دکتر روازاده اخیراً در کلیپی مدعی شده است که دانشمندان آلمانی آزمایشی انجام داده‌اند که طی آن، سگ با خوردن مقداری از شیر سالم آن را فاسد کرده و گربه با خوردن همان شیر فاسد، آن را دوباره سالم و پاک کرده است ...
خرافه یا علم؟ معجزه خیالی شیر؛ آیا دامپزشکی قربانی شبه‌علم می‌شود؟
دکتر جواد شایان‌خواه
در روزگاری که علم پزشکی و دامپزشکی مبتنی بر شواهد (Evidence-Based Medicine and Veterinary Science) به‌عنوان پایه‌ای برای حفظ سلامت انسان و حیوان شناخته می‌شود، اظهارات غیرعلمی و جنجالی افرادی مانند حسین روازاده، که خود را پدر طب سنتی ایران معرفی می‌کند، همچنان چالش‌هایی جدی برای جامعه علمی و سلامت عمومی ایجاد می‌کند.
روازاده، پزشک عمومی که با حکم قطعی دادگاه تجدیدنظر استان تهران در شهریور ۱۴۰۲ به محرومیت دائم از طبابت محکوم شده، اخیراً در کلیپی مدعی شده است که دانشمندان آلمانی آزمایشی انجام داده‌اند که طی آن، سگ با خوردن مقداری از شیر سالم آن را فاسد کرده و گربه با خوردن همان شیر فاسد، آن را دوباره سالم و پاک کرده است. او این داستان را به‌عنوان شاهدی بر علم طب سنتی معرفی کرده و از مردم خواسته است به این دانش اعتماد کنند. این مقاله به بررسی علمی این ادعا، پیشینه روازاده، و پیامدهای چنین اظهاراتی برای سلامت عمومی و حرفه دامپزشکی می‌پردازد.
راست‌آزمایی علمی ادعا
روازاده در کلیپ اخیر خود مدعی شده که آلمانی‌ها آزمایشی انجام داده‌اند که طی آن، بزاق سگ شیر سالم را فاسد و بزاق گربه همان شیر فاسد را پاک کرده است. با این حال، جست‌وجو در پایگاه‌های علمی معتبر مانند PubMed، Nature، و The Lancet هیچ شواهدی از وجود چنین آزمایشی نشان نمی‌دهد. کاربری در پلتفرم X با نام @alirezashirazi این ادعا را نشر اکاذیب خوانده و آن را فاقد هرگونه پشتوانه علمی دانسته است. از منظر میکروبیولوژی، فاسد شدن شیر به رشد باکتری‌هایی مانند لاکتوباسیلوس یا عوامل محیطی مانند دما و رطوبت وابسته است، نه به بزاق حیوانات. بزاق سگ و گربه حاوی آنزیم‌هایی مانند لیزوزیم است که خاصیت ضدباکتریایی محدودی دارد، اما این آنزیم‌ها به هیچ عنوان قادر به تغییر ماهیت میکروبی شیر در سطح ادعا شده نیستند. حتی در فرض وجود ماده‌ای ضدمیکروبی در بزاق گربه، تأثیر آن در حد چند ثانیه و به‌صورت گسترده (پاک‌سازی کامل شیر) غیرممکن است. این ادعا نه‌تنها فاقد مستندات علمی است، بلکه به نظر می‌رسد تلاشی برای جلب توجه عمومی از طریق داستان‌سرایی‌های غیرواقعی باشد.
پیشینه روازاده و جنجال‌های پیشین
حسین روازاده، متولد ۱۳۳۵ در تهران و پزشک عمومی با شماره نظام پزشکی ۵۸۲۹۰، سال‌هاست که با عناوینی مانند «احیاگر حجامت» و «پرچم‌دار طب سنتی و اسلامی» فعالیت می‌کند. او در طول سال‌های فعالیت خود ادعاهای متعددی مطرح کرده که از سوی جامعه پزشکی به شدت مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. از جمله این ادعاها می‌توان به خطرناک خواندن واکسن‌ها، تأثیر منفی خمیردندان بر سلامت دندان، و حتی انتقال ژن عنکبوت به انسان از طریق مصرف شیر بز تراریخته اشاره کرد. این اظهارات غیرعلمی منجر به شکایت‌های متعدد و در نهایت صدور حکم محرومیت دائم او از طبابت در سال ۱۴۰۲ شد. با این حال، روازاده از طریق وب‌سایت رسمی خود و شبکه‌های اجتماعی همچنان به ترویج ایده‌های خود ادامه می‌دهد. ادعای اخیر درباره شیر و حیوانات، نمونه‌ای دیگر از استراتژی او برای جلب توجه از طریق داستان‌های عجیب و غریب است.
پیامدهای شبه‌علم برای سلامت عمومی و دامپزشکی
اظهارات شبه‌علمی مانند ادعای روازاده درباره شیر و حیوانات، فراتر از یک داستان عجیب، می‌توانند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی و حرفه دامپزشکی داشته باشند. چنین ادعاهایی اعتماد عمومی به علم پزشکی و دامپزشکی را تضعیف کرده و افراد را به سمت درمان‌ها و باورهای غیرمعتبر سوق می‌دهند. به‌عنوان مثال، توصیه‌های پیشین روازاده مانند استفاده از بخور جوش شیرین برای درمان کرونا یا پرهیز از واکسیناسیون، می‌توانند به شیوع بیماری‌های قابل پیشگیری و حتی مرگ‌ومیر منجر شوند. در حوزه دامپزشکی، این‌گونه ادعاها می‌توانند به سوءتفاهم‌هایی درباره سلامت حیوانات و نقش آن‌ها در اکوسیستم انسانی منجر شوند. برای نمونه، ترویج باورهای نادرست درباره بزاق سگ یا گربه ممکن است به رفتارهای غیربهداشتی در نگهداری حیوانات خانگی یا مصرف مواد غذایی منجر شود.
نقش دامپزشکان و رسانه‌های تخصصی
دامپزشکان و رسانه‌های تخصصی مانند حکیم مهر نقش کلیدی در روشنگری علمی و مقابله با شبه‌علم دارند. با توجه به ارتباط مستقیم ادعای روازاده با حوزه دامپزشکی (بزاق حیوانات)، این موضوع فرصتی است تا متخصصان این رشته با ارائه تحلیل‌های علمی، به روشن شدن حقیقت کمک کنند. آموزش عمومی در زمینه سواد سلامت و رسانه‌ای نیز می‌تواند به مردم کمک کند تا ادعاهای غیرمستند را از اطلاعات معتبر تشخیص دهند. رسانه‌هایی مانند حکیم مهر می‌توانند با انتشار مقالات تحلیلی و دعوت از کارشناسان، به تقویت جایگاه علم در برابر خرافه‌گرایی کمک کنند.
مسئولیت نهادهای ناظر
نهادهایی مانند وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، و سازمان دامپزشکی باید نظارت دقیق‌تری بر فعالیت افرادی مانند روازاده اعمال کنند. انتشار محتوای شبه‌علمی در فضای مجازی، به‌ویژه در پلتفرم‌های پرمخاطب، می‌تواند به سرعت گسترش یابد و تأثیرات منفی بر جای بگذارد. تقویت قوانین و برخورد قاطع‌تر با افرادی که با وجود محرومیت قانونی همچنان به فعالیت در حوزه سلامت ادامه می‌دهند، ضروری است.
در پایان بایستی گفت ادعای حسین روازاده درباره تأثیر بزاق سگ و گربه بر شیر، نمونه‌ای دیگر از اظهارات شبه‌علمی اوست که نه‌تنها فاقد پشتوانه علمی است، بلکه جایگاه طب سنتی علمی و حرفه دامپزشکی را خدشه‌دار می‌کند. در شرایطی که سواد سلامت جامعه همچنان در حال توسعه است، مقابله با خرافه‌گرایی مدرن در لباس علم، نیازمند همکاری نزدیک رسانه‌ها، متخصصان دامپزشکی، و نهادهای ناظر است. وقت آن رسیده که با تکیه بر شواهد علمی، خط روشنی بین دانش و شبه‌علم کشیده شود تا سلامت عمومی و اعتبار حرفه‌های پزشکی و دامپزشکی حفظ گردد.
عکسش صادقه یعنی گربه خونه من شیر سالم را ازشیر فاسد به راحتی تشخیص میده و فاسد رو نمی خوره ??? 
