مشروح گفتگو با استاد دکتر تاج بخش/عضو گروه دامپزشکی فرهنگستان علوم

گفتگوی اختصاصی حکیم مهر با استاد دکتر تاج‎بخش

عضو گروه دامپزشکی فرهنگستان علوم و چهره ماندگار دامپزشکی

----------------------------------------------

استاد دکتر تاج‎بخش :

-         در مورد دامپزشکی لا تعد و لا تحصی دانشکده ایجاد شد!

-         زعمای قوم فکر می کنند تأسیس دانشکده جدید مشکل دام مردم را در استان حل می کند!

-         دانشکده های جدید دامپزشکی بدون کار کارشناسی تأسیس شده است

-         بدون توجه به امکان خودکفایی از نظر غذا و پروتئین حیوانی جمعیت کشورمان زیاد می شود

-         فرانسه چند برابر ما تولیدات دامی و فقط چهار دانشکده دامپزشکی دارد

-         حداکثر 500 دامپزشک فارغ التحصیل هر سال نیاز داریم

-         با تأکید بر نیاز به حداکثر 10 تا 12 دانشکده : دانشکده های دامپزشکی دیگر را به پژوهشکده تبدیل کنند

-         استاد باید جان بخشی کند نه جان ستانی!

-         باید لااقل برای هشتاد درصد فارغ التحصیلان امکان کار فراهم باشد

-         در جذب دانشجوی خارجی باید به اشاعه زبان فارسی توجه کنیم

-         دامپزشکی در دل وزارت جهاد بسیار آزرده شده است

-         سازمان دامپزشکی می تواند در حد یک وزارتخانه باشد

-         بسیاری از اساتید پزشکی شاگردان من در ایمنی شناسی و میکروب شناسی بوده اند

-         در وزارت بهداشت هم ممکن است سازمان دامپزشکی چرخ پنجم درشکه بشود

-         آموزش پزشکی و دامپزشکی باید در وزارت علوم باشد

استاد دکتر حسن تاجبخش پس از طی دوره دبیرستان در سال 1335 وارد دانشکده دامپزشکی تهران و در سال 1340 نیز فارغ التحصیل شد. پس از اتمام خدمت سربازی در سال 1342 برای دوره های تخصصی به فرانسه اعزام شد و در گروه میکروب شناسی و ایمنی شناسی دانشکده دامپزشکی آلفورت پاریس، تحت نظر پروفسور شارل پیله که از بزرگان دانش میکروب شناسی جهان است به کارآموزی و تحقیق پرداخت. استاد مدتی نیز در انستیتو پاستور شهر لیون در زمینه باکتری‌های بی هوازی مطالعه نمود. پس از آن وارد انستیتو پاستور پاریس شد و دوره‌های تخصصی میکروب شناسی را گذراند. مدت یک سال در بخش شیمی میکروبی انستیتو پاریس به هدایت مرحوم پروفسور گرابار کاشف ایمونوالکتروفورز، درباره ایمنی تیموس تحقیق کرد و نتایج آن در مجله انستیتو پاریس منتشر شد که  از پایه‌های کشف سرمهای ضد لنفوسیت و جلوگیری از دفع پیوند اعضا در جهان است. دکتر تاجبخش هم چنین در فرانسه دوره انستیتو تحقیقات بیماری‌های گرمسیری را گذراند و آن را با موفقیت به پایان برد. در سال 1346 به ایران بازگشت و به عنوان استادیار گروه میکروب شناسی دانشکده دامپزشکی مشغول به کار و در سال 1349 به عنوان دانشیار برگزیده شد. در سال 1353 به دعوت دانشگاه بریستول انگلستان یک سال در دانشکده دامپزشکی آن جا مشغول به کار شد که نتیجه آن دو مقاله پژوهشی ابتکاری در زمینه تهیه واکسن های مؤثر بر ضد سالمونلا دابلین است. ایشان در سال 1355 به عنوان استاد ممتاز میکروب شناسی دانشگاه تهران شناخته شد و از آن زمان تاکنون به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران و استاد نمونه دانشگاههای کشور، عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران ، عضو هیئت امنای دانشگاه های جنوب غربی کشور، مدیر گروه میکروب شناسی و بیماری های واگیر دانشکده دامپزشکی و غیره مشغول فعالیت بوده است. استاد هم اینک مسئولیت شاخه پاتوبیولوژی گروه دامپزشکی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران را بعهده دارد. استاد دکتر تاجبخش علاوه بر موفقیت در رشته دامپزشکی و تألیف کتب و مقالات متعدد در این زمینه ، درباره تاریخ پزشکی و دامپزشکی هم تحقیقات و تألیفات ارزشمندی دارند که از آن جمله کتاب مشهور تاریخ دامپزشکی و پزشکی ایران را می‎توان نام برد.  اخیراً هم کنگره ملی علوم آزمایشگاهی دامپزشکی که توسط سازمان نظام دامپزشکی کشور برگزار شد به تجلیل از خدمات برجسته و شخصیت ارزشمند ایشان اختصاص یافته بود. آنچه در پی می‌آید حاصل گفتگوی نشریه حکیم مهر با استاد در محل فرهنگستان علوم است :

حکیم مهر :  جناب استاد از اینکه وقتتان را در اختیار نشریه حکیم مهر قرار دادید سپاسگزارم. برای بنده باعث افتخار است که روبروی حضرتعالی نشسته و گفتگو می‎کنم. بعنوان سؤال اول می خواستم بپرسم به نظر حضرتعالی در مقایسه با زمانی که شما در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران تشریف داشتید و سالها تدریس و تحقیق می‎فرمودید، وضعیت امروز آموزش دامپزشکی را در این دانشکده چگونه ارزیابی می فرمایید؟

به نام خداوند جان و خرد. با عرض تشکر از همکار عزیزم جناب دکتر لطفی‌زاده، بنده سعادتی است که با نشریه حکیم‎ مهر که مهر هم حکیم است و هم شفابخش است و جان بخش مصاحبه می‌کنم. بحث آموزش دامپزشکی مختص یک دانشکده نیست و من وارد بحث یک دانشکده خاص نمی‎شوم و در مورد کل دانشکده‎های دامپزشکی مملکت عرض می‎کنم. دامپزشکی دانشی حرفه ای است. یعنی دانش انتزاعی نیست که برای آنکه انسان چیزی بداند دامپزشکی بخواند. ممکن است برای آنکه چیزی از دامپزشکی بدانند علمای فلسفه هم چند کتاب در این رابطه بخوانند اما وقتی از سد کنکور دانشگاه دولتی یا آزاد گذشتید و تحصیل کردید و پولی صرف کردید ، مگر دولتی که پولی نمی پردازید که البته شبانه هم می گیرند و پول پرداخت می‎شود! و دورانی حداقل شش سال وقت صرف کردید پس از این شش سال انتظار این است که اگر دختر است بلافاصله کاری داشته باشد و اگر پسر هست و دوران سربازی را نگذارنده به سربازی برود. از قدیم اینطور بود که پس از آموزش دو سه ماهه نظامی در رشته خودشان یعنی دامپزشکی ارتش کار می کردند. لذا باید کاری باشد که در این حرفه کار بکند. طبیعی است که همیشه یک ریزشی بوده است. قبل از انقلاب و بعد از آن چنین بحثی بود که دانشجویان دامپزشکی بعد از فارغ‎التحصیلی در زمینه های دیگری مشغول بکار می شوند و یا به شهرستانهای دور نمی روند و به همین دلیل تعداد دانشکده های دامپزشکی را زیاد کردند. کما اینکه یکی از دلایل افزایش تعداد دانشکده های پزشکی هم همین موضوع بود. اما بعد آنقدر زیاد شد که تورم ایجاد کرد و در مورد پزشکی تا حد زیادی جلویش را گرفتند یعنی همه در دایره وزارت بهداشت قرار گرفتند و دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد را هم محدود کردند اما با این حال آنها هم زیاد دارند. اما در مورد دامپزشکی لا تعد و لا تحصی (از حساب و کتاب خارج شد) و هر جا که شد دانشکده دامپزشکی چه دولتی و چه آزاد ایجاد کردند. وقتی زعمای قوم به استانها بروند و مردم مشکلاتشان را بیان کنند فکر می‎کنند با تأسیس دانشکده دامپزشکی مشکلات مردم حل می‎شود. بدون اینکه کار کارشناسی درستی انجام شده باشد هر شهرستانی یا بعضی استانها دو یا سه دانشکده چه دولتی و چه آزاد تأسیس شده است. الآن شما حوالی سی دانشکده دامپزشکی دارید و تعداد زیادی فارغ التحصیل ! ما یک مملکتی هستیم از نظر اقلیمی نیمه خشک! لذا سرزمینی که مرتع و آب