در طول تاریخ، پرورش اسب از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و بسیاری ایران را خاستگاه اسب دانسته اند و این حیوان نجیب، نقش موثری در زندگی، کار، جنگ ها و ... داشته است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان قزوین، امروزه نیز به دلیل توجه ویژه به پرورش نژادهای اصیل ایرانی و واردات اسبهای دارای خلوص ژنتیکی از کشورهای پیشرو در این ارتباط، پرورش و نگهداری اسب شرایط رو به رشدی را تجربه می نماید.
«دکتر امیر جوادی» کارشناس اداره دامپزشکی شهرستان قزوین با اعلام موارد بیان نمود: توجه به نکات پرورشی در این دام جهت نیل به اهداف ترسیم شده توسط پرورش دهنده بسیار حائز اهمیت است و در این راستا ماه های انتهایی آبستنی اسب از حیث تولد کره سالم از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
وی در این ارتباط توصیه هایی بشرح ذیل در خصوص این ماههای با اهمیت ارائه نمود و افزود: توجه ویژه با هدف کاهش استرس و بهبود تغذیه، خصوصاً در دو ماه انتهایی حیاتی است.
1. از سه ماه مانده به زایمان اقدام به قرار دادن تدریجی مواد دانه ای در جیره اسب گردیده و هفته ای 2% به مقدار آن افزوده شود.
2. با مشاهده نزدیک شدن به روزهای انتهائی آبستنی باید باکس اسب آماده شود. محل زایمان اسب باید قبل از زایمان از بستر موجود خالی شده، کلیه دیوار ها و زمین باکس با آب و دترجنتها شستشو و آب کشی شود.
3. پس از آبکشی اقدام به ضدعفونی باکس شده و پس از آن بستر جدید در کف باکس قرار داده شود. در این زمینه یکی از بهترین بسترها کلش می باشد.
4. در ضدعفونی باکس درصورت نبود ماده مناسب ضدعفونی می توان از محلول وایتکس 10% استفاده کرد و بهتر است ضدعفونی با فشار انجام شده و پس از ضدعفونی اقدام به شستشو با آب شود.
5. در هفته های انتهائی آبستنی استفاده از ویتامین E از اهمیت ویژه ای در جهت حفظ سلامت پستان و جفت برخوردار است.
6. آبخوری و آخور نیز باید شستشو و ضدعفونی شود و در زمان زایمان در صورت داشتن زوایای فلزی در آخور یا آب خوری، بایستی از باکس خارج شود تا آسیبی به مادیان حین زورهای زایمانی وارد نشود.
7. در ساعتهای انتهائی نزدیک زایمان همراه با توجه به عدم وارد شدن استرس به اسب، اقدام به شست و شوی ناحیه پشت (پرینه) و پستان مادیان می شود تا از مشکلات بهداشتی بعدی در حین شیر خوردن و زایمان کره جلوگیری شود.
8. اقدام به قرار دادن دم اسب در پوشش گردیده و در صورت عدم دسترسی به پوششهای مربوطه، می توان از جوراب استفاده کرد.
9. در صورت عدم پیشرفت در مراحل زایمان، بایستی به سرعت با دامپزشک جهت بررسی مشکل تماس گرفته شود.
10. معمولاً جفت مادیان 4-3 ساعت بعد از زایمان دفع می شود در صورت عدم دفع به عنوان جفت ماندگی به حساب آمده و می تواند تهدید کننده سلامتی مادیان باشد.
11. پس از زایمان توجه شود که جفت به طور کامل دفع شده باشد. جفت پس از خروج از مادیان در روی زمین پهن شود که در صورت دفع کامل، جفت باید شبیه حرف F می باشد. در صورت عدم دفع کامل به علت خطرات متعدد ناشی از عدم دفع جفت در مادیان با دامپزشک تماس برقرار گردد.
12. پس از زایمان نیز پستان و پرینه مادیان شستشو شده و پس از خروج ترشحات زایمانی اقدام به خروج بستر از باکس کرده و بستر مجدداً شارژ شود.
13. در صورت عدم خروج شیر از پستان مادیان اقدام به ماساژ پستان با حوله گرم شود.
14. معمولاً مادیان در صورت عدم وجود مشکل خاص 5-9 روز پس از زایمان مجدداً فحل می گردد.
بسیار مفید و کاربردی 
