دست اندرکاران اسب در خراسان شمالی معتقدند: خام فروشی اسبان ترکمن، بزرگترین آسیب در اقتصاد صنعت اسب استان است که می توان با برنامه ریزی از خام فروشی و خواب ۳۰۰ میلیارد ریالی سرمایه‌های این صنعت جلوگیری کرد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، خراسان شمالی از نظر تعداد اسب ترکمن مولد پایه‌ای، حمایت‌های مداوم استانداری و سازمان برنامه و بودجه و سازمان جهاد کشاورزی و هیات سوارکاری در کشور پیشگام است اما به علت خام فروشی، ارزش افزوده این صنعت نصیب سایر استان‌ها می‌شود.
اکنون به علت ضعف در زیرساخت‌ها و نبود آموزش‌های پایه‌ای و تربیت استاندارد اسب‌ها و عدم آموزش مدون و منسجم سوارکاران، اسبان تولیدی این استان به صورت خام از استان خارج می‌شوند و این به معنای خارج شدن ارزش افزوده این صنعت از استان است.
خواب ۳۰۰ میلیارد ریالی صنعت اسب
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی گفت: یک هزار سر اسب استان دست کم ۲۰۰ میلیارد ریال ارزش دارد و دست کم معادل ۱۰۰ میلیارد ریال هم، تاسیسات و جایگاه‌ها و لوازم سوارکاری و تجهیزات مربوطه در استان موجود است.
«عبدالجلیل غیادی» اظهار کرد: به دیگر سخن در عمل خواب سرمایه مردم در صنعت اسب استان حداقل ۳۰۰ میلیارد ریال است و با یک حساب سرانگشتی با کف سود بازار، قاعدتا برای چنین سرمایه‌ای حداقل ۵۰ میلیارد ریال سود سالیانه باید برگردد.
وی با اشاره به هزینه‌های جاری معمول اسب استان اظهار کرد: هر اسب در سال ۳۰ میلیون ریال غذا و مکمل هزینه دارد و یک هزار سر اسب استان حداقل ۳۰ میلیارد ریال هزینه خوراک و مکمل و دارو برای مالکان و تولیدکنندگان دارد.
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی افزود: حداقل ۵۰۰ نفر نیروی انسانی ثابت هم در این صنعت در استان بطور مستقیم اشتغال دارند یعنی حداقل حقوق ۵۰۰ نفر شاغل مستقیم صنعت اسب هم معادل ۴۰ میلیارد ریال باید به این هزینه‌های جاری صنعت اسب اضافه شود.
وی گفت: حداقل ۱۲۰ میلیارد ریال در سال فقط هزینه مستقیم صنعت اسب استان است که این هزینه بدون در نظر گرفتن هزینه‌های ادارات و سازمان جهاد کشاورزی و هیات سوارکاری استان و دامپزشکی و بیمه و حتی بدون در نظر گرفتن هزینه‌های حوادث و خسارات بیماری و مرگ و میر و هزینه‌های نگهداری و جشنواره‌ها و مسابقات با محاسبه ی حداقلی کفی انجام شده است اما سوال این است که چرا با این همه سرمایه و نیروی انسانی و اداری، استان در سال حتی ۱۰ میلیارد ریال اسب هم نمی‌فروشد؟
ضعف آموزش
غیادی تصریح کرد: علت این امر، فقط در تداوم خام فروشی است یعنی بهترین اسب‌های تولیدی از استان با قیمت‌های میانگین ۱۵۰ میلیون ریال به فروش می‌رسند اما در استان‌های برخوردار از آموزش و تربیت اسب و سوارکار، همین اسب‌ها بعد از آموزش‌های ۶ ماهه تا یک ساله و با پیداکردن قدرت پرش ۱۲۵ سانتیمتری از موانع و پارکورها، حداقل به قیمت ۶۰۰ میلیون ریال معامله می‌شوند یعنی در یک سال ارزش افزوده سه تا چهار برابر حاصل می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که درمان این آسیب چیست گفت: درمان خیلی ساده است، برای ایجاد این ارزش افزوده سه تا چهار برابری یعنی رساندن سرمایه ۲۰۰ میلیارد ریالی اسب استان به سرمایه حداقل ۶۰۰ میلیارد ریالی، تنها سه میلیارد ریال بودجه آموزشی در یک سال برای استخدام مربیان طراز اول ملی نیاز دارد.
وی تصریح کرد: مالکان اسبان حداقل ۳۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کرده‌اند و قطعا استاندار و رئیس سازمان برنامه و بودجه استان بارها تمایل خود را برای اختصاص بودجه‌های زیرساخت آموزشی و تست‌ها و صدور شناسنامه‌های اسب‌های استان اعلام کرده‌اند و کافی است رئیس هیات سوارکاری استان به موازات تلاش‌ها برای ساخت پیست سوارکاری مرکز استان و انجام تست‌ها و صدور شناسنامه‌های رایگان اسب‌ها، برنامه‌ریزی کنند تا اسب‌ها و سوارکاران را سریعا و بدون فوت وقت و به طور استاندارد، حداقل در سطح ملی آموزش دهیم، در این شرایط شاهد خواهیم بود که ارزش افزوده و ثروت قابل توجه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد ریالی در همان شروع کار و در سال اول به استان سرازیر می‌شود.
عضو انجمن ملی نژادی اسب اصیل ترکمن گفت: یکی از نیازهای فوری و حیاتی و اساسی صنعت اسب، آموزش و تربیت اسب‌ها و سوارکاران حرفه‌ای است.
وی افزود: می‌توان با کمترین بودجه و امکانات، حتی در روستاهای استان و با استخدام مربی درجه یک، با آموزش‌های استاندارد، اسب‌های تولیدی استان را به سطح قابل قبولی برای ایجاد ارزش افزوده قابل توجه برسانیم.
سوارکار در استان نداریم
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی گفت: اکنون صنعت اسب ایرانی ما در کشور و بخصوص در استان اسب خیز خراسان شمالی در فقر آموزشی مفرط به سر می‌برد و حتی سوارکار حرفه‌ای در استان نداریم، البته چابک سواران با تجربه‌ای داریم که فعالیت آنان صرفا به شرکت در کورس‌های اسبدوانی محدود شده و فقط بر اساس تجربه، اسب‌های استان را در میادین اسبدوانی می‌دوانند.
غیادی در توضیح تفاوت بین اسبدوانی و سوارکاری گفت: اسبدوانی اصولا در تمام دنیا، ورزش المپیکی محسوب نمی‌شود اما منظور از رشته‌های سوارکاری همانا رشته‌های چندگانه المپیکی مانند پرش و درسا و استقامت و سه روزه است که بازار اصلی خرید و فروش اسب در ایران و حتی واردات اسب، عمدتا روی اسب‌های مخصوص رشته‌های سوارکاری است.
اسبدوانی نمی‌تواند مشکل بازار اسب را حل کند
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی گفت: اسبدوانی نمی‌تواند به تنهایی مشکل بازاریابی و بازار صنعت اسب استان را حل کند زیرا در کورس‌های اسبدوانی چابک سوار جایزه‌ای را دریافت می‌کند و قیمت اسب هم اندکی تکان می‌خورد اما آن هدف اصلی برای ایجاد ارزش افزوده قابل توجه در این صنعت به دست نمی‌آید.
غیادی اظهار کرد: حتی در استان گلستان هم با وجود زیرساخت‌های خوب و مناسب مسابقات اسبدوانی، عملا اسب‌های ترکمن گلستان هم به علت فقر آموزشی، بصورت خام و بدون ارزش افزوده کافی از دست تولیدکنندگان خریداری می‌شود و بیشتر مالکان اسب ترکمن در استان گلستان هم نالان از عدم رونق اقتصادی اسب ترکمنشان هستند.
وی تصریح کرد: اگر در کنار این کورس‌های اسبدوانی، آموزش پرش و درساژ و ۳ روزه و استقامت اسب داده شود و اسب‌ها به طور استاندارد تربیت شوند، ارزش مالی بالا در صنعت اسب ایرانی بخصوص در اسب ترکمن ایجاد می‌شود، قیمت اسب‌ها بالا می‌رود و از طرفی نیروی انسانی ماهر نیز تقویت می‌شود و سوارکاران رشته‌های المپیکی دارای مهارت هم بسرعت در استان زیاد می‌شود.
عضو انجمن ملی نژادی اسب اصیل ترکمن افزود: این یک منبع درآمد بزرگ برای استان خواهد بود زیرا بسترسازی برای تربیت سوارکار ماهر و صدور خدمات فنی مهندسی به سایر استان‌ها و حتی خارج از کشور، منجر به ایجاد اشتغال مولد پایدار و ارزآور می‌شود.
وی گفت: اکنون یک هزار سر اسب در استان وجود دارد که از این تعداد، حداکثر ۷۰ سر اسب در مسابقات کورس اسبدوانی کشور حضور دارند و این بدان معنا است که ظرفیت اسب‌های استان ما همچنان در خانه‌ها و داخل مراکز تولید اسب، مانده و هیچ آموزشی داده نشده و در این شرایط است که مالکان و تولیدکنندگان عملا به دلیل هزینه‌های بالا و فشارهای مالی، مجبور به خام فروشی می‌شوند.
مدیر عامل شرکت تعاونی توسعه صنعت اسب و سوارکاری خراسان شمالی تصریح کرد: باید کاری کنیم ارزش افزوده این کالا، در زمان کوتاهی چند برابر شود و قطعا و بدون تردید، شروع آموزش‌های استاندارد با مربیان سطح ملی و با هزینه‌های بسیار کم، این زمان را برای صنعت استان کوتاه خواهد کرد.
ارزش افزوده صنعت اسب خراسان شمالی نصیب دیگران می‌شود
مدیر کل ورزش و جوانان خراسان شمالی نیز در این باره گفت: پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های بسیار زیادی برای رونق صنعت اسبداری در این استان بویژه در شهرستان راز و جرگلان وجود دارد که استفاده از این ظرفیت‌ها نیاز به برنامه‌ریزی دارد.
کوروش بهادری اظهار کرد: اسبداران ما بویژه اسبداران راز و جرگلان همواره در رقابت‌های کورس گنبد، حائز مقام‌های زیادی شده‌اند و بخش زیادی از جوایز را از آن خود کرده‌اند و این نشان از توانمندی و مهارت بالای اسبداران ما دارد.
وی افزود: در این میان برخی کاستی‌ها سبب شده تا اسبداران ما نتوانند به سود اقتصادی مناسب دست یابند و ارزش افزوده این صنعت نصیب سایر استان‌ها شده است.
وی تصریح کرد: نبود زیرساخت‌های مناسب برای پروش اسب و فعالیت در صنعت اسبداری همچون نبود مربی مناسب و نبود پیست اسب دوانی سبب خام فروشی در صنعت اسب شده است.
بهادری اظهار کرد: کره های اسب ترکمن تولیدی این استان با قمیت بسیار پایین به استان‌های دیگر عرضه می‌شود و با خارج شدن از استان و با پرورش دادن و تربیت یافتن زیر نظر مربی‌های توانمند، ۱۶ برابر ارزش افزوده پیدا می‌کنند.
مدیرکل ورزش و جوانان خراسان شمالی تصریح کرد: هر سر کره اسب ترکمن استان ۵۰ میلیون ریال به خریداران خارج استان عرضه می‌شود و پس از چند ماه تربیت و پرورش به ۸۰۰ میلیون ریال فروخته می‌شود در صورتی که اگر زیرساخت‌ها برای تربیت اسب در استان وجود داشت این ارزش افزوده نصیب تولیدکنندگان خودمان می‌شد.
گردش مالی در صنعت اسب مناسب نیست
رئیس هیات سوارکاری خراسان شمالی نیز در پاسخ به اینکه چرا اسبدار ما هنوز به درآمد مناسب دست نیافته است گفت: به خاطر نقصی که در زیرساخت‌ها داریم، گردش مالی در صنعت اسب مناسب نیست، ما بهترین تولید را داریم و اسبان تولیدی استان، متقاضی زیادی در استان‌های دیگر دارد اما از آنجایی که محلی برای نمایش و نشان دادن این تولیدات نداریم، اسبان با قیمت پایین از تولیدکنندگان خرید و با ۱.۵ برابر قیمت آن در خارج استان خرید و فروش می‌شود.
علی مبارکی اظهار کرد: پیست اسب، تنها مکان برای نمایش توانایی اسب است و این امکان برای اسبان ما مهیا نیست اما در تلاش هستیم تا این زیرساخت‌ها در استان مهیا شود و اسب در داخل، بتازد و توانایی خود را به نمایش بگذارد تا با تکمیل شدن چرخه تولید اسب، خرید و فروش تولیدات در همین منطقه انجام شود. پیگیری‌های خوبی برای فراهم کردن زیرساخت‌ها در حال انجام است.
صادرات اسب یک فرصت برای اقتصادی کردن اسب داری
رئیس هیات سوارکاری خراسان شمالی با بیان اینکه یکی از شرایط خوب برای ایجاد ارزش افزوده، صادرات است افزود: پیگیری‌هایی برای صادرات اسب ترکمن از گمرک استان توسط استان انجام شده و اکنون شرایط برای صادرات اسب ترکمن از استان، مهیا است و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد اما باید شرایط قرنطینه‌ای کشورهای مقصد نیز برای صادرات اسب در این استان فراهم شود.
معاون فنی و سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی نیز گفت: این استان و بویژه مناطق مرزی در این منطقه یعنی راز و جرگلان، مانه و سملقان و بجنورد محل پرورش و تکثیر اسب ترکمن به عنوان یکی از پنج نژاد بومی اسب ایرانی است.
حمید رمضانی اظهار کرد: با معرفی این نژاد از انقراض این اسب و تلاقی نادرست آن با اسب‌های خارجی جلوگیری می‌شود.
وی افزود: معرفی اسب ترکمن، علاوه بر حفظ نژاد اسب ترکمن به عنوان ذخایر ژنتیکی و سرمایه ملی کشور، انجام فعالیت‌های تحقیقاتی مختلف در این باره نیز امکان پذیر می‌کند.
معاون فنی و سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی خاطرنشان کرد: پرورش و تکثیر اسب علاوه بر اینکه می‌تواند در ایجاد اشتغال موثر باشد، می‌تواند اقدام موثری در زمینه تولید برخی از انواع داروها و سرم‌ها بوده و همچنین با صادرات اسب می‌توان شاهد تحول اقتصادی در استان بود.
