روایت «دکتر فریبرز افروزی» از شرایط نگهداری از حیوانات خانگی در محیط شهری

به نظر می‌رسد، بسیاری از شهروندان با این تصمیم همراه هستند اما این تصمیم نیروی انتظامی مخالفانی نیز داشته و شهروندانی در فضای مجازی به این تصمیم نیروی انتظامی اعتراض کردند. متعاقب این اعلام، فضای مجازی بعد از به اشتراک گذاشتن فیلم درگیر شدن یک مامور پلیس با فردی که سگش را در خیابان می‌گرداند، پر شد از گفت وگو بین موافقان و مخالفان این نوع برخوردها، تا جایی که پلیس پایتخت اعلام کرد، اقدام مامور پلیس غیرحرفه‌ای بوده، هرچند با گفتن اینکه مردم خواهان برخورد با حیوان‌گردانی هستند، از اصل ماجرا دفاع کرد .

بسیاری از جامعه‌شناسان و روان‌شناسان عقیده دارند، نگهداری از حیوان خانگی جزء جدایی‌ناپذیر زندگی در شهرهای بزرگ است و تنها با ممنوع کردن این پدیده نمی‌توان و نباید جلوی آن گرفته شود، بلکه باید قوانینی را تدوین کرد و مواردی را آموزش داد تا هم مردمی که به فضاهای عمومی می‌آیند در امنیت و آرامش باشند و هم صاحبان حیوانات خانگی بتوانند در آرامش و ایمنی و بهداشت از فضاهای عمومی لذت ببرند. برای رسیدن به این نقطه، جای آموزش شهروندی درست خالی است. بسیاری از صاحبان حیوانات خانگی، اغلب سگ‌ها، آموزشی درباره آوردن آنها به فضای عمومی شهری ندیده‌اند و نمی‌دانند حیوان خود را با چه اصولی باید به خیابان بیاورند تا مزاحم بقیه نشود. به همین دلیل چندی است که اعتراضات ساکنان شهر درباره مشکلاتی که سگ‌ها در فضاهای عمومی شهری ایجاد می‌کنند، اعم از سلب آسایش یا ایجاد محیطی غیربهداشتی، بالا گرفته.

هفته‌نامه «سلامت» بنای آن دارد که بدون تلاش برای پاک کردن صورت مساله و برخورد دستوری با این پدیده نگاهی علمی به آن بیندازد.

گفت‌وگو با «دکتر فریبرز افروزی» دامپزشک را در این باره بخوانید :

مایلم نظر کارشناسی‌تان را درباره پدیده نگهداری از حیوان خانگی بدانم .

بسیاری از افراد به خصوص آنها که تنها زندگی می‌کنند، از نظر روانی نیاز به مؤانست با حیوان خانگی دارند. علمی که امروز به نام پت‌تراپی (حیوان‌درمانی) می‌شناسیم به عنوان شاخه‌ای از علم روان‌شناسی و درمان روانی، کاملا شناخته‌شده است. واقعیت این است که حیوانات خانگی بخشی از طبیعت کنار ما هستند و حضورشان آرامش خاصی به انسان می‌دهد. در مواردی روان‌پزشکان پیشنهاد نگهداری از حیوان خانگی را می‌دهند. مسئولیت‌پذیری کودک در مراقبت از حیوان خانگی اولین و شاید مهم‌ترین تاثیر این کار باشد. درست مانند اینکه اعضای یک خانواده گیاهان خانه را دوست دارند و از آنها مراقبت می‌کنند. همین کار حس خوبی را در آنها ایجاد می‌کند. همین‌طور که نمی‌توان و نباید نگهداری از گیاه را ممنوع کرد، نگهداری از حیوان را هم نمی‌شود ممنوع کرد. نگهداری از حیوانات خانگی امر پیچیده‌ای نیست و با رعایت چند نکته ساده می‌توان بدون مزاحمت برای سایرین حیوانات خانگی را در فضای عمومی شهری آورد .

چرا باید حیوانات را به بیرون برد؟

نکته مهم آن است که به این باور برسیم حیوان خانگی یک شیء تزئینی نیست، بلکه موجود زنده‌ای است که باید به آن توجه کرد. این موجود زنده نیازمند جنب و جوش و تحرک است. باید فعالیت داشته باشد وگرنه علاوه بر انواع بیماری‌های جسمانی مانند بیماری‌های مفصلی و عروقی دچار مشکلات روانی و افسردگی هم می‌شود .

مردم گاهی درباره حضور حیوانات خانگی در فضای عمومی شهر مشکل دارند. نظر شما دراین باره چیست؟

من نه به عنوان یک جراح دامپزشک، بلکه در جای یک شهروند به مردم حق می‌دهم که با دیدن سگ بزرگی که بدون پوزه‌بند در پارک کنار صاحب خود قدم می‌زند، معذب شوند. نگهداری از حیوانات خانگی اصولی دارد که در کشورهای توسعه یافته این اصول به صورت قانون درآمده. در این کشورها آوردن سگ از نژاد پیت‌بول به شدت تابع قوانین است و اگر این سگ پوزه‌بند نداشته باشد، صاحب سگ بازداشت می‌شود. حتی گاهی قیافه یا جثه حیوان ممکن است مردم یا بچه‌های کوچک را وحشت‌زده کند. از این لحاظ باید به مردم حق داد .

آیا مشکل فقط با زدن پوزه‌بند حل می‌شود؟

نه، ساعت گرداندن حیوانات در فضای عمومی هم جزو اصول مهم است و صاحبان حیوانات خانگی باید حیوان خود را در ساعت‌های کم‌تردد به فضای عمومی بیاورند. فضاهای عمومی که حیوانات خانگی در آن گردش داده می‌شوند هم باید فضاهای محدودی باشد که مردم و بچه‌ها کمتر در آن حضور دارند. البته نکاتی را که گفتم مربوط به حیوانات به خصوص سگ‌های بزرگ است و سگ‌های آپارتمانی نیازی به پوزه‌بند یا موارد احتیاطی دیگر ندارند چون آزاری به انسان یا کودک نمی‌رسانند .

موارد دیگر کدامند؟

مساله دیگری که من می‌بینم در ایران کلا به آن توجهی نمی‌شود، مدفوع حیواناتی است که صاحبانشان آنها را به فضای عمومی می‌آورند. در کشورهای پیشرفته قانونی وجود دارد که صاحب حیوان باید دستکش و کیسه پلاستیکی همراه داشته باشد تا در صورت نیاز مدفوع حیوان را جمع‌آوری کند تا معابر عمومی کثیف نشوند و این حق شهروندی هر کسی است که به کثیف شدن معابر عمومی اعتراض کند .

مدفوع سگ چه عامل بیماری‌زایی دارد؟

وقتی درباره بیماری‌زایی مدفوع سگ صحبت می‌کنیم، منظور ما سگ‌های گله یا سگ‌های نگهبانی هستند که با احشام و طبیعت ارتباط همیشگی و نزدیک دارند، وگرنه دوز دارویی ضدانگل که هر 3 ماه یک بار به سگ‌های آپارتمانی داده می‌شود، هر نوع انگل را در بدن آنها و امکان انتقال به دیگری را از بین می‌برد. در مورد سگ‌های گله که از احشای خام دام تغذیه می‌کنند، احتمال انتقال انگل‌های مشترک بین انسان و دام مانند کیست هیداتیک در آنها وجود دارد و سازمان دامپزشکی مراقبت‌های لازم را انجام می‌دهد. این سگ‌ها حتما باید قرص پرازی‌کوانتل بخورند. این قرص انگل مهم اکینوکوکوس گرانولوزوس را در دستگاه گوارش سگ از بین می‌برد. در مورد سگ‌های آپارتمانی که غذای اصلی آنها خانگی و پخته است و درضمن داروهای ضدانگل مصرف می‌کنند، این خطر وجود ندارد .

چرا باید سگ‌ها را قلاده زد؟