حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «روز جهانی شیر» مناسبتی است که توسط سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) وابسته به سازمان ملل پیشنهاد شد و از سال 2001 هر سال در اول ژوئن جشن گرفته می‌شود تا در آن به اهمیت شیر به‌عنوان یک غذا در سطح جهان تاکید شود. در این روز فرصتی پیش می‌آید که فعالیت‌های مرتبط با صنعت شیر مورد توجه مردم قرار گرفته و آگاهی آنها در مورد شیر به‌عنوان بخشی از یک جیره متوازن روزانه و اهمیت صنایع لبنیات تاکید شود.
اخیرا در برخی رسانه‌های کشور مباحثی درخصوص وجود میزان بالایی از باقیمانده آفلاتوکسین و آنتی‌بیوتیک در شیر مطرح شده که این مساله بهانه‌ای شد تا دقایقی را با «دکتر زهرا عبداللهی» مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به گفت‌وگو بنشینیم.
حکیم مهر: خانم دکتر، در آستانه روز جهانی شیر قرار دادیم. ارزیابی شما از سرانه مصرف شیر در جامعه ایران چیست؟
مصرف شیر و مواد لبنی در میان ایرانیان خیلی کم است و به همین دلیل شاهد شیوع بالای پوکی استخوان در سنین پایین هستیم. لذا خیلی مهم است که در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها، تدابیری اتخاذ کنیم که از طریق یارانه، کمک‌های غذایی، کنترل قیمت‌ها و... شیر و لبنیات یا منابع پروتئین حیوانی با قیمت مناسب در دسترس مردم قرار گیرد که دچار کمبود کلسیم نشویم.
حکیم مهر: یک بحث اساسی درخصوص شیر، باقیمانده آفلاتوکسین و باقیمانده آنتی‌بیوتیک در آن است. در خصوص وجود این مواد در شیر خام، متولی اصلی سازمان دامپزشکی است. آیا با سازمان دامپزشکی درخصوص نتایج پایش‌ها ارتباط دارید؟
بله، با سازمان دامپزشکی در ارتباط هستیم. وزارت بهداشت از طریق دبیرخانه شورای‌عالی سلامت و امنیت غذایی با تمام کسانی که در حوزه غذا و تغذیه ذی‌نفع هستند یا مسئولیت دارند، در ارتباط است. این ارتباط از طریق یک کارگروه تخصصی و برگزاری جلسات مستمر و مشترک شکل گرفته است. در این جلسات از واحدهای مختلف که در مورد شیر، اختصاصا سازمان دامپزشکی است، گزارش گرفته می‌شود. لذا وزارت بهداشت در همکاری نزدیک با سازمان دامپزشکی است و در حوزه تغذیه بدون همکاری این سازمان، نمی‌تواند کاری کند.
حکیم مهر: شیرخام بعد از فرآوری، وارد بازار می‌شود. آیا وزارت بهداشت این توانایی را دارد که از بازار اقدام به نمونه‌گیری کرده و سپس بررسی کند که آیا باقیمانده آفلاتوکسین دارد یا نه؟
بر اساس پایش، نظارت و کنترلی که هم در سطح شیر خام در کارخانه و هم پس از کارخانه در مارکت انجام می‌شود، ما به لحاظ آفلاتوکسین در شیر مشکلی نداریم. در واقع میزان آفلاتوکسین در شیر حتی کمتر از مقدار استاندارد است. در جریان هستید که هر کشور یک استاندارد درخصوص باقیمانده آفلاتوکسین در شیر دارد. مطالعاتی که وزارت بهداشت انجام داده نشان می‌دهد که میزان آفلاتوکسین در شیر کمتر از استاندارد توصیه شده است. بنابراین ما نگرانی از بابت باقیمانده آفلاتوکسین نداریم.
حکیم مهر: اما اخیرا مطالبی درخصوص میزان زیاد آفلاتوکسین در شیر در رسانه ملی منتشر شد.
اینکه گاهی شایعات و اخبار غیر واقعی منتشر می‌شود در این خصوص که شیر در ایران پر از آفلاتوکسین است، واقعیت ندارد. ما در این خصوص گزارش داریم و این گزارش براساس کار آزمایشگاهی به شکل مرتب گرفته و میزان آفلاتوکسین شیر اندازه‌گیری می‌شود. ما می‌دانیم که آفلاتوکسین از مقدار استاندارد بالاتر نیست.
حکیم مهر: پایش‌های وزارت بهداشت چگونه صورت می‌گیرد؟
پایش‌ها از سوی وزارت بهداشت و عمدتا سازمان غذا و دارو و بازرسین بهداشت محیط در سطح مارکت و عرضه، درخصوص تمام موادغذایی و نه فقط شیر صورت می‌گیرد. به این شکل که مواد و محصولات غذایی که در کارخانه تولید می‌شود و به بازار می‌آید، نمونه‌برداری شده و این نمونه به آزمایشگاه‌های کنترل غذا و دارو در استان‌ها و آزمایشگاه‌های غذای دانشگاه علوم پزشکی ارسال می‌شود. در ادامه نمونه‌ها با یک پروتکل مدون و یک دستورالعمل خاص کنترل می‌شود. نه فقط آفلاتوکسین، بلکه خیلی موارد دیگر هم کنترل می‌شود و بحث ما فقط آفلاتوکسین نیست. به طور خلاصه ما الان هیچ نگرانی در زمینه باقی مانده آفلاتوکسین یا آنتی‌بیوتیک بیشتر از مقدار مجاز و استاندارد در شیر نداریم.
حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...
جا دارد یک گلایه بکنم از فضایی که وجود دارد و گاهی اخبار کذب یا شایعات دست به دست از طریق شبکه‌های مجازی می‌چرخد و مشکل ما را بیشتر می‌کند. مشکلی که ما هم‌اکنون در کشور داریم، مصرف کم شیر و لبنیات است. مردم عادت ندارند که شیر زیاد بخورند و این یک عادت نامناسب غذایی است. وقتی این اخبار کذب به این شکل دست به دست می‌چرخد، باعث می‌شود که همان درصد کمی از مردم هم که شیر می‌خوردند، تاثیر منفی بگیرند.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
ایمیل ایشان را لطفا بفرمائید. از ایشان سوال دارم. | منم ایمیلشون رو میخوام. ظاهرا خبرا نمی رسه بهشون.البته خوب ایشون دامداری نرفتن ببینن خوراک دام چه کیفیتی داره. | خانم دکتر تقصیری نداره، سیستم طوری طراحی شده که نتایج روی کاغذ را می‌بینند و خودشان مستقیم فارمها را رصد نمی کنند آفلاتوکسین نداریم ما :)) افلاتوکسین نداریم؟!! | احسنت برادر چند ماه دکتر یک نفر موضوع آفلاتوکسین در شیرها را در تلویزیون گفته بود ولی کو گوش شنوا. گذشت زمان حقیقت را روشن خواهد کرد اصلا آفلاتوکسین چیه؟ 
