حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: رخدادهای اخیر در خصوص شرایط جوی و وقوع بارندگی و سیل در استان فارس، دلمشغولیهایی را در میان متولیان نظام سلامت ایجاد کرده که قطعاً بخش عمدهای از این نگرانیها متأثر از تحتالشعاع قرار گرفتن خدمات دامپزشکی در این استان است. «دکتر یعقوب مهندس» مدیرکل دامپزشکی استان فارس در گفتوگو با حکیم مهر، به این نگرانیها پاسخ داده و در ادامه مصائب افزایش فارغالتحصیلان دامپزشکی را تبیین میکند.
حکیم مهر: آقای دکتر، این روزها استان فارس شرایط خوبی را ندارد و درگیر بارندگی و سیل است. آیا این رخداد مشکلی را بر سر راه خدمات دامپزشکی ایجاد نکرده است؟
ما گزارش رسمی در این خصوص نداشتیم. ولی بر اساس منابع غیررسمی (گروههای مجازی) در یکی دو روستا متعاقب تخریب محل دامداری، تعدادی دام تلف شده است. البته در این چند روز به خاطر مسدود بودن مسیر، خدمات ما با وقفه روبرو شده بود، اما در حال حاضر که مسیرها در حال بازگشایی است، مشکل خاصی برای خدماترسانی وجود ندارد.
حکیم مهر: درواقع میتوان گفت که خطر جدی جمعیت دامی را تهدید نمیکند؟
نمیتوان بهصراحت این موضوع را اعلام کرد، زیرا هر حادثهای مثل سیل یا زلزله که موجب تغییراتی در محیطزیست میشود، میتواند مشکلاتی را در پی داشته باشد. دام و طیور هم از این قاعده مستثنا نیستند. بههرحال در چنین شرایطی بایستی مراقبت فعال داشته باشیم و هرگونه تلفات غیرمعمول را علتیابی کنیم .البته در این مقطع بخش عمدهای از فعالیت همکاران ما در بخش کنترل و مراقبت از بیماریهای تنفسی پرندگان است.
حکیم مهر: یکی از نگرانیهایی که وجود دارد، بحث شیوع بیماریهای دامی بعد از اتفاقات اخیر است. تا چه اندازه این نگرانیها منطقی است؟
معمولاً برخی عوامل زیستمحیطی در بحث شیوع بیماری مؤثر خواهند بود، اما نمیتوان صد درصد اتفاقات را پیشبینی کرد. ما اقدامات مورد نیاز برای پیشگیری را انجام دادهایم. ممکن است بعد از بارندگی مشکلاتی پیش بیاید. درهرصورت نظارت نیروهای ما در حال انجام است و اگر موردی هم باشد، حتماً پیگیری و حلوفصل میشود. بارندگی بههرحال همیشه وجود دارد، درست است که این بار شدت آن بیشتر بوده و منجر به مسدود شدن مسیرها شده است، اما درگذشته هم بارندگی بوده است. قطعاً تجارب گذشته به ما کمک میکند که با بحرانهای احتمالی برخورد مناسبی داشته باشیم.
حکیم مهر: به بحث پیشگیری اشاره کردید. در این زمینه دقیقاً چه اقداماتی انجام دادید؟
تمام برنامههایی که ما پیگیری میکنیم، مطابق دستورالعملهای سازمان دامپزشکی است. واکسنهای استراتژیک مثل تب برفکی و ... را طبق زمانبندی سازمان انجام میدهیم.
حکیم مهر: به بحث آموزش بپردازیم. در استان فارس دو دانشکده دانشگاه آزاد کازرون و دانشگاه شیراز اقدام به پذبرش دانشجوی دامپزشکی مینمایند. از سویی بحث تعداد بالای فارغالتحصیلان دامپزشکی مشکلاتی را ایجاد کرده است. آیا این مسئله در اشتغالزایی مشکلی ایجاد نمیکند؟
قطعاً همینطور است.
حکیم مهر: چه راهکاری برای حل این معضل وجود دارد؟
در کنار اهمیتی که دانشگاهها به محتوای آموزش میدهند، بایستی گوشه چشمی هم به سرنوشت کاری فارغالتحصیلان داشته باشند و به عبارتی نیازسنجی صورت گیرد. وقتی دانشجویان فارغالتحصیل میشوند و فرصت شغلی مناسب پیدا نمیکنند، قطعاً موجب ناامیدی و یاس آنها میشود. از طرف دیگر افزایش فارغالتحصیلان موجب رقابت ناسالم میشود که امروز در بخشی از امور این مسائل را میبینیم.
حکیم مهر: منظورتان از رقابت ناسالم چیست؟
مسئلهای که معمولاً با افزایش تعداد فارغالتحصیلان اتفاق میافتد. از خلال شکایت برخی فارغالتحصیلان، این دست مسائل به گوش ما میرسد. به طریقی مسیرهایی را در جهت جلب مشتری در پیش میگیرند که در بدنه صنف ایجاد اشکال میکند. در حال حاضر تخریبهایی را میبینیم که از ناحیه خود صنف، انجام میشوند. همیشه ما میگفتیم مشکلات از بیرون است، امروز اما باید بگوییم که از داخل است. از سوی دیگر در بسیاری از جاها نیروهای تحصیلکرده را باید در نقاطی به خدمت گرفت که خیلی برای آنها جذابیت ندارد. این باعث ایجاد یک فضای ناامیدی شده و مستلزم این است که تعداد فارغالتحصیل کمتر شود.
حکیم مهر: در بخش دولتی یا آزاد؟
در هر دو و اصلاً به این معنا نیست که در یکی از آنها این اتفاق رخ دهد. چند ماه پیش جلسهای با حضور رؤسای دانشگاههای دولتی با آقای دکتر خلج برگزار و در آن جلسه بحث شد که اگر دانشگاههای دولتی، تعداد ورودیها را کنترل کنند، دانشگاه آزاد چه خواهد شد؟ آنها هم باید به میدان بیایند و متناسب با نیاز جامعه به تربیت نیرو بپردازند.
حکیم مهر: آقای دکتر، با این نیروهای فعال چه تعاملی میتوان با بخش خصوصی برای اشتغالزایی برقرار کرد؟
منظورتان چه نوع تعاملی است؟
حکیم مهر: اینکه بهنوعی با بخش خصوصی آشتی کنیم.
ما با بخش خصوصی قهر نیستیم و زمینه حضور همکاران بخش خصوصی را فراهم میکنیم. به جزئیات نمیپردازیم اما بنده معتقدم آن بخش از وظایفی که حاکمیتی است، چه بنده کارمند دولت باشم یا نه، باید در اختیار دولت باشد. چراکه هر اتفاقی میافتد، مسئولین دولتی باید پاسخگو باشند. ما باید بتوانیم موارد حاکمیتی را با قدرت انجام دهیم. ما در تعامل با بخش خصوصی هیچ مشکلی نداریم، تاکنون زمینه کار را فراهم کردهایم و قطعاً در آینده هم ادامه خواهد داشت. ما بخش خصوصی را بهعنوان همکار خودمان پذیرفتهایم نه بهعنوان رقیب.
حکیم مهر: آقای دکتر نقش دامپزشکی در تأمین سلامت غذا چیست؟
بهطورکلی یکی از مواردی که موردتوجه همه مسئولین چه دستگاههای نظارتی، چه دولتی و بهخصوص جامعه است، بحث سالم بودن غذا ازجمله مواد پروتئینی ازلحاظ باقیمانده مواد شیمیایی است که عمدتاً شامل گوشت مرغ میشود. در این قضایا ما یک بحث پایش در کشتارگاه، چه قبل از کشتار و چه بعد از کشتار داریم. اما در کنار آن ما اهرمهای نظارتی دیگری هم داریم که میتوانیم با توسل به آن، فرایند را کنترل و مواد غذایی سالم در دسترس مردم قرار دهیم که یکی از آنها بحث داروخانههاست. این داروخانهها هستند که آنتیبیوتیک در اختیار دارند، لذا باید حجم آنتیبیوتیکی که به داروخانهها تحویل میشود، کاملاً مشخص شود و توزیع آن نیز بر اساس نسخه دامپزشک انجام شود. یعنی اگر مرغدار به شکل خودسرانه دارو مصرف میکند، به این معناست که خودسرانه دارو در اختیار او گذارده میشود. این بحث حاکمیتی است که باید آن را شروع کنیم. اگر قرار باشد بنده به شکل تجاری با این موضوع برخورد کنم، تمایل دارم بیشتر بفروشم تا درآمد بیشتری کسب کنم. اگر من بدون حساب و کتاب بفروشم، قطعاً کسی هم پیدا خواهد شد که بدون حساب و کتاب مصرف کند. لذا اینجا ضرورت دارد که در بحث وظایف حاکمیتی خود جدی باشیم و بخش خصوصی را به رعایت موارد بهداشتی ملزم کنیم تا اطمینان جامعه را به دست آوریم. امروز هر جا میروید، اولین صحبت این است که آیا سلامت این گوشت را تایید میکنید؟ این سؤال مهمی است و صنف ما باید در این قضایا جواب قانعکنندهای به مردم دهد. این هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی صادق است. به هر صورت نگاه مردم متوجه ماست. علیرغم اینکه درگذشته عنوان میشد که کسی صنف دامپزشکی را نمیشناسد، اما امروز به این شکل نیست و نسبت به آن شناخت وجود دارد. ما باید برای آنها جواب صحیح علمی داشته باشیم که جامعه را قانع کنیم.
حکیم مهر: چطور میتوان جامعه را قانع کرد؟
راه آن همکاری باهم، پذیرفتن دستورالعمل و مطابق دستورالعمل کار کردن است. علاوه بر مردم عادی، بعضی مواقع اداریها هم ایرادهایی دارند که قانع کردن این گروه بایستی بر اساس مستندات علمی باشد.
حکیم مهر: ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.