حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: ورود او به رشته دامپزشکی در دانشگاه اتفاقی بود؛ کمااینکه در دبیرستان دیپلم ریاضی گرفت و علاقهمند به حوزه طراحی و نقاشی و معماری بود و بیشتر تمایل داشت که معماری بخواند. با شرایطی که پیش آمد، در کنکور تجربی شرکت کرد و هدف او پزشکی بود، اما در نهایت در رشته دامپزشکی قبول شد. در سال ۶۹ برای اولین بار کنکور ریاضی داد. آن زمان رشته معماری به صورت فوقلیسانس بود و پذیرش محدودی داشت و صرفاً دانشگاههای شهید بهشتی و تهران اقدام به جذب دانشجو میکردند. رتبه او به رشته معماری نرسید. سال بعد آنگونه که خود میگوید و دلش نمیخواست که یک فضای تکراری را تجربه کند، در کنکور تجربی شرکت کرد و در سال ۷۰ در رشته دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز پذیرفته شد و در طول تحصیل به این حرفه علاقه مند گردید.
۶ سال بعد فارغالتحصیل شد و بهعنوان سرباز امریه به دامپزشکی ایلام آمد و به مدت یک سال و نیم در دوران سربازی کارشناس ادارات دامپزشکی سه شهرستان دهلران، آبدانان و چرداول بود. خرداد سال ۷۸ رئیس اداره دامپزشکی شهرستان ایلام شد و تا ۴ سال بعد در این پست ماند. بعد از آن و به درخواست مهندس اکبری رئیس وقت سازمان جهاد کشاورزی که هماینک معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی هستند، در سمت معاون امور دام سازمان جهاد کشاورزی به مدت ۵ سال انجام خدمت کرد. در سال ۸۷ مدیر کل دامپزشکی استان ایلام شد و به مدت ۱۲ سال و ۲ ماه در این سمت ماند. «دکتر وهاب پیرانی» در حال حاضر سرپرست دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور است.
حکیم مهر: به نظر میرسد یکی از طولانیترین دورههای مدیرکلی را به نام خود ثبت کردهاید.
دوستانی که زودتر از بنده مدیر کل شده بودند، هنوز هم هستند و سابقه بیشتر از دوازده سال مدیر کلی در سازمان دامپزشکی هم داریم.
حکیم مهر: آیا در بخش خصوصی هم فعالیتی داشتید؟
در یک مقطع کوتاه در سال ۷۷ بله؛ مجوز کلینیک پارهوقت داشتم و حدود یک سال فعالیت کردم.
حکیم مهر: چرا به فعالیت در بخش خصوصی تمایلی نداشتید؟
به خاطر مسئولیتی که داشتم. بنده از ابتدا مسئولیت داشتم و طبق ضوابط نمیتوانستم فعالیتی داشته باشم و واقعاً هم فعالیت نداشتم.
حکیم مهر: شما یکی از مدیرانی هستید که در بدنه وزارت جهاد کشاورزی هم فعالیت کردید. به نظر شما جایگاه دامپزشکی در کدام وزارتخانه است؟
واقعیت این است که بیشتر سیستمهای دامپزشکی در دنیا، بخشی از وزارت کشاورزی هستند و ارتباط بیشتری با بخش کشاورزی دارند. اگرچه در بحث بیماریهای مشترک یا مباحث مربوط به امنیت غذایی، بخشی از فعالیتهای ما مرتبط با وزارت بهداشت است اما بخش اعظم فعالیتها ارتباط موضوعی با وزارت جهاد کشاورزی دارد. فعالیتها در بخش دامپروری و علیالخصوص در دامداریهای صنعتی به صورت یک زنجیره است و اینها با هم ارتباط دارند. شما نمیتوانید دامپروری را از دامپزشکی تفکیک کنید، چراکه لازم و ملزوم هم هستند. بنده ارتباط زیادی بین این دو میبینیم چون از نزدیک آنها را لمس کردم.
حکیم مهر: شاخصترین اقدام شما در دوران ۱۲ ساله مدیرکلی چه بوده است؟
از روزی که فعالیت خود را بهعنوان مدیرکل دامپزشکی شروع کردم، با توجه به تجربیاتی که داشتم و از ردههای پایین پلههای ترقی را طی کرده و بالا آمده بودم، با فضای کار آشنایی داشتم. نه اینکه چون دامپزشکی شغل من است و به این حرفه تعصب دارم، این حرف را بزنم، اما دامپزشکی یکی از دستگاههایی است که نقش بسیار مهمی در جامعه و مخصوصا جوامع روستایی و عشایری برعهده دارد اما در جوامع شهری کمتر شناختهشده است. نقش دامپزشکی در بحث بیماریهای مشترک و حفظ سرمایه دامی، پیشگیری از بیماریهای دامی و فعالیتهایی که در حوزه امنیت غذایی انجام میشود، بسیار مهم است. این فعالیتها نه تنها به مرور کمتر نشده، بلکه خیلی هم پررنگتر شده است.
برنامههای بنده بر چند اصل استوار بود که یکی از آنها ارتقای جایگاه دامپزشکی بهعنوان یک حرفه، در بخش دولتی و خصوصی بود. بنده تلاش کردم به نیروی انسانی به عنوان یکی از مهمترین ارکان یک سازمان که میتواند در پیشبرد اهداف آن خیلی موثر باشد، توجه کنم.
کارهای بسیاری را پیگیری کردم که یکی از آنها حل مشکلات بودجهای دامپزشکی بود که این مساله ارتباط مستقیمی با نوع عملکرد یا خروجی دامپزشکی دارد. وقتی بودجه باشد، قطعا برنامههای پیشگیری و مبارزهای در سطح استان را بهتر میتوانیم انجام دهیم و توجه به رفاه پرسنل بیشتر خواهد شد. اقدام دیگر مشارکت بخش خصوصی و ساماندهی بخش خصوصی بود. در دوران مدیریت بنده بیمارستان، داروخانهها، درمانگاهها و شرکتهای پخش استانی و... شکل گرفت و فعالیت بخش خصوصی در اکثر شهرستانها ساماندهی شد.
علیرغم مشکلاتی که در تمام این سالها وجود داشت، من همیشه سعی کردم به فعالیتها و همکاری با بخش خصوصی توجه کنم. همکاریهای بخش خصوصی در خصوص واگذاریها و قراردادهای ماده ۸۸ و واگذاری فعالیتها به بخش خصوصی مخصوصا در زمینه واکسیناسیون، علیرغم همه مشکلات مالی که وجود داشت، در این ۱۲ سال به هیچ وجه قطع نشد و هر سال ما این همکاری مشترک را با بخش خصوصی و مراکز مایهکوبی داشتیم.
با فعالیتهایی که با همکاری بخش خصوصی انجام گرفت، روند توزیع دارو و واکسن در سطح استان ایلام تا حد زیادی ساماندهی شد. همکاری با نظام دامپزشکی نیز در زمینه واگذاری امور مخصوصا ماده ۲ و ۵ و واگذاری پروانهها بدون کمترین حاشیهای در استان اتفاق افتاد و این همکاری کماکان ادامه دارد.
در حوزه بخش دولتی دامپزشکی، در دورانی که من فعالیت کردم، ۴ شهرستان به شهرستانهای استان اضافه شد. سعی کردم از جنبه تجهیزات و امکانات تا آنجا که در توان دارم تلاش کنم و دامپزشکی را از این حیث ارتقا دهم.
یکی از اقدامات دیگر، بحث احداث ساختمانها و واحدهای فنی دامپزشکی بود که با تلاش و همکاری همه همکاران و همدلی آنها، ۶ واحد ساختمان فنی و آزمایشگاه احداث گردید؛ مامورسراهای متعدد احداث و تجهیز و تکمیل شد و آزمایشگاه مرکزی اداره کل تجهیز و تقویت شد. سعی کردیم در اکثر این سالها، کارها را از نظر کیفی و کمی در یک سطح خوب انجام دهیم. البته استان ایلام یکی از استانهای ویژه در خصوص نیروی انسانی است؛ همدلی و صمیمیت بین پرسنل در سطحی عالی وجود دارد و این موضوع باعث شده در مسائلی مانند تعاونی مسکن، صندوق قرضالحسنه و سایر کارهای جمعی، از استانهای پیشرو و ویژه باشد. همین همدلی انگیزهی مدیر برای پیگیری امور را بیشتر میکند. بهطوری که در این دوران با پیگیریهای فراوان تا حد زیادی موفق شدیم وضعیت بودجه استان را اصلاح کنیم. با رایزنیهای مختلف در خصوص توجیه مسئولین بودجهای استان از جمله استانداران و سازمان برنامه و بودجه، دامپزشکی استان ایلام در سالهای اخیر در وضعیت مطلوبی قرار گرفت. البته حمایتهای بودجهای و همهجانبه سازمان دامپزشکی نیز همیشه وجود داشته و جای سپاسگزاری دارد.
حکیم مهر: شاخصترین اقداماتی که نتوانستید انجام دهید، چه بود؟
به هر حال با توجه به شرایطی که در مقاطع مختلف پیش میآید، قطعا در کار بنده هم نقصان و ضعف وجود داشته است. کارهایی بوده که ما نتوانستیم انجام دهیم. در حال حاضر موضوع کمبود نیروی انسانی یکی از چالشهای اساسی است که انشاءالله عزیزانی که بعد از ما آمدند، انجام خواهند داد؛ مخصوصا سرپرست حال حاضر اداره کل که از مدیران توانمند بوده و من برای ایشان آرزوی توفیق دارم و امیدوارم که بتواند در ارتقای هر چه بیشتر جایگاه دامپزشکی در استان موفق باشند.
حکیم مهر: اخیراً بهعنوان مدیر دفتر امور دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور منصوب شدهاید. مهمترین وظایف این دفتر چیست؟
دفتر امور دارو و درمان نقش و جایگاه ویژه ای در سازمان دامپزشکی دارد. از مهمترین وظایف آن بحث نظارت بر دارو و درمان، مطالعه، سیاستگذاری، نظارت، ارزیابی، اظهار نظر، ممیزی، تدوین ضوابط و دستورالعمل، تعیین و اعلام استراتژی تولید، واردات، صادرات، نگهداری، توزیع، پخش، فروش و ثبت انواع دارو، فرآوردههای بیولوژیک، سرم، مواد ضدعفونی كننده، سموم، افزودنی خوراک دام، آنزیمها، پروبیوتیکها و نظایر آن كه به نحوی از انحاء مورد مصرف دامپزشكی میباشد. سیاستگذاری در این حوزه، برآورد و تامین مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات تولیدی داخلی در زمینه تولید واکسن و دارو و همچنین تامین ارز مورد نیاز در زمینه ثبت سفارش، تامین ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه مورد نیاز در صنایع داروسازی و واکسن و واردات واکسن، رسیدگی به شکایات و تدوین دستورالعملهای حوزه دارو، درمان، شرکتهای پخش و نظارت بر تولید دارو و واکسن در داخل کشور است.
حکیم مهر: مهمترین برنامههای شما در این دفتر چیست؟
با هدایت ریاست محترم سازمان و معاونت محترم تشخیص، برنامههای مفصلی را برای اجرا در این حوزه تدوین کردهایم. بخشی از برنامهها کوتاهمدت و بخشی نیز بلندمدت است. یکی از کارهایی که در دست اقدام داریم، بحث بازنگری دستورالعمل ثبت داروست که تلاش داریم هرچه سریعتر آن را به نتیجه برسانیم. تفویض اختیار هر چه بیشتر به استانها و خودداری از تمرکزگرایی، شفافیت در کارها و فعالیتها و تسهیل امور در این دفتر در زمینه ثبت سفارشها برای واردات مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات داخلی و واردات محصول نهایی، تسهیل صادرات، رفع مشکلات سامانههای دارویی و تکمیل آنها، پاسخگویی سریع به استعلامها و ارباب رجوع، نهایی نمودن بازنگری دستورالعملهای داروخانهها و درمانگاهها، نظارت بیشتر و نظاممند بر فعالیت داروخانهها و درمانگاهها با فعال کردن معاونت امور درمانگاهها و کمیتههای مرتبط، تدوین دستورالعمل استقرار درمانگاهها و کلینیکها در شهرها جزء اولویتهای اساسی کاری من است. ما تلاش داریم که در حد ممکن بتوانیم تسهیلگری کنیم و به واردکنندگان و تولیدکنندگان واقعی این بخش خدمت نماییم. حمایت از تولید داخلی از سیاستهای اصلی و اساسی ماست.
حکیم مهر: برنامههای شما برای رفع کمبود واکسن و همچنین ساماندهی درمانهای غیرمجاز چیست؟
نظارت بر امر دارو و درمان در سراسر کشور و همچنین جلوگیری از درمانهای غیرمجاز یا داروهای قاچاق و غیرمجاز از وظایف سازمان دامپزشکی است که اتفاقا سیستمها و سامانههایی در این حوزه فعال هستند. امسال با مساعدت وزارت جهاد کشاورزی و تلاشها و پیگیریهای ریاست محترم سازمان و معاونت محترم تشخیص و درمان، ارز دولتی تخصیص داده شده به حوزه دامپزشکی برای واردات مواد اولیه مورد نیاز در تولید واکسن و دارو و همچنین واردات برخی از واکسنهای مهم از جمله واکسن آنفلوانزای فوقحاد پرندگان، هاری و تب سهروزه تامین شده که این مهم، در این شرایط اقتصادی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تا مشکلی در تامین واکسنها و داروها پیش نیاید. معاونت امور درمانگاهها نیز خوشبختانه منصوب شده و از مدیران توانمند هستند و با تقویت این حوزه قطعاً بحث نظارت بر امور دارو و درمان در سطح کشور مطلوبتر خواهد شد.
حکیم مهر: آیا ایدهی مشخصی برای حل معضل درمانهای غیرمجاز دارید؟
یکی از کارهایی که در برنامههای ما وجود دارد و امیدواریم بتوانیم اقدامات مفیدی در این حوزه انجام دهیم، بحث ساماندهی امور دارو و درمان است. ما فقط درمان غیرمجاز نداریم، بلکه بحث فروش دارو و واکسن غیرمجاز و تقلبی و یا کسانی که به صورت غیررسمی در این حوزه فعالیت میکنند را هم داریم. با برنامهریزی و تدوین دستورالعملهای دقیق در این حوزه و تقویت نظارتها و پیگیری امور میتوان اقدامات موثری را انجام داد. سعی میکنیم موضوع درمانگاهها و داروخانهها را جزء اولویتهای کار قرار دهیم و فعالیت در این زمینه را بیشتر کنیم.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.