حکیم مهر - رییس سازمان دامپزشکی کشور با بیان این که بیماری تب برفکی در بسیاری از نقاط کشور شایع شده است افزود: بروز این بیماری به دلایلی از جمله ترددها و ورود غیرمجاز دام در کشور شایع شده است که تلاش‌های صنف دامپزشکی جهت کنترل این بیماری که اهمیت اقتصادی آن بر همگان روشن است به‌رغم محدودیت‌های مربوط به اعمال مقررات و ضوابط بهداشتی در حال اجراست.
دکتر سیدمحسن دستور در شانزدهمین کنگره دامپزشکی ایران اظهار کرد: چنانچه در این کنگره رهنمودهایی در زمینه ساختار مناسب مبارزه با بیماری‌های واگیردار دامی از جمله تب برفکی ارائه گردد، مورد استقبال قرار گرفته و از آن بهره‌برداری خواهد شد.
وی که در جمع تعدادی از مسوولان دامپزشکی کشور سخن می‌گفت، با بیان این که قرن گذشته تغییرات مهمی را برای سرویس‌های دامپزشکی دولتی و نقش سنتی آنها به همراه داشته است، افزود: تغییر رابطه بین انسان، حیوان و محیط، دگرگونی درمان انفرادی به درمان جمعی، اولویت پیشگیری نسبت به درمان، تغییر جهت کنترل پاتولوژیکی دام‌های کشتاری به مشاهده‌ی اپیدمیولوژیکی، برقراری سیستم‌های مراقبت بیماری‌های دامی و استفاده از سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی در این سیستم‌ها، تجزیه و تحلیل خطر در واردات دام و فرآورده‌های دامی و... نمونه‌هایی از این تغییرات است.
او افزود: در عین حال انتظارات جامعه نیز در زمینه‌های مختلف رو به افزایش است و به الزامات مجامع بین‌المللی نظیر سازمان جهانی بهداشت دام، سازمان جهانی بهداشت، سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد، اکو و... نیز باید پاسخگو و متعهد بود.
وی با اشاره به این که بیش از 95 درصد تجارت جهانی از جمله تجارت دام و محصولات دامی در اختیار اعضای سازمان تجارت جهانی با 149 عضو اصلی و 30 عضو ناظر متقاضی الحاق (از جمله جمهوری اسلامی ایران) قرار دارد، اضافه کرد: بر اساس موافقتنامه‌ی بهداشت دام و گیاه، سازمان جهانی بهداشت دام مرجع بین‌المللی اعلام ضوابط و مقررات بهداشتی دام و بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان شناخته می‌شود و 174 کشور عضو سازمان جهانی بهداشت دام، ملزم و متعهد به رعایت ضوابط و مقررات این سازمان در نظامنامه‌های حیوانات خاکزی و آبزی هستند.
او ادامه داد: بر اساس توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت دام، سازمان‌های دامپزشکی عضو، صرف‌نظر از وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور خود ملزم به پیروی از اصول بنیادین اخلاقی، سازمانی و فنی، استقلال، بی‌طرفی، امانتداری، قضاوت حرفه‌یی و کارآمدی هستند.
دستور در ادامه رابطه‌ی در حال تغییر بین انسان، حیوان و محیط و تبعات جهانی شدن تجارت دام و فرآورده‌های دامی را از جمله چالش‌های پیش روی دامپزشکی دانست و افزود: افزایش موارد بیماری‌های نوپدید و بازپدید دامی و قابل انتقال بین انسان و حیوان و افزایش نگرانی‌ها از تولید استفاده و کاربرد فرآورده‌های بیولوژیکی به‌عنوان تهدید زیستی از جمله دیگر چالش‌های پیش روی دامپزشکی محسوب می‌شوند.
رییس سازمان دامپزشکی کشور در ادامه با بیان این که ورود آلاینده‌های آلی و باقیمانده‌های دارویی، مواد ضدعفونی کننده، سموم، میکرو اورگانیسم‌های بیماری‌زا از طرق مختلف از جمله ترشحات، مواد دفعی و فرآورده‌های حیوانات، رها نمودن و باقیماندن لاشه‌های تلف شده‌ی حیوانات و بقایای آنها در محیط، مخاطرات زیست محیطی را به دنبال دارد افزود: در عین حال محیط می‌تواند موجب نگهداری و آلودگی حیوانات انگل‌ها، عوامل بیماری‌های عفونی گردد.
او ادامه داد: به گونه‌ای که می‌توان گفت رابطه‌ی بهداشت حیوان و بهداشت محیط یک رابطه‌ی دو سویه است، همچنین حیوانات در مواردی به عنوان شاخص کیفی محیطی عمل می‌کنند که در این زمینه می‌توان به موارد متعددی از آثار مسمومیت حاد و مزمن حیوانات و فلزات سنگین اشاره کرد.
وی ادامه داد: با توسعه‌ی شهری و پیامدهای غیرمنتظره‌ی آن، رابطه‌ی بین انسان و حیوان دستخوش دگرگونی‌هایی گردیده و معانی جدیدی یافته است و زندگی با حیوان به‌عنوان یکی از راه‌های روان درمانی یکی از نمونه‌های این تغییر است.
او تصریح کرد: جهانی شدن تجارت دام و فرآورده‌های دامی، کوتاه‌تر شدن فاصله‌ها و جابه‌جایی انسان و حیوان از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر جهان، بحران‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در مناطق مختلف در دهه‌های اخیر، جهانی شدن بیماری‌ها را به دنبال داشته است که رخداد بیماری‌های نظیر تب برفکی در خاور دور، آسیا و اروپا و جمعیت دامی، جنون گاوی، تب ویروسی نیل غربی، سار، آنفولانزای فوق حاد پرندگان و آنفولانزای خوکی در جمعیت‌های دامی و انسانی در سال‌های اخیر شواهدی بر این ادعاست.
دستور خاطرنشان کرد: بر اساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، بیماری‌های نوظهور که در دو دهه‌ی اخیر در جهان افزایش داشته است، در آینده نیز از این روند برخوردار خواهند بود و ظهور یک بیماری مهلک دامی در یک کشور یا منطقه و یا حتی سوءظن به وجود یک چنین بیماری اساس و پایه‌ی یک بیماری غیرمترقبه یا تهدید زیستی دامی را تشکیل می‌دهد که این امر در مورد هر بیماری دامی که تهدیدی مهم و ناگهانی برای سلامتی دام، تولید مواد غذایی یا بهداشت عمومی و این که برای برخورد با آن منابع موجود کشور کافی نیست، صدق می‌کند.
وی تاکید کرد: مبارزه با بیماری‌های مشترک که با توجه به عوامل موثر در رخداد آنها دارای پیچیدگی‌هایی بوده، نیازمند همکاری‌های بین‌بخشی قوی و مستمر در قالب برنامه‌های جامع راهبردی یا استراتژی است و انتخاب شعار یک جهان، یک بهداشت یا جهان واحد، بهداشت واحد، تشریک مساعی بیش‌تر بین دامپزشکان و پزشکان برای روز 24 ماه آوریل 2010 میلادی برابر با 4 اردیبهشت‌ماه 1389 هجری شمسی به‌عنوان روز جهانی دامپزشکی به همین مناسبت است.
رییس سازمان دامپزشکی کشور افزود: با توجه به شرایط نامناسب بهداشت دام در کشورهای همجوار، نقل و انتقال بی‌رویه دام و فرآورده‌های دامی در سطح منطقه، کشور ما را از منظر تهدید بیماری‌های دامی و ارزیابی خطر، در یک منطقه پرخطر قرار می‌دهد و درنتیجه مسوولیت‌های ما را سنگین‌تر می‌سازد.
او ادامه داد: البته سازمان دامپزشکی کشور با راه‌اندازی سیستم مراقبت بیماری‌ها، سیستم یکپارچه اطلاعات جغرافیایی، شبکه آزمایشگاهی، پیگیری اجرای سیستم نظارتی و زنجیره‌ی تولید فرآورده‌های دامی و شیلاتی تلاش خواهد کرد تا بتواند در برابر رخداد بیماری‌ها و تضمین سلامت غذا، سازمانی پاسخگوی انتظارات جامعه و الزامات بین‌المللی باشد.
وی تصریح کرد: سرویس‌های دامپزشکی از جمله سازمان دامپزشکی ایران در دستیابی به امنیت غذایی به ویژه سلامت غذا با منشاء دامی نقش تعیین‌کننده و اثرگذار دارند و علاوه بر مخاطرات بیولوژیکی باکتریایی، ویروسی، انگلی و قارچی، مخاطراتی از قبیل باقیمانده‌های دارویی در سلامت مواد غذایی مورد توجه بوده و باید توسط سازمان‌های مسوول نظارت و کنترل شوند.
او خاطرنشان کرد: سازمان دامپزشکی بهره‌برداری کامل از آزمایشگاه، کنترل باقیمانده‌ها را که در نوع خود یکی از آزمایشگاه‌های مدرن و بی‌نظیر در منطقه است و با بهره‌برداری از این آزمایشگاه نه تنها امکان نظارت جامع بر سلامت غذا با منشاء دامی در کشور فراهم خواهد گردید بلکه در امر صادرات فرآورده‌های دامی و شیلاتی نیز موانع موجود، برطرف می‌گردد، در دستور کار دارد.
رییس سازمان دامپزشکی کشور در پایان اظهار کرد: کمک اضطراری و واکنش سریع در مقابله با حوادث طبیعی احتمالی نظیر زلزله، سیل و سایر بلایای طبیعی یا آلودگی‌های ناشی از سموم، مواد رادیو اکتیو و بیوتروریسم، مورد نیاز و انتظار است و در رخداد زلزله‌ها از جمله زلزله‌ی رودبار و بم، گروه‌های دامپزشکی از اولین گروه‌های امدادرسانی بودند که در محل مستقر گردیده و به کمک آسیب‌دیدگان پرداختند که این آمادگی‌ها باید در قالب نیروهای واکنش سریع مقابله با حوادث و بلایای طبیعی و تهدیدات زیستی، غیرعمدی و عمدی سازمان‌دهی و تقویت شوند.
