انجمن یوزپلنگ ایرانی، بیست و هفتمین سمینار خود را به این موضوع اختصاص داد که آیا امیدی به بقای یوز در ایران هست؟ این سمینار، روز سه شنبه 13 مرداد 1395، با هدف بررسی وضعیت کنونی و راه حل های پیش رو برای حفاظت از یوزپلنگ برگزار شد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از زیست بوم، «محمد صادق فرهادی نیا» به عنوان سخنران برنامه، تجربیات خود را در اختیار مخاطبان قرار داد. فرهادی نیا، سخن خودش را با این پرسش آغاز کرد که آیا با شرایط کنونی می توان به بقای یوزپلنگ، امیدوار بود؟ ایشان در ادامه برای ارائه پاسخ احتمالی، گفتند ما این روزها اخبار مختلفی از جمله ناامیدکننده ترین خبرها و امیدبخش ترین گزارشات رادرباره یوزپلنگ های ایرانی می‌شنویم.
اما در نهایت این سوال پیش می آید که واقعیت چیست؟
محمد فرهادی نیا گفت: برای پیدا کردن پاسخ، لازم است بدانیم اهداف اصلی پروژه چه بوده و آیا محقق شده یا خیر؟
او در ادامه افزود باید تلاش کنیم تا به استراتژی های مشترک برسیم. بنابراین لازم است تا سازمان های مرتبط، کارشناسان، محیطبان ها و انجمن های زیست محیطی، با یکدیگر هماهنگ و همسو شوند.
او ماجرای یوزها را به حکایت فیل مثنوی تشبیه کرد و گفت برای آن که وضعیت موجود را بشناسیم لازم است تا شمعی روشن کنیم. نوری که باید از سمت همه کارشناسان و دلسوزان بقای یوزپلنگ ایرانی، تابانده شود. از این روست که باید تلاش کنیم تا همگی، به بیشترین هماهنگی برسیم.
دیدگاه های عمومی، مطابق با واقعیت نیست
به اعتقاد کارشناس این سمینار، دیدگاه های عمومی درباره یک گونه، لزوما مطابق با واقعیت نیست و مساله ضروری، این است که اصول حفاظت هم باید مبتنی بر واقعیت باشد و نه تصورات عمومی غیر کارشناسی. بنابراین، وظیفه کارشناسان در این زمینه، ارائه نظرات اصولی و علمی است.
فرهادی نیا به این نکته مهم اشاره کرد که ما آن عددی را می توانیم بپذیریم که شیوه رسیدن به آن عدد را هم بدانیم. شیوه ای که هم علمی باشد و هم قابل استناد. به همین دلیل، نظر هر کسی را نمی توان پذیرفت و تا زمانی که از اعدادی اسم می بریم که هیچ مستنداتی برای آن وجود ندارد، افراد به خودشان اجازه اظهار نظرهای غیر کارشناسی می دهند. از طرفی دیده نشدن یک گونه به معنای نبودن آن گونه هم نیست.
وی، پروژه حفاظت از یوزها را را فنی و تخصصی دانست و تاکید کرد اگر نقدی هم بر این پروژه وارد است، باید آن را به صورت علمی و مستند و در فضایی مناسب، مطرح کرد. بنابراین ایشان طرح نظرات احساسی در فضای مجازی را نادرست دانستند. زیرا به گفته وی با احساسی شدن فضا و دور شدن از منطق و تبادل اطلاعات علمی، دچار حاشیه های مختلفی خواهیم شد که به نفع یوزپلنگ ها نخواهد بود.
محمد صادق فرهادی نیا، آمار زاد و ولد یوز در ایران را در بازه های مختلف زمانی، بررسی کرد و نقشه گستره حضور یوزها را نمایش داد. وی در ادامه، چالش های موجود برای حفاظت را تشریح و مشکلات مربوط به گذشته، امروز و آینده را با یکدیگر، مقایسه کرد.
ایشان تاکید کردند در کنار همه عوامل، باید بیولوژی یوزپلنگ ها و عدم پیوستگی زیستگاه های یوزها در ایران را هم نظر بگیریم. در نهایت با یک دیدگاه جامع نگر و با به کار بستن راهکارهای هماهنگ، علمی و اجرایی می توان پروژه حفاظت از یوزپلنگ را پیش برد. پروژه ای که نه می توان آن را متوقف کرد (چون هنوز امید داریم) و نه می توان به صورت صد در صدی و با قطعیت، نتیجه ای را اعلام کرد.
با گذر زمان، فرصت ها از دست می رود
برنده جایزه بین‌المللی پانترا، سخنان خود را این گونه ادامه داد که استراتژی ها مختلفی درباره حفاظت از یوزها وجود دارد. بنابراین لازم است تا تمام متخصصان دور یک میز بنشینند و نظرات کارشناسی، مستند و علمی خود را ارئه دهند تا به یک راهبرد مشترک برسیم. در غیر این صورت، با وجود نظرات مختلف، نمی توانیم به یک اقدام مشترک دست پیدا کنیم. تا زمانی که یک کمیته ملی برای حفاظت از یوزپلنگ ها تشکیل نشود، فرصت ها سوخت می شوند و زمان برای بقای مهم ترین ترین گربه سان جهان، از بین می رود.
واقع بینانه، خوش بین باشید نه افراطی
وی گفت: در حال حاضر، برای حفظ یوزپلنگ ها، امید هست اما نه با روش کنونی. به همین دلیل او از عنوان «انقراض از آنچه فکر می کنیم به ما نزدیکتر است.» در صحبت هایش پرده برداری کرد.
فرهادی نیا از مخاطبان خواست تا امیدوار باشند و آنها را به یک خوش بینی واقع گرایانه (و نه افراطی)، دعوت کرد.
او در ادامه افزود: در حال حاضر، بین دانش کنونی ما و انتظارات مان، تضاد وجود دارد. که این تضاد، عاملی ست که می شود از آن به عنوان «پارادوکس امید» نام برد. همین جاست که می توانیم هم امیدوار باشیم و هم ناامید. یادمان باشد ما درباره گونه ای صحبت می کنیم که جزو کمیاب ترین گونه گربه سانان در جهان است. گونه ای که مشاهده آن دشوار و آن هم به کمک ابزارهای مختلف، میسر است.
همچنین فرهادی نیا اضافه کرد: ضمن آنکه زادآوری یک گونه، به تنهایی مهم نیست. بلکه بقای توله یوزها هم بسیار اهمیت دارد.
کارشناس حیات وحش سمینار، در نهایت، بخشی از پیشنهادات خود را برای پروژه حفاظت از یوزپلنگ ایرانی، اعلام کرد:
- در حال حاضر، شاخص های حفاظت باید باز تعریف شود.
- کارشناسان، دولت و انجمن ها برنامه های راهبردی مشترک را تدوین کنند.
- سازمان حفاظت محیط زیست تلاش کند تا حتما "تعداد فعلی یوزپلنگ ها" حفظ شوند.
- لازم است تا برای شناسایی یوزپلنگ ها از تمام راه های ممکن استفاده شود.
- همان گونه که هیچ پروژه حفاظتی در دنیا متوقف نمی شود، پایش یوزها در ایران هم هرگز نباید متوقف شود.
- در کنار حمایت اجتماعی، باید بودجه های مورد نیاز برای اجرای راهکارها، در اختیار پروژه قرار گیرد.
- و...
در پایان، مخاطبان از کارشناس بیست و هفتمین سمینار حیات وحش، سوالات خود را پرسیدند. مرتضی اسلامی، مدیر عامل انجمن یوزپلنگ ایرانی، اجرا شدن راهکارهای حفاظت از یوزپلنگ ها را منوط به تامین بودجه مالی دانست. فتح اله امیری، مستندساز حیات وحش گفت: در حال حاضر، با وضعیت کنونی یوزها، بهتر است به جای کلمه "حفاظت" از یوزپلنگ ها از کلمه "نجات" درباره یوزها استفاده کنیم.
بیست و هفتمین سمینار حیات وحش، با عنوان "انقراض از آنچه فکر می کنیم، به ما نزدیک تر است.آیا امیدی به بقای یوز در ایران هست؟" به همت انجمن یوزپلنگ ایرانی و با حضور علاقه مندان، در دفتر انتشارات فنی ایران برگزار شد.
نگرانی بیهوده است . ایران یوزپلنگ نمی خواهد . همین چند تا الاغی که این وضع را تحمل میکنند بسش است و همین هم هست. 
