حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به حکیم مهر میگوید آموزش دامپزشکی چه زیرمجموعه وزارت علوم باشد و چه وزارت بهداشت، هیچ توفیری ندارد. کمااینکه دامپزشکی دانشگاه آزاد زیرمجموعه پزشکی قرار گرفت و هیچ تاثیری نداشت، بلکه تمام این کارکردها بستگی به خود دانشآموختگان دارد.
«دکتر علیرضا منادی سفیدان» که خود یک دامپزشک است، معتقد است که هر چه تعداد دامپزشکان در کشور زیاد باشد، باز هم لازم است و لذا نباید به فکر تعطیلی واحدهای دانشگاه آزاد بافت و رشت باشیم، بلکه باید به سراغ تقویت کردن آنها برویم تا خروجی خوبی داشته باشند.
او به حکیم مهر میگوید که نظام دامپزشکی کشور نمیتواند به فارِغالتحصیلان این دو دانشگاه شماره نظام یا پروانه کار ندهد، کمااینکه مجلس برای تاسیس رشتههای تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی قانون دارد و لذا نمیتوانند هیچ مدرکی از دانشگاه آزاد را زیر سؤال ببرند.
حکیم مهر: آقای دکتر، به نظر شما جایگاه آموزش دامپزشکی در وزارت بهداشت است یا وزارت علوم؟
به نظر من هیچ تفاوتی نمیکند. کمااینکه همین الان رشتههای پزشکی که زیرمجموعه وزارت بهداشت هستند، محل چالش است که به وزارت علوم برگشته و آموزش کشور در یک وزارتخانه متمرکز شود. البته در مورد این طرح در دو جبهه، مقاومتها و طرفداریهایی وجود دارد. دامپزشکی در واقع گل سرسبد رشتههای وزارت علوم است و در حوزه علوم تجربی در جایگاه اول قرار دارد.
از طرف دیگر، از سال ۱۳۱۳ تا امروز و در این قریب به ۹۰ سالی که آموزش دامپزشکی در کشور ما شکل گرفته، خروجیهای خوبی داده و موفق بوده است. در مقاطعی زیر نظر پزشکی بوده و الان هم دامپزشکی دانشگاه آزاد را زیر مجموعه رشتههای پزشکی قرار دادهاند که هیچ تاثیری ندارد. واقعیتی که وجود دارد این است که تمام این کارکردها بستگی به خود دانشآموختگان دارد. رشتههای دامپزشکی دانشجویان مجد، کوشا و باهوشی دارد. به نظر من بچههای دامپزشکی اجتماعیتر از بچههای پزشکی هستند. موضوع مهمتر در مورد آموزش دامپزشکی این است که یکسری تغییرات اساسی در سرفصلهای آن داده شود.
حکیم مهر: مثلا چه تغییراتی؟
دانش امروز به سرعت در حال رشد است و سرفصلهای موجود، دیگر جوابگو نیستند. در بحث واکسن و کرونا یک دنیای جدید باز و در مورد بیماریهای نوظهور سرفصل جدیدی ایجاد شده که مشکل خاص خودشان را دارند و قبلا این مشکلات نبودهاند. در مورد بیماریهای عفونی نیز همین وضعیت وجود دارد. اینکه مثلا پیشبینی شود که در آینده چه بیماریهایی امکان ظهور دارند. پیش از این هشدار میدادند که ممکن است یک روز کرونا مشکلساز شود و همین هم شد.
به طور کلی باید در مورد بیماریهای نوظهور برخی پیشبینیها صورت گیرد. به علاوه اینکه جمعیت کره زمین در حال افزایش است و به بالای ۸ میلیارد نفر رسیده است. تامین غذای این جمعیت نیازمند روشهایی است که بخش عمده آن در حوزه دامپزشکی معطوف است. لذا اعتقاد دارم باید یک تغییر اساسی در سرفصلهای رشته دامپزشکی داده شود.
حکیم مهر: آقای دکتر، برخی واحدهای دانشگاه آزاد مثل واحد رشت در صدد راهاندازی دانشکده دامپزشکی بدون اخذ مجوز هستند. اتفاقی که قبلا در مورد واحد بافت افتاد. آیا موفق میشوند؟
هر دوی این واحدها تلاش میکردند که مجوز بگیرند. اما به نظر من ما نباید به فکر جمع کردن آنها باشیم، بلکه باید به سراغ تقویت کردن آنها برویم تا خروجی خوبی داشته باشند. هر چه دامپزشک در کشور زیاد باشد، باز هم لازم است.
حکیم مهر: پس شما با افزایش پذیرش دانشجوی دامپزشکی مخالف نیستید؟
خیر. چون بحث تامین غذای ۸ میلیارد جمعیت کره زمین مطرح است، به اضافه بیماریهای مشترک بین انسان و دام. کمااینکه از حدود ۱۷۵۰ بیماری، قریب به ۸۳۵ بیماری بین انسان و حیوان مشترک هستند. در بین غیرمشترکها هم ۲۰ یا ۳۰ درصد فقط در دام است. لذا بیماریهای دامی و مشترک عدد قابل توجهی را به خود اختصاص میدهند و باید به دامپزشکی اهمیت داده شود. پزشکی چیزی است که آخر خط است. اگر هم هیچ نتیجهای از آن نگیریم، در نهایت به درمان پزشک میرسد. اما دامپزشکی پیشگیری میکند و طب پیشگیری است. یک بیماری تب مالت را که حذف میکنیم، جان ۵۰ انسان را نجات میدهیم. بیماریهایی مثل بروسلوز که پزشکان نمیتوانند آنها را درمان کنند؛ داروها و آنتیبیوتیکهایی برای تاثیرگذاری تجویز میکنند اما این بیماریها عملا تا آخر عمر همراه مریض هستند.
ما باید به این فکر کنیم که سرفصلهای دانشکده دامپزشکی جدید و بحثهای جدید اضافه شود. برنامههای عملی آن به اضافه فعالیتهای مولکولی و بایوتکنولوژی بیشتر شود. چون دامپزشکی بخش و شاخهای از رشته بایولوژی زیستشناسی است و اگر همه اینها را کنار هم بگذاریم، باید رونق بیشتری به دامپزشکی بدهیم تا سلامتی جامعه ما برای آینده تامین شود و در این مسیر درمان دام خیلی مهم است. خاص آنکه الان بخشی از جامعه به نگهداری پت و حیوانات خانگی روی اورده و لازم است که دامپزشک کنار آنها باشد. حفظ و نگهداری سرمایه دامی کشور خیلی لازم است و دامپزشک باید اینها را حفظ کند. اگر نفت سرمایه کشور است، دام هم سرمایه مهمی برای کشور محسوب میشود، چون اگر سرمایه دامی نباشد، مردم از گرسنگی میمیرند.
حکیم مهر: اما بعضی از واحدهای دانشگاه آزاد امکانات لازم برای جذب دانشجوی دامپزشکی ندارند.
اینجا دو راه حل وجود دارد؛ یا باید این واحدها را تقویت کنیم یا حذف، و راه دیگری نیست. دانشگاه یا باید به طرف تولید دانشجوی عالی برود یا باید به طور کلی از این مسیر بیرون بیاید و آبروی دامپزشکی را نبرد.
حکیم مهر: ریاست محترم سازمان نظام دامپزشکی اعلام کرده بودند که به فارغالتحصیلان دامپزشکی دانشکدههای فاقد مجوز، پروانه فعالیت و شماره نظام دامپزشکی نمیدهند. آیا این امکانپذیر است؟
خیر. نمیتواند این کار را انجام دهد. اگر مدرک آنها را وزارت علوم تایید کند، نظام نمیتواند پروانه ندهد. دانشگاه آزاد برای هر رشتهای که تصویب میشود، از زمان قدیم مجوز دارد.
حکیم مهر: یعنی چه؟
یعنی مجلس برای تاسیس رشتههای تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی قانون دارد و لذا نمیتوانند هیچ مدرکی از دانشگاه آزاد را زیر سؤال ببرند. قانون تاسیس رشتههای تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۶۸ تصویب شده و میتوانند به آن استناد کنند. اگر رشتهای مجوز هیات سه نفرهای را که در قانون یپش بینی شده، داشته باشد، نمیتوانند از ایجاد آن جلوگیری کنند.
حکیم مهر: یعنی الان گروه دامپزشکی دانشگاه آزاد واحد بافت به صورت قانونی در حال فعالیت است؟
البته یک تغییراتی در این قانون ایجاد کردهاند. مسئولان دانشگاه آزاد بافت هم پیگیر بودند و در حال اخذ مجوز لازم از وزارت علوم هستند. بنده با معاون وزیر علوم که صحبت کردم، به این نتیجه رسیدم که دکتر منظری توسلی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان و دکتر نفر معاونت پزشکی دانشگاه آزاد پیگیر این مساله هستند و فکر میکنم که نتیجه گرفتند.
حکیم مهر: پس یعنی در نهایت مجوز را میگیرند؟
پاسخ این سؤال را باید از رئیس دانشگاه آزاد استان کرمان بگیرید.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.