مدیرکل دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان گفت: در سه ماهه ابتدای سال 1388 تعداد 66هزار و41 نمونه زنده از آبزیان کشور اخذ و حدود 18هزار و881 آزمایش بر روی آنها صورت پذیرفت و در خصوص پایش آب نیز 686 نمونه آب اخذ و 3هزار و 24 آزمایش مختلف بر روی آنها صورت پذیرفته است.
دکتر کاظم عبدی با اشاره به فعالیتهای دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان، یکی از مهمترین اقدامات این دفتر در سال 1387 و سه ماهه ابتدای سال جاری را اجرای سیستم مراقبت فعال و غیرفعال بیماریهای مهم و اخطار کردنی آبزیان(ماهیان سردآبی، ماهیان گرمابی، میگو، ماهیان دریایی و زینتی) ذکر کرد و گفت: در این راستا مهمترین بیماریهای اگزوتیک و بومی کشور تحت پایش مستمر قرار میگیرند.
عبدی اذعان کرد: در سال 1387 در کشور بیش از 213هزار و381 نمونه زنده و 183هزار و47 نمونه بافتی از مزارع ماهیان گرمابی،سردآبی و میگو اخذ و بر روی آنها بیش از 122هزار و105 آزمایش مختلف باکتریایی، ویروسی، انگلی و قارچی صورت گرفته است و همچنین در راستای پایش آب این مراکز نیز بیش از 81 هزار و789 نمونه آب اخذ و بیش از 29هزار و533 آزمایش مختلف فیزیکو شیمیایی بر روی آنها صورت گرفت.
وی گفت: از اقدامات دیگر این دفتر در سال 1387 و سه ماهه اول سال جاری توزیع شناسنامهها و جداول بهداشتی به تعداد 3هزار نسخه جهت افزایش سطح پوشش بهداشتی مراکز تکثیر و مزارع پرورش آبزیان بوده ضمن اینکه تعیین بیش از دو هزار مورد فواصل مراکز آبزیپروری از سایر تاسیسات و موانع، راهاندازی کشت ویروسی ماهیان سردآبی، راهاندازی آزمایشگاههای تخصصی آبزیان در کشور از دیگر اقدامات مهم این دفتر بوده است.
مدیرکل دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان تصریح کرد: راهاندازی و اجرای آزمایشات پیشرفته PCR جهت تشخیص بیماریهای مهم ویروسی نیز از اقدامات شاخص این دفتر بوده و بر این اساس در سال 1387 بیش از پنج هزار و844 آزمایش PCR بر روی نمونههای میگو، ماهیان گرمابی، و سردآبی صورت گرفته و در سال جاری نیز بیش از 1500 آزمایشPCR صورت پذیرفته است.
وی به بررسی اهمیت تشکیلات دامپزشکی و وظایف آن اشاره کرد و با بیان اینکه خدمات دامپزشکی بخشی از بدنه کشاورزی هر کشور است که وظایف گستردهای جهت خدماترسانی به کشاورزان و جامعه روستایی برعهده دارد، ادامه داد: تشکیلات دامپزشکی دارای یک نقش نظارتی و اجرایی از طریق اعمال قانون و ایفای وظایف حاکمیتی و اجرای ضوابط قرنطینهای ـ بهداشتی بهمنظور افزایش تولیدات دامی و حفظ و حراست از سرمایه دامی و همچنین ارتقاء سلامت جامعه از طریق نظارت و بازرسی بر محصولات غذایی با منشا دامی و کنترل بیماریهای مشترک بین انسان و دام است.
او خاطرنشان کرد: تشکیلات دامپزشکی از طریق ایجاد درمانگاهها و بیمارستانها و نظارت بر فعالیتهای آنها به ارائه خدمات درمانی به حیوانات خانگی و مزرعهای میپردازند بعلاوه براساس مقررات سازمانهای بینالمللی از جمله سازمان بهداشت جهانی دام(OIE) و سازمان تجارت جهانی واردات دامهای زنده و فرآوردههای حاصله از آنها باید به دقت کنترل و از ورود مواد غذایی ناسالم به داخل کشور اکیدا جلوگیری شود.
وی با اشاره به اینکه صدور کدهای دامپزشکی بر روی کالاهای تولیدی از جمله الزامات صدور و ورود کالا به هر کشور است، اضافه کرد:صادرات هر نوع دام و مواد غذایی با منشا دامی فقط از طریق صدور گواهی سلامتی توسط سرویسهای دامپزشکی امکانپذیر است و تنها مرجع ذیصلاح معتبر جهت صدور این گواهیها تشکیلات دامپزشکی هستند ضمن اینکه تشکیلات دامپزکشی دارای ارتباط روزانه و گستردهای با سازمانهای بهداشتی جهت کنترل بیماریهای مشترک به خصوص در نواحی روستایی هستند.
عبدی بازرسی از روند تولید موادغذایی در تمامی مراحل بهمنظور حصول اطمینان از تولید غذای سالم را نیز از دیگر وظایف تشکیلات دامپزشکی برشمرد و گفت: تمامی مزارع تولید غذا بایستی شناسنامهدار بوده و سالانه در چندین نوبت توسط بازرسان دامپزشکی بازدید شده و در صورت وجود تخلفات بهداشتی از ادامه فعالیت آنها جلوگیری شود.
مدیرکل دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان با بیان اینکه اعمال قانون جهت ایجاد شرایط رفاهی مناسب برای زندگی حیوانات در کنار انسانها نیز از دیگر وظایف تشکیلات دامپزشکی محسوب میشود، ادامه داد: ارتباط تشکیلات دامپزشکی با برنامههای مدرن افزایش تولیدات دامی ازجمله برنامههای زیست فناوری، شامل تولید داروها و واکسنهای نوترکیب، تولید انواع پروبیوتیکها، روشهای جدید تکنولوژی تولید مثلی مانندCLONING و انتقال جنین و همچنین در ارتباط با سایر فعالیتهای تحقیقاتی در دانشگاهها جهت ابداع و تولید روشهای جدید صورت میگیرد.
عبدی وظایف دامپزشکی را به دو قسمت تامین سلامت و رفاه حیوانات و دامپزشکی بهداشت عمومی(VPH) تقسیم کرد و گفت: تامین سلامت و رفاه حیوانات باعث افزایش تولیدات دامی، افزایش بهرهوری در واحدهای تولیدی، جلوگیری از خسارات وارده توسط عوامل بیماریزا میشود ضمن اینکه دامپزکشی بهداشت عمومی(VPH) نیز باعث تامین سلامت مواد غذایی دامی مورد مصرف انسان و نتیجتا تامین سلامت جامعه از یک سو و از سوی دیگر کنترل و پیشگیری از بیماریهای مشترک بین انسان و دام میشود.
مدیرکل دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان خاطرنشان کرد: نگاهی به وضعیت دامپزشکی در کشورهای مختلف نشان میدهد که همه کشورها ارزش و جایگاه ویژهای برای تشکیلات دامپزشکی قائل شده و این جایگاه روز به روز پررنگتر میشود.
او ادامه داد: بروز بیماریهای جدید و خسارات هنگفت وارده توسط آنها، محدودیت منابع تجدیدشونده دامی، فساد و از بین رفتن مواد غذایی، افزایش جمعیت مصرفکننده و.. باعث شده است، توجه به مقوله سلامت و بهداشت دام در جهت افزایش تولیدات و افزایش بهرهوری منابع دامی بیشتر شود که در این مسیر ارتقای سطح تشکیلات، ارتقاء جایگاه قانونی، تصویب قوانین و مقررات کارآمد بهمنظور توانمندتر کردن سیستمهای دامپزشکی صورت میگیرد.
عبدی یادآور شد: در ایالات متحده تشکیلات دامپزشکی دولتی وابسته به وزارت کشاورزی و تحت نظارت سرویس بازرسی بهداشتی دام و گیاه(APHIS) که از مهمترین معاونتهای وزراتخانه است قرار دارد که این سرویس با دارا بود بیش از یازده هزار بازرس دامپزشکی دولتی اعمال حاکمیت کرده و سلامتی دام و فرآوردههای آن را برای جامعه تامین میکنند ضمن اینکه در انگلستان متعاقب بیماریهای جنون گاوی و تب برفکی در دهه 80 میلادی تشکیلات وزارت کشاورزی کلا دچار تغییرات شده و تشکیلات جدیدی جهت بهداشت دام و گیاه تحت عنوانDEFRA تاسیس شد و در اتحادیه اروپا نیز سازمانی تحت عنوانFood and veterinary organization(fvo) (سازمان غذا و دامپزشکی) تاسیس شده است و تمام کشورهای عضو بایستی مقررات خود را مطابق با این سازمان تنظیم کنند.
به گفته مدیرکل دفتر بهداشت و مبارزه با بیماریهای آبزیان در همه کشورهای دنیا تشکیلات دامپزشکی نقش حاکمیتی داشته و بازرسان دامپزشکی از طریق نظارتهای قانونمند، مشاوره و در نهایت اعمال قانون باعث ارتقاء بهداشت دام و فرآوردهای آن میشوند.
عبدی خاطرنشان کرد: در ایران سازمان دامپزشکی در سال 1350 و پس از گاومیری(طاعون گاوی) سال 1348 که بالغ بر نصف جمعیت گاو و گوساله کشور تلف شدند تاسیس شد و اگرچه سازمان از آن موقع تاکنون پیچ و خمهای فراوانی را پشت سر گذاشته است ولی حرکت سازمان همواره رو به جلو و در جهت تامین اهداف سازمانی بوده و این سازمان در دهه اخیر افتخارات بینظیری از جمله ریشه کنی طاعون گاوی، کنترل آنفلوانزای فوق حاد طیور، انطباق محصولات آبزیان تولیدی کشور با استانداردهای اروپایی بدست آورده است.