در پی هشدار سازمان ملل مبنی بر زوال سریع گردهافشانان در سراسر جهان و احتمال به خطر افتادن امنیت غذایی، لزوم حفاظت از زنبورهای عسل، بیش از پیش اهمیت پیدا میکند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، دبیر انجمن علمی زنبورعسل ایران با اعلام این خبر گفت: طبق تحقیقات انجامشده در جهان استفاده از زنبورعسل برای گردهافشانی در مزارع، میتواند ارزش محصولات تولیدی را تا 143 برابر افزایش دهد، البته این رقم در ایران حدود 90 ارگانبرابر است.
«حسین پورقرایی» با اشاره به تفاوتهای زنبورداری در ایران و جهان افزود: متأسفانه زنبوردارهای کشور مظلوم واقع شدهاند و بیشتر کشاورزان آنها را بهعنوان یک حامی قبول ندارند، این در حالی است که در کشوری مانند آمریکا، کشاورز مزرعهدار بادام، به ازای هر کندویی که از زنبوردار میپذیرد، 182 دلار برای یک دوره 20 تا 25 روزه گردهافشانی، پول پرداخت میکند، اما در ایران، معمولاً این زنبوردار است که باید پول بپردازد.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر این موارد، بیمه زنبورها نیز به عهده کشاورز بوده و این مسئله در جوامع پیشرفته کاملاً پذیرفته شده است.
دبیر انجمن علمی زنبورعسل ایران معتقد است: گردهافشانی توسظ زنبور مزایای بسیاری دارد که جلوگیری از سرمازدگی شکوفهها، دانهآوری بیشتر، افزایش تولید و بالا رفتن کیفیت محصولات نهایی از مهمترین آنهاست. البته اینها مواردی است که باید به کشاورزان اطلاعرسانی شود تا از نکات مثبت گردهافشانی توسط زنبور آگاه شوند؛ بنابراین بخش بزرگی از موانع، با فرهنگسازی صحیح مرتفع میشود.
به گفته پورقرایی، ستاد گردهافشانی که در دوره نخست صدارت حجتی شروع به کار کرد، بعد از عوض شدن دولت مسکوت ماند، اما اکنون با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، دوباره این موضوع از سر گرفته شده و قرار است در سال آینده یکی از طرحهای گردهافشانی بهعنوان پایلوت در منطقه دماوند به اجرا گذاشته شود.
وی با بیان اینکه برخی به بهانه افزایش تولید عسل، سنگ واردات نژادهای خارجی را به سینه میزنند، ادامه داد: این موضوع ریسک بسیار بالایی دارد و انجمن علمی به شدت با آن مخالف است.
این کارشناس تصریح کرد: حتی اگر تولید عسل در کشور به یکسوم مقدار کنونی نیز تقلیل یابد، باز هم قبول ریسک برای واردات نژادهای خارجی توجیه نخواهد داشت، زیرا هماکنون بیماریهایی در کشورهای مختلف وجود دارد که خوشبختانه در ایران نیست و با ورود گونههای جدید ممکن است اقتصاد زنبورداری ایران به خطر بیفتد.
از نظر پورقرایی، حتی اگر خطر بیماری نیز وجود نداشته باشد، خطر از بین رفتن گونههای بومی، زنبورداری کشور را تهدید خواهد کرد؛ نمونه این اتفاق در کشوری مانند مصر افتاد که بعد از گذشت چند سال از ورود زنبورهای خارجی، نه اثری از نژاد وارداتی ماند و نه نژاد بومی، بنابراین باید مراقب مرزها بود تا پدیده قاچاق نیز صورت نگیرد.
وی معتقد است: شرایط اقلیمی نامساعد، ریزگردها و بهرهبرداری کندوها بیش از ظرفیت مراتع، ازجمله مواردی است که دست به دست هم داده و باعث کاهش تولید عسل در کشور شدهاند؛ بنابراین بحث نژاد مطرح نیست. کمااینکه متخصصان ژنتیک کشور نیز با انجام کارهای تحقیقاتی روی نژادهای بومی، توانستهاند به نتایج بسیار مطلوبی دست یابند.