مشروح سوال و جواب‎های نمایندگان مجلس با وزیر جهاد کشاورزی

حکیم مهر - نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از آنکه در هفته گذشته وضعیت واردات محصولات کشاورزی را با حضور وزرای جهاد کشاورزی و بازرگانی مورد بررسی و رسیدگی قرار دادند، امروز نیز با دعوت از خلیلیان وزیر جهاد کشاورزی، وضعیت کشاورزان و دامداران در شرایط خشکسالی را رسیدگی کردند.

مشروح سخنان امروز (یازدهم مرداد ماه) نمایندگان و وزیر جهاد کشاورزی در صحن علنی مجلس در ذیل می‌آید:

عباس رجایی:

یارانه بخش کشاورزی هنوز پرداخت نشده است

رییس کمیسیون کشاورزی، ‌آب و منابع طبیعی، با اشاره به تاثیرات اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر بخش کشاورزی گفت: آنچه تحت عنوان یارانه بخش کشاورزی در این قانون پیش بینی شده بود، هنوز پرداخت نشده است.

عباس رجایی که در جریان بررسی وضعیت کشاورزان و دامداران در شرایط خشکسالی و اصلاح قیمت‌ها با حضور وزیر جهاد کشاورزی در صحن علنی مجلس سخن می‌گفت اظهار داشت: در بسیاری از استان ها موضوع خشکسالی به طور جدی مطرح است و در سایر استان‌ها نیز که طبق نگاه سطحی خشکسالی نداریم اما به نوعی دیگر با این پدیده مواجه هستیم.

وی افزود: متاسفانه تلقی بسیاری در کشور این است که اگر بارندگی شود مشکل خشکسالی حل شده و اگر باران نیاید خشکسالی صورت گرفته است، در حالی که این پدیده به میزان بارش، ‌نیاز کشور در قبال بارش باران و راندمان آبی کشور بستگی دارد.

نماینده مردم اراک در مجلس در ادامه با بیان اینکه متوسط برداشت از حوزه های آبی کشور بیش از میزان واریز آب به آن است گفت: در حال حاضر نیمی از دشت‌های کشور به صورت دشت ممنوعه درآمده که امکان برداشت در آن وجود ندارد و ما نمی‌توانیم نیاز آبی کشور را برطرف کنیم بنابراین با آمدن یک باران نمی‌توان پدیده خشکسالی را نادیده گرفت چرا که پراکنش باران هم در این امر بسیار تاثیرگذار است.

رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، در ادامه به ارائه آماری از وضعیت خشکسالی در کشور پرداخت و اضافه کرد: تا سال 86 این تصور وجود داشت که ما با ثبات خوبی در بخش کشاورزی مواجه هستیم اما تنش جدی‌ای که در سال 87 به خاطر خشکسالی در سراسر کشور اتفاق افتاد نشان داد که نگاه ما به مسائل کشاورزی باید قدری متفاوت باشد و در خودکفایی باید به داشته‌هایمان توجه کنیم نه آنچه که متعلق به ما نیست.

رجایی یادآور شد: در سال 87 کاهش باران منجر به از بین رفتن محصولات دیمی شد و در این سال تولید محصولات زراعی از 73 میلیون تن به 54 میلیون تن کاهش یافت.

وی با بیان اینکه باید برای خشکسالی در کشور حساب ویژه‌ای باز کنیم در عین حال موضوع خشکسالی را به زلزله تشبیه کرد و گفت: در حال حاضر زلزله خاموشی در کشور با قدرت بیش از 8 ریشتر درحال رخ دادن است که اگر به دادش نرسیم آسیب‌های جدی را در بلندمدت به بخش کشاورزی وارد می‌کند.

رییس کمیسیون کشاورزی در ادامه سخنان خود با اشاره به اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها، این قانون را از جمله اصلاحات ساختاری در کشور عنوان کرد که باید با قوت و قدرت دنبال شود و افزود: متاسفانه در اجرای این قانون در حد قابل قبول به زیرساخت‌های بخش کشاورزی مثل آبیاری تحت فشار، مکانیزاسیون ، یکپارچه‌سازی اراضی و اصلاح بذر ونهاده‌ها توجه نشده است.

وی با بیان اینکه امکانات لازم برای بهره‌ور کردن واحدهای کشاورزی هنوز هم فراهم نشده است گفت: ما همچنان به سنتی کار کردن با ماشین‌آلات فرسوده که پرت سرمایه دارند ادامه می دهیم در حالی که اگر امکاناتمان را اصلاح نکنیم برای بهره‌ور کردن بخش کشاورزی شرایط مناسبی ایجاد نمی‌شود.

رییس کمیسیون کشاورزی، ‌آب و منابع طبیعی مجلس، با انتقاد از عدم اجرای ماده 8 قانون هدفمندسازی یارانه‌ها گفت: ‌اجرای این ماده می‌توانست آثار اجرای این قانون را در بخش کشاورزی کاهش دهد، در حالی که آنچه تحت عنوان یارانه بخش کشاورزی در این قانون پیش‌بینی شده هنوز به کشاورزان پرداخت نشده است.

رجایی با تاکید بر اینکه برای حمایت از تولید باید یارانه‌ها به دامداران و مرغداران تزریق شود گفت: شرایط و امکانات برای انجام این اقدامات در حال حاضر فراهم است .

وی اضافه کرد: شاید ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به کشاورزان و دامداران خوب باشد اما به بدهی‌های آنها به بخش بانکی خواهد افزود.

رییس کمیسیون کشاورزی در پایان اظهار داشت: حداقل تاثیر مستقیم اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها در بخش کشاورزی افزایش مبلغ 20 تومان در هر کیلو تولید است اما اجرای این قانون اثرات غیرمستقیم زیادی مثل گران شدن نیروی انسانی ، بالا رفتن هزینه‌های برداشت و افزایش هزینه حمل و نقل داشته است که باعث می‌شود برداشت بسیاری از محصولات صرفه‌ اقتصادی نداشته باشد.

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس:

کمک‌ به کشاورزان بعد از چندماه تاخیر، سلیقه‌ای اجرا می‌شود

یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در صحن علنی امروز مجلس گفت: وزارت جهاد کشاورزی باید حامی بخش کشاورزی باشد لذا وزیر باید اعلام کند که از کشاورز چه حمایتی کرده است؟

عیسی جعفری در سخنان خود، در موضوع بررسی وضعیت کشاورزان و دامداران در شرایط خشکسالی و اصلاح قیمت‌ها اظهار داشت: بنا بود همزمان با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها کمکهایی به کشاورزان در ارتباط با تهیه‌ی سوخت انجام شود تا آنها دچار مشکل نشوند این در حالی است که تا یک ماه قبل هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده بود. از یک ماه قبل نیز که شروع این کمک‌ها را شاهد هستیم می‌بینیم که در این کار سلیقه‌ای عمل می‌شود.

به گفته‌ی وی اگر کشاورز نتواند قبض خود را به موقع پرداخت کند یا باید سیستم موتور پمپ را خاموش کند یا نزول بپردازد که به کشاورزی خود ادامه دهد.

وی افزود: قیمت تمام شده برخی محصولات کشاورزی بعضا 40 درصد افزایش یافته و این در حالی است که امسال در بحث گندم افزایش قیمتی بیش از حدود 9 درصد نداشته‌ایم.

همچنین طبق بخشنامه‌ای که به کشاورز و مراکز خرید ابلاغ شده به واسطه هر یک درصد افزایش قیمت گندم را 10 تومان پایین می‌آورند.

وی با بیان این که ادامه کار با این وضع برای کشاورز یا ممکن نیست یا سودی برای او نخواهد داشت به واردات بی رویه‌ی محصولات کشاورزی اشاره و خاطر نشان کرد: باید جلوی واردات بی‌رویه گرفته شود و اگر در جایی بنابر ضرورت نیاز وجود دارد واردات انجام شود.

نماینده‌ی مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس گفت: طبق اطلاعات ما الان بین 760 تا 1 میلیون تن برنج وارد کشور می‌شود. حال اگر یارانه‌ای که داده می‌شود را حذف کنیم و واردات نیز افزایش یابد، چه اتفاقی خواهد افتاد. البته معتقدیم وزیر کشاورزی شخصا دخیل نیست چرا که دیگر وزارتخانه‌ها نیز در این حوزه دخالت دارند.

وی با اشاره به مشکلات ناشی از خشکسالی کشاورزان ادامه داد: الان چندین ماه است که از زمان برداشت گندم گذشته است البته کشاورزان می‌گویند که مدتهاست گندم را تحویل داده‌ایم پولی به ما پرداخت نشده است.

وی افزود: امروز هزینه‌ی برق مصرفی یک ماهه یک موتور پمپ بین 500 تا 600 هزار تومان است اگر این موتور پمپ 4 ساعت خاموشی در ساعت پیک مصرف را رعایت کند به طور جد کشاورز را دچار مشکل خواهد کرد.

جعفری یاد آور شد: کشاورز کارمند نیست که هر ماه حقوق دریافت کند و بتواند به طور نقدی پول این مبالغ را پرداخت کند البته طبعا واحدهای شرکت نفت نیز به کسی نسیه سوخت نمی‌دهند.

یک کارشناس مرکز پژوهشها:

در مرز کمترین تولید محصولات کشاورزی در ‌10 سال گذشته هستیم

یک کارشناس مرکز پژوهشهای مجلس گفت: با اطلاعات موجود، آنچه پیش رو داریم این است که در مرز کمترین تولید محصولات کشاورزی در10 سال گذشته هستیم.

صفایی که در هنگام بررسی وضعیت کشاورزان و دامداران در شرایط خشکسالی و اصلاح قیمت‌ها در صحن مجلس سخن می‌گفت، اظهار داشت: در مطالعات انجام شده تولید محصولات کشاورزی از سال 79 تا 86 روند رو به رشد و مثبتی را طی می‌کند و تولید محصولات اساسی به پایداری نسبی رسیده است اما سرمای تند زمستان 86 و کاهش بارندگی سال زراعی 86 -87 موجب کاهش تولید محصولات کشاورزی به میزان 15 میلیون تن شد.

به گفته‌ی وی، وضع بارندگی سال زراعی سال گذشته نیز بیانگر این است که در سال 89 -90 نسبت متوسط 30 سال گذشته 24 درصد و نسبت به بارش سال قبل 21 درصد کاهش داشته‌ایم و محصولاتی مثل گندم و جو که بیشترین تاثیر را از بارشهای سالانه می‌گیرند، تحت تاثیر خشکسالی بوده‌اند.

وی با اشاره به بارش حدود 17 میلیمتری در پاییز سال زراعی 89-90 با بیان این که این میزان کمترین میزان باران در 50 سال گذشته بوده است، گفت: این پراکنش بارندگی باعث شده سطح زیر کشت غلات و سبز کردن آن با کاهش شدید مواجه شود.

به گفته‌ی وی آنچه برای سال 89- 90 در حیطه غلات پیش‌بینی می‌شود این است که 45 تن غلات آبی و 5 تن غلات ناشی از زراعت داشته باشیم.

وی با بیان این که آنچه پیش رو داریم این است که در مرز کمترین تولید محصولات کشاورزی در 10 سال گذشته هستیم، افزود: قانون هدفمندی یارانه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد و آنچه در اجرای این قانون مهم است آن است که میزان یارانه‌ای که به کشاورزان پرداخت خواهد شد نباید بعد از اجرای این قانون کاهش یابد. همچنین توجه به حفظ سطح محصولات کشاورزی که از طریق یارانه‌ اعمال می‌شود نیز مهم است.

به گفته وی مجموعه هزینه‌ای که در 3 بخش نفت و گاز، برق و بنزین که در بخش کشاورزی مصرف می‌شود در یک دوره حدود 2 هزار و 400 میلیارد تومان تحمیل هزینه‌ی اضافه برای پرداخت هزینه‌ی حامل‌های انرژی به طور مستقیم یا غیر مستقیم برای کشاورزان است. لذا اگر حمایت جدی در این عرصه نداشته باشیم کشاورز و محصولات کشاورزی با خطر رکود جدی مواجه می‌شود و این امر زمینه‌ی فرار سرمایه‌ از بخش کشاورزی را بیش از پیش می‌کند.

به تاکید صفایی، بسته‌های حمایتی بخش کشاورزی که در پرداخت تسهیلات و یارانه‌ی سود بانکی تاکید دارد به تنهایی کفایت حمایت لازم از این بخش و جبران افزایش هزینه‌ها را نمی‌کند.

وزیرجهاد کشاورزی:

محصولات کشاورزی داخلی، نیاز جمعیت ‌75 میلیونی کشور را تامین می‌کند

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به تاثیرات اجرایی قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش کشاورزی گفت: البته اگر در چند دهه گذشته ساختارهای کشاورزی اصلاح می‌شد و بعد به سمت اجرای این قانون می‌رفتیم بهتر بود اما حالا که قانون نوشته شده و در حال اجرا است باید آن را به یک فرصت برای بخش کشاورزی تبدیل کنیم.

صادق خلیلیان که در جریان بررسی وضعیت کشاورزان ودامداران در شرایط خشکسالی در صحن علنی مجلس سخن می‌گفت اظهار داشت: برای اینکه اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها تاثیرات منفی برای تولید بخش کشاورزی نداشته باشد، در این قانون بسته‌ حمایتی برای این بخش در نظر گرفته شده که امیدواریم با اقدامات انجام شده و رفع موانع اولیه مشکلات این بخش برطرف شود.

وی با اشاره به روند تولید در بخش کشاورزی در سالهای گذشته اظهار داشت: در پایان سال 83 ما 87 میلیون تن تولید محصولات کشاورزی داشتیم که روند آن تا کنون صعودی بوده، به جز سال 87 که خشکسالی بی‌سابقه‌ای اتفاق افتاد و تبعا بخش کشاورزی از آن متاثر و دچار لطمه شد.

خلیلیان ادامه داد: علی‌رغم اینکه نرخ رشد تولید بخش کشاورزی در سال 87 منفی بوده، در دو سال اخیر این روند مثبت شده و بهبود یافته به طوری که در سال 88 ، 93 میلیون تن و در سال 89 ، 107 میلیون تن در بخش کشاورزی تولید داشته‌ایم که به طور متوسط نرخ رشد آن بیش از 10 درصد است.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه با تمهیدات در نظر گرفته شده، روند افزایش تولید در سال جاری نیز ادامه خواهد یافت گفت: میزان صادرات ما در سالهای گذشته از نظر وزنی و ارزشی افزایش یافته در حالی که میزان صادرات هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی دچار کاهش شده است.

وی تاکید کرد: ما شاهد وفور محصولات کشاورزی تولید داخل هستیم که در بازار نیاز 75 میلیون جمعیت کشور را تامین می‌کند، حتی محصول آنقدر زیاد شده که قیمت‌ها پایین آمده و این معنایش افزایش تولید است.

خلیلیان در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به آمار تولید محصولات کشاورزی در سالهای گذشته تاکید کرد که در این سالها به طور نسبی ظرفیت خودکفایی و امنیت قضایی افزایش یافته است.

وی با بیان اینکه بحث خشکسالی یک پدیده جهانی و ناشی از تغییرات آب و هوایی است افزود: در اکثر کشورهای دنیا موضوع خشکسالی مطرح است و در دو دهه اخیر این کشورها به دنبال چاره‌اندیشی در این باره هستند در حالی که در این سالها کشور ما نسبت به این موضوع غفلت داشته و تنها زمانی که در سال 87 خشکسالی جدی اتفاق افتاد نگاه‌ها به سمت تغییرات آب و هوایی معطوف شد لذا ما باید با جبران این موضوع در شرایط حاضر افراد بعدی ما را به این غفلت متهم کنند.

وزیر جهاد کشاورزی متوسط بارش در کل کشور را 184 میلی‌متر عنوان کرد و گفت: 21 استان کشور ما دچار خشکسالی هستند و یک استان دچار خشکسالی شدید است، البته برخی کشاورزان که توسط صندوق بیمه، خود را بیمه کرده‌اند خسارت خشکسالی را دریافت کردند، اما برخی دیگر خود را بیمه نکرده بودند و وزارت جهاد کشاورزی نیز وظیفه‌ای در قبال آنها نداشت اما از طریق ستاد حوادث غیرمترقبه استان‌ها، استانداری‌ها و وزارت کشور این افراد مورد حمایت قرار گرفتند.

خلیلیان با بیان اینکه اعتبارات خشکسالی در سطح ملی در بودجه پیش‌بینی شده است یادآور شد: هزار و 138 میلیارد تومان به موضوع توسعه آبیاری تحت فشار ، لوله‌گذاری انهار، طرح‌های انتقال آب ولایروبی قنوات اختصاص یافته است که امیدواریم بتوانیم روش آبیاری سنتی قنات را حفظ کنیم.

وی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی در طول سالهای گذشته سعی کرده اعتبارات خود را به طرح‌های زیرساختی آب و خاک سوق دهد تا بتوانیم توانایی مقابله نسبی با موضوع خشکسالی را داشته باشیم به طوری که اعتبارات طرح‌های آب و خاک از 380 میلیارد تومان در سال 84 به 913 میلیارد تومان در سال 87 افزایش یافته، در حالی که روند رشد بودجه کمتر از این بوده است.

وزیر جهاد کشاورزی، مجموع اعتبارات سرمایه‌گذاری برای طرح‌های عمرانی در بخش کشاورزی در سال 90 را بیش از دو هزار میلیارد تومان عنوان کرد .

وی با تاکید بر اهمیت صنایع فراوری برای بخش کشاورزی اظهار داشت: تا سال 84 کمتر از 7 میلیون تن ظرفیت بهره‌وری بوده در حالی که در شش سال اخیر 19 میلیون تن بر ظرفیت فراوری افزوده شده است که 7 میلیون تن آن در 22 ماه اخیر ایجاد ظرفیت شده است.

وزیر جهاد کشاورزی در پایان با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی در حد مقدورات و امکانات قانونی و بودجه پیگیری‌هایی خوبی در بخش خشکسالی داشته گفت: برآورد ما این است که حداقل 1500 میلیارد تومان باید در اختیار استان‌ها برای مقابله با موضوع خشکسالی قرار گیرد.

باهنر:

دولت حق تولید را در هدفمندی یارانه‌ها ادا نکرده است

محمدرضا باهنر گفت: دغدغه جدی مجلس آن است که در پروژه هدفمندی یارانه‌ها بر سر بخش‌های تولیدی، صنعتی، کشاورزی و خدماتی کلاه برود.

باهنر که ریاست جلسه علنی مجلس را برعهده داشت پس از انجام مذاکرات نمایندگان و وزیر جهاد کشاورزی در موضوع بررسی وضعیت کشاورزان و دامداران در شرایط خشکسالی و اصلاح قیمت‌ها اظهار داشت: مجلس از دولت به طور جد می‌خواهد که سهم تولید را از هدفمندی یارانه‌ها پرداخت کند.

وی افزود: مجلس در زمینه کشاورزی و بودجه‌های مصوب خشکسالی، همت والایی داشته و به کمک دولت بودجه خوبی برای این بخش اختصاص داده است و بر پرداخت سهم کشاورزی در پروژه‌ هدفمندی یارانه‌ها دقت جدی داشته است و امروز دغدغه جدی مجلس این است که بخش‌های تولیدی، صنعت، کشاورزی و خدمات در پروژه عظیم هدفمندی سرشان کلاه رود و کم بیاورند.

وی افزود: هنوز هم از منتقد این موضوع هستیم که دولت حق سهم تولید از هدفمندی ادا نکرده است.

وی خطاب به مسوولان و کسانی که سیاست‌های راهبردی را تنظیم می‌کنند و نیز خطاب به وزرا به ویژه وزیر جهاد کشاورزی گفت: این مسوولان باید بیشتر دقت کنند که اگر تغییرات کلان آب وهوایی در دنیا و ایران اتفاق بیفتد مبتنی بر آن سیاست‌های راهبردی تغییر الگوی کشت، ‌داشت و برداشت را تنظیم کنند.

باهنر خاطرنشان کرد: کشاورزی که همه امکانات زندگی خود را در کشت یک محصول متراکم می کند باید هدایت و حمایت شود.این در حالی است که در طول 30 سال گذشته شاهد بوده‌ایم که یک سال به عنوان مثال یک کالا آنقدر اضافه تولید شده است که از بین می‌رود و یک سال یک کالا را آنقدر کم داریم که بازار سیاه ایجاد می‌شود این در شان نظام جمهوری اسلامی و برنامه‌ریزان ما نیست.

نائب رییس مجلس با بیان اینکه هدفمندی یارانه‌ها در سیاست‌های راهبردی تولید تاثیر می‌گذارد، گفت: دولت، مروجین و کسانی که امکانات دولتی می‌گیرند باید حمایت، هدایت و کمک لازم را به این بخش بکنند که بتوانیم از برخی گرفتاری ها سالم‌تر عبور کنیم.

باهنر در پایان با بیان اینکه این نوع نشست‌ها در مجلس ادامه خواهد یافت، برگزاری این جلسات و انجام مذاکرات و بررسی‌ها در موضوعات مختلف را موجب رفع ابهامات موجود و بیان شفاف‌تر وظایف مسوولان دانست.

خبر مرتبط :