چرا حیوانات دچار حمله قلبی نمی‌شوند؟!

هر ۴۰ ثانیه یک بار یک نفر در ایالات متحده آمریکا دچار حمله‌ی قلبی می‌شود و تعداد مجموع این افراد در طول یک سال به ۸۰۵ هزار نفر می‌رسد. این آمار تنها مربوط به انسان‌ها است اما حیوانات چطور؟ آیا آن‌ها نیز دچار حمله‌ی قلبی می‌شوند؟

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، در بیشتر موارد حیوانات حمله‌ی قلبی را تجربه نمی‌کنند حتی نزدیک‌ترین خویشاوند ما یعنی شامپانزه‌ها نیز دچار این مشکل نمی‌شوند اگرچه حیوانات سایر بیماری‌های قلبی را تجربه می‌کنند اما حمله‌ی قلبی موردی نادر در آن‌ها است.

حمله‌ی قلبی چیست؟

به گفته‌ی «فلاویو فنتون»(Flavio Fenton) استاد فیزیک در موسسه‌ی فناوری جورجیا که ویژگی‌های الکتریکی قلب انسان‌ها و حیوانات را مطالعه‌ می‌کند: حمله‌ی قلبی زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی که وظیفه‌ی اکسیژن‌رسانی به قلب را دارند بسته می‌شوند و بخشی از بافت قلب از کمبود اکسیژن می‌میرد. وقتی این بخش می‌میرد نمی‌تواند منقبض شود و امواج الکتریکی مورد نیاز برای انقباض سایر بخش‌های قلب را منتشر کند. بنابراین این موضوع می‌تواند منجر به ایست قلبی و مرگ شود مگر آنکه مداخله‌ی پزشکی مانند احیای قلبی-ریوی(CPR) انجام شود.

فنتون گفت: قلب تمام پستانداران شبیه به هم است بنابراین حمله‌ی قلبی می‌تواند در همه‌ی آن‌ها رخ دهد.

به گفته‌ی سرویس دامپزشکی اوکلند: اگرچه این موضوع از نظر تئوری امکان‌پذیر است اما در واقعیت رخ نمی‌دهد. به طور مثال حمله‌ی قلبی به ندرت در سگ‌ها رخ می‌دهد حتی شامپانزه‌ها که عوامل خطرزایی مشابه انسان‌ها مانند کم تحرکی و کلسترول بالا دارند نیز دچار حملات قلبی نمی‌شوند. جوندگان و خرگوش‌ها نیز که کلسترول و تجمع چربی در دیواره رگ‌ها دارند دچار حمله‌ی قلبی نمی‌شوند.

اما چرا انسان‌ها دچار این مشکل می‌شوند؟

این موضوع احتمالا با کم تحرکی و رژیم غذایی نامناسب ارتباط دارد. به گفته‌ی کلینیک مایو(Mayo Clinic)  بیماری تصلب شرایین(تجمع چربی درون رگ‌ها) در نتیجه‌ی رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و لبنیات پرچرب و عدم تحرک و ورزش رخ می‌دهد. با این وجود ۱۵ درصد از افرادی که اولین حمله‌ی قلبی را تجربه می‌کنند هیچ‌کدام از عوامل خطرزا را ندارند بنابراین ممکن است علت بروز این اتفاق بروز جهشی منحصر به فرد در انسان‌ها باشد.

براساس مطالعه‌ای در مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا این جهش، ژنی که مسئول تولید نوعی قند به نام  Neu۵Gc  است را غیرفعال می‌کند. هنگامی که محققان این ژن را در موش‌هایی که دارای کلسترول بالا بودند غیرفعال کردند این موش‌ها با سرعت دوبرابری نسبت به همتایان خود که این ژن در آن‌ها فعال بود دچار گرفتگی عروق شدند. اگرچه موش‌ها دچار حمله‌ی قلبی نشدند اما این موضوع می‌تواند علت حمله‌ی قلبی در انسان‌ها را توضیح دهد.

حملات قلبی در مهره‌داران

به رغم گزارش‌ها مبنی بر عدم بروز حمله‌ی قلبی در حیوانات، حقیقت این است که آزمایش‌های زیادی در این مورد انجام نشده است.

«توماس اوورکوویچ»(Tomasz Owerkowicz)  فیزیولوژیست در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا به لایوساینس گفت: اطلاعات کمی در مورد حمله‌ی قلبی در سایر حیوانات به غیر از پستانداران داریم. شما ممکن است یک حیوان مرده را ببینید اما به ندرت آن را برای یافتن گرفتگی عروق کالبد شکافی می‌کنید. ما اطلاعاتی در مورد حمله‌ی قلبی در حیوانات نداریم.

با این حال محققان با توجه به ساختار قلب می‌توانند پیش‌بینی کنند کدام حیوانات دچار این مشکل می‌شوند. قلب پرندگان و پستانداران تنها یک منبع اکسیژن دارد و آن رگ‌های کرونری هستند. به گفته‌ی فنتون تنها راه رساندن خون و اکسیژن به قلب پستانداران و پرندگان از طریق رگ‌هاست بنابراین اگر این رگ‌ها مسدود شوند اکسیژن‌رسانی به قلب مختل می‌شود و این موجودات دچار حمله‌ی قلبی می‌شوند.

به گفته‌ی اوورکوویچ قلب مهره‌دارانی که در دسته‌ی پستانداران نیستند کمی متفاوت است و این تفاوت می‌تواند آن‌ها را از حمله‌ی قلبی مصون کند این حیوانات علاوه بر رگ‌های خونی بافت‌ قلبی اسفنجی دارند که باعث می‌شود خون دارای اکسیژن به درون دیواره‌های قلب نفوذ کند و اکسیژن به سلول‌های قلب برسد و حتی اگر رگ‌های خونی مسدود شوند آن‌ها دچار حمله‌ی قلبی نمی‌شوند. این اتفاق در قلب پستانداران و پرندگان رخ نمی‌دهد زیرا بافت قلب آن‌ها فشرده است.

منبع: لایوساینس