سازمان دامپزشکی اساتید دانشگاه را بازی نمی‌دهد/ کاملاً موافق الحاق آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت هستم

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دکتر فاطمه جالوسیان» فارغ‌التحصیل PhD انگل‌شناسی از دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس و یکی از معدود تحصیل‌ کرده‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که به حوزه دامپزشکی ورود پیدا کرده است. وی که عنوان انگل‌شناسی پزشکی در مدرک تحصیلی‌اش قید شده، آشنایی و ارتباط با اساتید برجسته دانشکده دامپزشکی را سرآغاز علاقه‌اش به این رشته معرفی می‌کند.

حکیم مهر:‌ خانم دکتر، رشته شما چه ارتباطی با دامپزشکی داشت و چطور به این عرصه ورود کردید؟

ما به غیر از واحدهای درسی، سرفصلی تحت عنوان انگل‌شناسی پیشرفته، کرم شناسی پیشرفته و تک یاخته شناسی پیشرفته داریم که در علوم پزشکی در مقطع PhD انگل شناسی پیشرفته، انگل‌های دامپزشکی را تدریس می‌کنند. من از اینجا و به واسطه آقای دکتر اسلامی با حوزه دامپزشکی آشنا شدم و گرایش به انگل‌شناسی دامپزشکی پیدا کردم.

تیر ماه سال ۱۳۸۶ فارغ‌التحصیل‌ شدم و در همان تابستان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران فراخوان جذب داد و نزدیکی دانشکده به منزل هم مزید بر علت شد که از این فرصت استفاده کنم. برای مصاحبه مراجعه کردم و روال اداری طی شد. آن سال‌ها به این شکل نبود که نتوانیم از دامپزشکی به پزشکی یا برعکس منتقل شویم؛ حتی در حد وزارتخانه هم آنقدر سخت‌گیری وجود نداشت و الان است که یک مقدار بسته‌تر عمل می‌شود. با اینکه مدرک من انگل‌شناسی پزشکی با گرایش بیولوژی مولکولی بود و در این حوزه کار کرده بودم و CV هم داشتم، جذب دانشکده دامپزشکی شدم. از سال ۸۹ هم به صورت رسمی حکم گرفتم و به عنوان عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی مشغول به کار شدم.

حکیم مهر:‌ هم‌اکنون چه می‌کنید؟

در حال حاضر با مرتبه استادیاری مشغول به فعالیت هستم و مهمترین حوزه تحقیقاتی من انگل‌های کرمی مشترک بین انسان و حیوان با تمرکز بر کیست هیداتیک است. مقالاتی هم در مورد انگل‌های مشترک بین انسان و حیوان دارم. یک دوره سفر به آمریکا داشتم که به منظور بررسی علمی تاثیر تغییرات اقلیم بر انگل‌ها انجام شد. آنجا یک ورک‌شاپ ۳۷ روزه داشتیم که صاحب‌نظران از حوزه‌های مختلفی که مرتبط با تغییر اقلیم بودند، حضور داشتند. من هم CV ارسال کردم و از طریق گروه دامپزشکی فرهنگستان علوم معرفی شدم.

حکیم مهر: شما یکی از افرادی هستید که هم با وزارت بهداشت و هم دامپزشکی ارتباط نزدیک داشته‌اید. در این زمینه همواره بحثی وجود دارد که آیا دامپزشکی به پزشکی نزدیک‌تر است یا به کشاورزی؟ نظر شما چیست؟

با توجه به اینکه بنده ۷ سال در حوزه دامپزشکی سابقه دارم و شروع به کار حرفه‌ای من با دانشکده دامپزشکی بوده است، عرض می‌کنم که قرابت آن با پزشکی و وزارت بهداشت خیلی بیشتر است. به حوزه اجرایی کاری ندارم، اما در مورد آموزش دامپزشکی شک ندارم که این چنین است و ما خیلی به وزارت بهداشت و آموزش پزشکی نزدیک‌تر هستیم.

حکیم مهر:‌ چقدر موافق این طرح هستید که آموزش دامپزشکی به وزارت بهداشت ملحق شود؟

بنده کاملا موافق هستم که آموزش دامپزشکی زیر نظر وزارت بهداشت باشد.

حکیم مهر:‌ چرا؟ این انتقال چه فرصت‌هایی می‌تواند ایجاد کند؟

یکی از مهمترین مزایای آن تغییر دیدگاه است. این دیدگاه که دامپزشکان در حوزه بهداشت و درمان کار می‌کنند و یکی از مهمترین وظایف دامپزشکی بهداشت و سلامت غذاست. وقتی مسأله سلامت در میان است، زیربنای بهداشت عمومی و سلامت، بهداشت غذا و سلامت غذاست. سلامت غذا که کاملاً وابسته به علم و تخصص دامپزشکی است، با بهداشت عمومی ارتباط مستقیم دارد.

در حوزه کاری ما شعار این است که انگل‌شناسی دامپزشکی منجر به افزایش بهداشت عمومی و افزایش بهداشت عمومی منجر به توسعه پایدار می‌شود. خود وزارت بهداشت هم اگر بخواهد به توسعه پایدار بر مبنای افزایش سطح بهداشت عمومی برسد، نمی‌تواند این مسأله را انکار کند و دامپزشکی را پس بزند، چراکه بدون دامپزشکی نمی‌تواند به این دستاورد برسد.

همان طور که می‌بینید، وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی در حوزه‌هایی که با هم کار می‌کنند، به موفقیت می‌رسند و می‌توانند مسائل را کنترل کنند. اما در حوزه‌هایی که می‌خواهند به شکل مجزا عمل کنند، برنامه‌های آنها معمولاً با شکست روبرو می‌شود.

حکیم مهر: این همکاری و تعامل را در زمینه زئونوزها که باید در اوج خود باشد، چطور ارزیابی می‌کنید؟

عملکرد خوب است و بستگی به منطقه و اینکه ایده‌آل‌ها و سطح مطلوب چیست، دارد. حداقل سطح بهداشتی ما در حوزه زئونوزها از کشورهای همسایه بهتر است. اما در مورد اینکه همکاری چقدر است، واقعیت این است که هر که بیشتر تبلیغات می‌کند، بیشتر دیده می‌شود. متاسفانه وقتی کاری به انجام می‌رسد و موفقیتی کسب می‌شود، کسی نمی‌گوید که دامپزشکی هم نقش داشته است. معمولاً به این شکل است که می‌خواهند بگویند که ما نقش بیشتری داشتیم و این عملکرد ما بوده که منجر به این موفقیت شده است.

حکیم مهر: چرا دامپزشکان این قدر مظلوم هستند؟ آیا خود آنها نمی‌خواهند که دیده شوند؟

حداقل در حوزه کاری من، این مسأله وابسته به سازمان اجرایی است. گلایه ما از سازمان دامپزشکی است. ما که اینجا پشت میز می‌نشینیم، مساله را می‌بینیم اما هیچ ابزار اجرایی برای آن نداریم. مشکل را می‌بینیم و آمار را به شکل آکادمیک استخراج می‌کنیم. با همه جوسازی‌‌ها و تبلیغاتی که وجود دارد، مقالات ما به راحتی پذیرفته می‌شود و رنکینگ ما بد نیست، اما سازمان اجرایی ما را قبول ندارد و به همین دلیل است که ما دیده نمی‌شویم؛ نه اینکه مظلوم واقع شویم.

سازمان اجرایی ما سازمان دامپزشکی است که ما را دعوت نمی‌کنند و بازی نمی‌دهند. ما دائماً با سازمان جلسه می‌گذاریم که شما به ما بگویید که ما روی چه چیزی تحقیق کنیم؛ شما راهکار دهید و کار آکادمیک آن را از ما بخواهید. وقتی سازمان اجرایی ما، ما را تنها بگذارد، یک دست صدا ندارد و این می‌شود که در کارهای مشترک با وزارت بهداشت همیشه نقش وزارت بهداشت پررنگ‌تر است.

این تعامل در وزارت بهداشت در حوزه کاری من که انگل‌شناسی است، بسیار بالا و پررنگ است و به همین دلیل ارتباطات بین‌المللی انگل‌شناسان حوزه پزشکی خیلی قوی‌تر از ماست. در حالی که ما به لحاظ علمی و به لحاظ ضرورت کاری که انجام می‌دهیم، چیزی کم نداریم.

حکیم مهر: یکی از طرح‌هایی که اخیراً در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران اجرا می‌شود این است که دانشجویان در دو سال آخر تحصیل خود قادرند تعدادی واحد اختیاری بگذرانند. نظر شما در مورد این طرح چیست و چقدر با آن موافق هستید؟

با این طرح بسیار موافق هستم. واحدها را دیدم و بیشتر آنها واحدهای دست‌ورزی، کارورزی و عملی است. به نظر من خیلی خوب است و به بچه‌ها انگیزه می‌دهد. یکی از دستاوردهای آن این است که وقتی بچه‌ها به حوزه کارهای عملیاتی می‌رسند، حتی دانشجوهایی که از لحاظ میانگین معدل پایین هستند، شکوفا می‌شوند و می‌توانند از لحاظ عملی یک کار را خیلی خوب به انجام برسانند. این واحدها کمک می‌کنند که کارهای عملیاتی فقط در قالب یک پایان‌نامه نباشند و از لحاظ شرایط جذب در بازار کار هم به فارغ‌التحصیلان کمک می‌کنند.

حکیم مهر: به عنوان حرف آخر...

دلم می‌خواهد به گوش مسئولین سازمان دامپزشکی برسانم که خود را از دانشگاه جدا نبینند. حداقل ما را به‌عنوان یک بازو و ابزار ببینند. ابزاری که می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها، جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها موثر باشد.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.