«حسین چمنی» - کارشناس صنعت شیر – در یادداشتی در خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) نوشت:
شیر به‌دلیل اهمیتی که در سبد غذایی دارد، دارای دو روز بین‌المللی است. روز جهانی شیر مدرسه (هشتم مهرماه) و روز جهانی شیر (۱۱ خردادماه) دو روزی هستند که در سراسر دنیا گرامی داشته شده و طی آن برنامه‌های گسترده‌ای برای آشنایی هرچه بیشتر با اهمیت شیر و لبنیات و نیز افزایش مصرف آن به اجرا گذاشته می‌شود، اما در کشور ما این دو روز به‌دلیل کم‌توجهی مردم و مسئولان و اینکه مناسبت‌های مهم دیگری با این ایام همزمان شده‌اند، کمتر مورد اقبال قرار می‌گیرند.
واقعیت این است که فراموشی اهمیت شیر و لبنیات در سبد غذایی مردم خسارت‌های غیرقابل جبرانی به کیفیت زندگی و سلامت مردم وارد کرده است. طی دو برنامه توسعه افزایش سرانه مصرف شیر در حد یک عنوان و عدد به تصویب رسید، اما برای اجرای این مصوبات ساختار منسجمی پیش‌بینی نشد تا مسئول برنامه‌ریزی و پاسخگوی میزان تحقق آن باشد. روز جهانی شیر بهانه‌ای شد تا این زخم کهنه سر باز کند، باشد که یادآوری اهمیت این ماده غذایی بی‌بدیل یادآور مسئولیت مهمی باشد که همراه با اراده ملی و بسیج همگانی باید به یک باور عمومی تبدیل شود.
۱- زندگی با شیر آغاز می‌شود و تنها غذایی که تا پایان عمر باید به مصرف مستمر و کافی آن اهتمام داشت شیر است. در کتاب آسمانی ما از شیر به‌عنوان نشانه‌ای محکم از قدرت الهی یاد شده و ذات اقدس الهی خود را در مقام ساقی شیرمعرفی کرده است. در روایات بسیاری بر اهمیت شیر آنچنان تأکید شده که کمتر نظیری برای آن می‌توان یافت. شیر را سرور نوشیدنی‌ها ودوای همه دردها جز مرگ دانسته‌اند.
۲- این معجزه الهی غذایی بدون جایگزین است. رفع نیاز انسان به ریزمغذی‌های مهمی چون کلسیم تنها از طریق مصرف کافی شیر امکان‌پذیر است. مصرف مستمر و کافی لبنیات می‌تواند نیاز به گروه ویتامین B ، ید، ویتامین D و نیز پروتئین، چربی سالم و قند مفید را به بهترین وجه تأمین کند، چراکه این غذای فطری و کامل ترکیبی متناسب با نیاز انسان دارد.
۳- سرانه مصرف شیر که یکی از عوامل توسعه‌یافتگی کشورها شناخته می شود در کشور ما به شکل تحقیرآمیزی پایین است. هرچند طی ۳۰ سال گذشته تولید شیر در کشور افزایش چشمگیری داشته، اما این افزایش تولید تنها پاسخگوی مصرف جمعیت رو به فزونی کشور و صادرات شده و سرانه مصرف را چندان تغییر نداده است. آمارهای مراکز رسمی در سال‌های اخیر حاکی از کاهش شدید مصرف شیر است. معنی کاهش مصرف آن است که یا هیچ بخشی مسئولانه به این موضوع نپرداخته و یا اتخاذ سیاست‌های نادرست باعث کاهش مصرف شده است. در هر حال مرور نتایج حاصلی جز شرمندگی برای مدعیان این عرصه نداشته است. آثار این کمبود مصرف در قامت آمارهای وحشتناک پوکی استخوان، زمین‌گیری، بیماری‌های لثه و دندان و کوتاهی قد زنان و مردان این کشور خودنمایی می‌کند، اما گویا گوش‌ها برای شنیدن صدای شکستن استخوان‌های مردم بیش از حد سنگین است. یادآوری این نکته که طی ۳۵ سال آینده کشور با جمعیت ۲۶ میلیونی سالمندان روبه‌رو خواهد بود باید خواب از چشم مسئولان امروز برباید، اگر مسئولانه به شرایط پیش رو بیندیشند. شیر دوای درد جمعیتی است که باید سبک زندگیش تغییر کند تا فقط زنده نباشد، بلکه در سلامت نسبی امکان زندگی هم داشته باشد.
۴- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش از همه مسئول تلاش برای افزایش سرانه مصرف است. هرچند از جنبه ایجابی گردش مالی صنعت شیر و فرصت‌های شغلی که ایجاد می‌کند بسیار بزرگ و قابل توجه است، اما از جنبه سلبی هزینه‌های درمان بیماری‌های ناشی از کمبود مصرف شیر بسیار بزرگ‌تر است. همین تفاوت است که سرمایه‌گذاری برای ارتقای مصرف شیر را از توجیه کافی اقتصادی برخوردار می‌کند. امید به زندگی در کشور افزایش یافته، اما کیفیت آن کاهش یافته و این افراد به‌دلیل بیماری‌های مختلف نه‌تنها به‌دلیل عدم کارایی تولید ناخالص ملی را کاهش می‌دهند، بلکه هر فرد به یک مرکز هزینه دارو تبدیل شده و هزینه‌های کمرشکن درمان خانواده‌های بسیاری را به زیر خط فقر برده و دولت و بیمه‌ها را ناتوان از تأمین این هزینه‌ها ساخته است. دولت تدبیر و امید و وزیر بهداشت آن کارهای بزرگی در زمینه درمان انجام داده‌اند، اما انتظاری که برآورده نشده، ارائه برنامه‌ای جامع برای پیشگیری است. دیده می‌شود برخی از مسئولان وزارت بهداشت برای رفع کمبود ریزمغذی‌ها تأکید فراوانی بر استفاده از مکمل‌های دارویی دارند و ناخواسته آب به آسیاب تبلیغات ماهواره‌ای می‌ریزند، در حالی که هیچ‌کس از الگوی تغذیه پیشگیرانه که می‌تواند نجات بخش کل جامعه با گسترش چتر سلامتی و تأمین طبیعی نیازهای آنان باشد، سخن نمی‌گوید. سیاست‌های بیمارمحور چه زمانی جای خود را به سیاست‌های سلامت‌محور خواهند داد؟
۵- شهرداری تهران در عملی پسندیده طی چند نوبت همه فضاهای تبلیغات محیطی‌اش را به نشر و نمایش کارهای هنری هنرمندان داخلی و خارجی اختصاص داده است. از آنجا که بخش سلامت شهرداری طی سال‌های گذشته اقدامات قابل تقدیری در زمینه فرهنگ‌سازی و تبیین ارزش غذایی شیر انجام داده است، پیشنهاد می‌شود ترویج فراگیر شیر نیز یکی دوبار در سال با استفاده از این امکان به شکل گسترده انجام گیرد. بدون‌شک اگر مخاطبان متاع هنر درصدی از مردم ما هستند، ترویج شیر نیاز همه مردم و بیش از مردم، مسئولان کشور است.
۶- سال‌ها پیش دامداران و صنایع لبنی طی نامه مشترکی خواستار تعیین روزی به نام "روز ملی شیر" شدند و با توجه مناسبت‌های طول سال، روز هفتم اسفندماه را به این منظور پیشنهاد کردند. این نامه به دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور نیز رسید، اما تأییدیه وزارت جهاد کشاورزی به‌دلیل تغییر دولت صادر نشد و کار ابتر باقی ماند. این روزها جای خالی روز ملی شیر به شدت احساس می‌شود.
