دارو هست من لاری هام این جور چرک کردن من با پودر سنجد و دادن غذای گرم و دادن شربت سرنا خوردگی کودکان و قرص انتی بیوتیک خوبشون مردم الان زینتی هام گرفتن دیگه حوصله اون کار هارو دیگه ندارم خیلی سخته ایا راه دیگری هست 
من یک عروس هلندی دارم که از دهنش عوفنت کرده چرکی ترو خدا جواب بدین ممنون میشم جواب بدید من عروس هلندی که موج های آب ولرم زیاد بهش میدم ماساژ میدم چین دونشو بر وارونش میکنم زیر دلش فشار میدم همه رو میاره بالا بعد دارو میدم سلام من ی طوطی برزیلی دارم که کنار دهنش زخم شده وخیلی بی حاله و غذا نمیخوره چیکار کنم؟ سلام خسته نباشین من ی جوجه عروس ۳ماه دارم الان ۳روزه دهنش بسته شده نمیتونه چیزی بخوره دکترم بردم قطره داده ولی فایده ندارد میشه کمک کنین ممنون میشم | اشتهاش خوبه فقط وقتی میاد چیزی بخوره نمیتونه دهنش بسته شد فقط بغل دهنش یخورده باز میشه از همونجا سرلاک میدم بهش خواهشاً کمک کنید 
من یک عدد کبوتر دارم متاسفانه دانه کثیف خورده بی حاله هیچی نمیخوره چینه دانشجو خالی کرده حالا باید چیکارش کنم | قرص تتراسایکلین روزی یکی صبح شربت مترونیدازول ۱ سی‌سی شب بریز تو حلقش ۳ تا ۵ روز سلام من عروس هلندی ۱۵ روزه دارم سرلاکی هستن سلام یه جوجه عروس دارم بیحال شده ایا این قطره نیستاتین بهش بدم برا عفونت قارچ خوبه و عفونت خوب میشه میشه لطفا کمکم کنید سلام من یک طوطی برزیلی دارم یک روزه هیچی نمیخوره از دهنش سفید مانند خلطی میده بیرون انگار حالت تهوع داره یه پد ابر مانند خورده بود فک‌کنم بخاطر اونه چیکار کنم خوب شه من خروس لاری دارم دهنش عفونت کرده چیکارم سلام خسته نباشیدمن یک جوجه عروس هلندی 23 روزه هست سرلاک که بهش میدم یک کم توی چیندانش میماند باید چیکار کنم والا توی شهرما یک دامپزشک هست که اصلا هیچی بلد نیست بردم پیشش گفتم واسش ساکشن کن گفت خطر داره نمیتونم حتی نمی دانست که باید چه دارویی بده این 2روز که مریض بود روزاول آب با پروبیوتیک دادم یکم بهترشد روز دوم سرکه سیب خانگی دادم چهار وعد هر وعده 2قطره دادم بهتر شده ولی هنوز یکم توی چیندانش میمونه وقتی بهش سرلاک رقیق میدم احساس سیری نمیکنه همش میفته دنبالم ممنون میشم راهنمایی کنید | داخل آب خوریش یک روز در میان سرکه سیب بریز ۵ قطره سلام سلام ببخشید من یه عروس هلندی دارم حدود یه ماه پیش پسرم به طور ناخاسته پا گذاشت روش،دکتر بردم عکس انداخت گفت شکستگی نداره،یه آشنایی داشتم گذاشتمش پیش اون خدا روشکر خوب شد،داروهایی که بهش میداد تی ان تی و کلسیم بود اما از وقتی آوردمش خونه خیلی بی حاله،همش خوابه خودشو پف میکنه،دونه کم میخوره،دوباره بردمش دکتر براش قطره نستاتین نوشت ولی ندادم ترسیدم آخه شنیدم بعضی از داروهای انسانی باعث مرگ پرنده میشه،،چیکار کنم،،یه چشم اشکه یکی خون خیلی اعصابم خرابه براش | نیستاتین هر ۸ ساعت بهش بده یه قطره عروس هلندی من انگار جلوی زبونش آفت سفید زده...چیکار کنم؟! لطفا کمک کنید سلام من یه جوجه عروس هلندی دارم زیر گلوش خیلی باد کرده لطفا جواب سوال منو بدین بیحال خیلی تورم داره سلام وقتتون بخیر.من یه خروس دارم که غذا خوب میخوره اما وقتی دون میخوره دهنشو باز میکنه انگار میخواد خفه بشه هی سرشو تکون میده انگار میخواد خفه شه 
امیدوارم به جای مطالب حاشیه ای و کم ارزش به چنین مطالب کاربردی بپردازیم.حکیم جان خیلی ممنون از تلاشتون دراین وانفسا