حکیم
مهر: مدرس و کلینیسین دامپزشکی درباره تعامل میان انسان و حیوانات بیسرپرست،
اظهار کرد: زندگی حیوانات در کنار انسان، سابقه چند میلیون ساله دارد. ما براساس
مسئولیت انسانی، اخلاقی و حتی شرعی نسبت به حیوانات وظایفی را بر عهده داریم. در
طول سالهای گذشته و با پیشرفت علم پزشکی و دامپزشکی، مسئولیت انسان در قبال
حیوانات بیشتر هم شده است. در چنین شرایطی، از انسانها انتظار میرود اگر توانایی
حمایت از حیوانات را دارند، در اجرای آن کوتاهی نکنند.
به گزارش حکیم
مهر به نقل از صمت، «دکتر نادر عسکری» این
متخصص دامپزشکی افزود: حمایت از حیوانات بیسرپرست اقدامی مثبت و حتی انسانی است و
خوشبختانه در طول سالهای اخیر، بسیاری از افراد، مشتاق حمایت از حیوانات بیسرپرست
شدهاند و همین موضوع میتواند به راهحلی برای رفع مشکلات گسترش حیوانات بدون
سرپرست بدل شود.
عسکری درباره ساماندهی
حیوانات بیسرپرست گفت: در طول سالهای گذشته شاهد افزایش قابلتوجه حضور سگهای
بیسرپرست در جامعه بودهایم. رشد قابلتوجه جمعیت این سگها، آسیبهایی را بهدنبال
دارد؛ بنابراین باید اقدامات مناسبی برای مدیریت جمعیت این حیوانات اجرایی شود.
این متخصص دامپزشکی توضیح
داد: بدون تردید حضور این حیوانات بهصورت آزادانه در طبیعت خطراتی را بهدنبال
دارد و بر همین اساس، بسیاری از کشورها اقدام به ساماندهی، عقیمسازی و ارتقای
سلامت این حیوانات کردهاند. اقدامات انجامشده مانع خلق گونههای بینحیوانی
همچون گرگاس (توله مشترک سگ و گرگ با عنوان گرگاس خوانده میشود که موجودی بسیار
خطرناک است و ایجاد آن درست نیست؛ بنابراین با راهکارهایی زمینه رفع این دست
اختلالات ایجاد شده است) میشود. بنابراین میتوان با ایجاد پناهگاه، این حیوانات
را در مکان مناسبی اسکان داد و از آنها مراقبت کرد.
عسکری اظهار کرد: البته
شهرداری در سالهای اخیر، اقدام به راهاندازی پناهگاه در مناطق گوناگون کرده است.
در همین حال، بودجههایی را به این پناهگاهها اختصاص داده و با راهاندازی مراکز
درمانی و... بهدنبال مدیریت جمعیت این حیوانات بیسرپرست بوده است. با این وجود
در مواردی این اقدامات در اجرا با چالشهایی روبهرو میشوند. بنابراین باید با
نظارت هرچه بیشتر بر عملکرد این پناهگاهها، زمینه مدیریت زیست حیوانات بیسرپرست
فراهم شود.
وی تاکید کرد: در این
میان، همکاری شهرداریها با نظام دامپزشکی، بهعنوان نهاد مسئول در بخش دامپزشکی،
به روند درست حمایت از حیوانات بیسرپرست کمک میکند؛ در نتیجه امید میرود چنین
تعاملی میان نهادهای یادشده آغاز شود.
عسکری افزود: پس از پناه
دادن حیوانات بیسرپرست در پناهگاهها باید با هدف کنترل جمعیت، اقدام به عقیمسازی
این حیوانات کرد و همزمان مشکلات و بیماریهای این حیوانات درمان شود. عقیمسازی،
اصلیترین اقدام در فرآیند کنترل جمعیت حیوانات بدون سرپرست است. بدون تردید
بسیاری از مردم و حتی دامپزشکان با فراهم شدن شرایط، از اینگونه اقدامات، حتی به
صورت داوطلبانه، حمایت میکنند.
وی گفت: مرحله بعدی
ساماندهی حیوانات بیسرپرست، واگذاری آنها به خانواده است. بسیاری از افراد،
خواستار حمایت و نگهداری از این حیوانات هستند و در واقع کمکهای مردمی میتواند
به اصلی اثرگذار در اجرای چنین فرآیندهایی تبدیل شود.
این مدرس دانشگاه افزود:
دانشکدههای دامپزشکی نیز از امکاناتی برای درمان حیوانات بیسرپرست برخوردار
هستند؛ بنابراین چنانچه تعاملی میان نهادهای مسئول حیوانات خانگی و دانشکدههای
دامپزشکی برقرار شود، مسیر ساماندهی این حیوانات تسریع و تسهیل خواهد شد.
غذارسانی،
آری یا خیر؟
عسکری درباره غذادهی مردم
به حیوانات بیسرپرست، گفت: غذادهی مستقیم به این حیوانات اقدام مثبتی نیست، چراکه
به دستآموز شدن آنها منجر میشود. این حیوانات عموما توان لازم برای تامین غذا و
نیاز به دخالت مستقیم انسان برای حمایت و غذارسانی ندارند. با این وجود میتوان در
صورت لزوم این غذارسانی را بهطور غیرمستقیم انجام داد.
وی گفت: غذارسانی به
حیوانات بیسرپرست و نیازمند کمک، نیاز به آموزش دارد. در مواردی مردم بازمانده
غذای خود را به حیوانات میدهند که میتواند برای سلامتی آنها مضر و حتی در مواردی
خطرناک باشد؛ یعنی در مواردی شاهد بروز انواع مسمومیتها در حیوانات بیسرپرست بهدلیل
غذارسانی غیراصولی هستیم. از اینرو لازم است این حمایتها اصولی باشد تا نتیجه
مثبتی حاصل شود.
وی با اشاره به درمان
حیوانات مریض با کمک انسان، اظهار کرد: زندگی این حیوانات در کنار انسان، سابقه
بسیار طولانی دارد و زیست ما بهصورت ناخودآگاه بر فرآیند زندگی این حیوانات
اثرگذار است و میتوان گفت، انسان در قبال این حیوانات، وظایف بسیاری بر عهده
دارد.
عسکری در پاسخ به سوالی
مبنی بر کشتار سگها با هدف کنترل جمعیت حیوانات بیسرپرست، گفت: این اقدامات به
هیچ عنوان انسانی نیست و تاثیری بر کنترل جمعیت اینگونه ندارد. درنتیجه باید
راهکارهای کنترل جمعیت حیوانات در مشورت با متخصصان و نهادهای مسئول در این بخش
اجرایی شود. وی با اشاره به انتشار خبری مبنی بر کشتار سگهای یک پناهگاه در هفتههای
گذشته، اظهار کرد: کشتن حیوانات پناهگاه که عقیم شدهاند و بیماریهای آنها کنترل
شده، اشتباهترین اقدام است. این کار به صورت انفرادی و خودسرانه انجام میشود، با
این وجود، انتظار میرود نظارت بیشتری بر اقدامات مسئولان امر در فرآیند کنترل
جمعیت حیوانات وجود داشته باشد. اگر این اقدامات با همکاری نهادهای صاحب صلاحیت
انجام شود، بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد و شاهد چنین وقایع تلخ و غیرانسانی
نخواهیم بود.
این مدرس دانشگاه در
پایان تاکید کرد: کشتار سگها و بیتوجهی به شرایط سلامت آنها حتی از منظر فقه
اسلامی نیز ممنوع است. تا جاییکه محمدعلیراد، استاد وقت دانشکده دامپزشکی تهران
از بنیانگذار انقلاب اسلامی درباره غذادهی و درمان حیوانات بیسرپرست سوالاتی را
مطرح کرده بودند و ایشان نیز تاکید کردهاند که فعالیتهای دامپزشکی در حوزه
معالجه حیوانات مانع ندارد؛ بنابراین از مسئولان و سیاستگذاران انتظار میرود با
دقتنظر بیشتری در حوزه مدیریت این حیوانات عمل کنند.