حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: چندی پیش بود که یک داروخانه دامپزشکی در رامسر توسط اتاق اصناف این شهرستان به علت آنچه نداشتن مجوز از این اتاق نامیده شده بود، پلمپ گردید و این مساله واکنش بسیاری از منتقدان را برانگیخت. به همین بهانه به سراغ رئیس انجمن صنفی داروخانههای دامپزشکی استان مازندران رفتیم تا از جزئیات بیشتر این اتفاق آگاه شویم.
«دکتر مرتضی پاشایی» در گفتوگو با حکیم مهر، ضمن تشریح این رخداد، درخصوص مشکلات داروخانهداران دامپزشکی میگوید: «صدور بدون محدودیت و بیرویه مجوزها وضعیت را خرابتر کرد. در حال حاضر به هیچوجه تناسب بین داروخانهها و کلینیکها و همچنین تناسب جمعیت دامی و داروخانهها رعایت نمیشود و متاسفانه این کار باعث ایجاد یک رقابت ناسالم بین همکاران دامپزشک در قسمت داروخانه شده است. کمااینکه اگر اقتصاد داروخانه نچرخد، ناخودآگاه درگیر مشکلات خاصی میشود و جدیدترها که میآیند، به نوعی انتحاری کار میکنند و با ضربهای که به همکاران خود میزنند، خودشان هم از بین میروند.»
وی ضمن انتقاد از اینکه تعداد داروخانهها با جمعیت دامی و تعداد کلینیکها متناسب نیست، تصریح میکند: «طبق قانون، تعداد کلینیکها باید ۳ تا ۴ برابر تعداد داروخانهها باشد اما الان در بسیاری از شهرها تعداد داروخانهها از تعداد کلینیکها بیشتر است و این یعنی فاجعه.»
دکتر پاشایی خاطرنشان میکند: «یک مرغدار به مدت ۶ ماه و یک سال با داروخانهای کار میکند و یک بدهی کلان به بار میآورد. داروخانه اگر بخواهد به او فشار بیاورد، دیگر با او کار نمیکند و به سراغ داروخانه بعدی میرود. داروخانه بعدی هم چون تازهکار است و مشتری ندارد، میخواهد یک چرخش کار به وجود بیاورد و لذا استقبال میکند و همین مشکل برای او هم پیش میآید.»
حکیم مهر: آقای دکتر، ماجرای پلمپ یک داروخانه دامپزشکی در رامسر چه بود؟
این دست اتفاقات برای داروخانههای دامپزشکی مسبوق به سابقه است. کمااینکه بارها نامه زدند یا اطلاع دادند که داروخانه دامپزشکی نباید وسایل دامپزشکی و... بفروشد و برای انجام این کار باید از اصناف اجازه بگیرد. گاهی نیز بعضی از اتحادیههای آن صنوف شاکی میشدند که همه این موارد با صحبتها و رایزنیهایی که صورت میگرفت، رفع و رجوع میشد. اما حدود یک ماه پیش، اتحادیه اصناف رامسر به داروخانههای همکاران ما مثل دکتر سلیمپور و... نامه زدند و گفتند که حق فروش وسایل دامپزشکی دام کوچک را ندارند. در صورتی که طبق پروانه جدیدی که نظام دامپزشکی صادر کرده، یکی از مواردی که داروخانههای دامپزشکی مجاز به فروش آن هستند، تجهیزات دامپزشکی است. تجهیزات دامپزشکی هم همان است که در داروخانههای دامپزشکی موجود است و همه آنها جزو ملزومات داروخانهها و موارد فروشی هستند که داروخانهها مجاز به انجام آن هستند. در حین همین نامهنگاریها و صحبت با اصناف، متاسفانه اصناف یکی از داروخانهها را پلمپ کرده و میگوید که شما نمیتوانید چنین کاری انجام دهید.
حکیم مهر: واکنش انجمن صنفی داروخانههای دامپزشکی استان مازندران چه بود؟
ما همان روز در هیاتمدیره داروخانهداران، هم از طریق اداره کل دامپزشکی و دکتر گلپایگانی و هم دکتر دستوریان پیگیر موضوع شدیم و هر دو نفر با جدیت تمام مساله را پیگیری کردند. خوشبختانه داروخانهای که پلمپ شده بود، آخر وقت همان روز با رایزنیها باز شد. به سایر داروخانهها هم گفته بودند که اگر تا روز شنبه اقدام به اخذ مجوز نکنند، آنها هم پلمپ میشوند، اما خوشبختانه دیگر اقدامی نکردند. دکتر دستوریان نامههای زیادی نوشتند و دکتر گلپایگانی نیز با رؤسای ادارات رامسر و تنکابن صحبت کردند و متذکر شدند که آنها چه کاره هستند و اصناف ربطی به ما ندارد و ما زیرمجموعه صنف نیستیم و مجوز خود را از اداره کل و نظام میگیریم. طبق تبصره ۲ ماده ۲ قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی، اگر قرار است تخلفی صورت گیرد، طبق همان قانون اداره کل و ادارات تابعه موظف هستند انطباق قوانین دهند که آیا تخلف هست یا نه و اگر هست به هیاتهای بدوی برود و آنجا تصمیمگیری شود. اصلا ربطی به اصناف ندارد و ما زیرمجموعه اصناف نیستیم.
حکیم مهر: در نهایت چه اتفاقی افتاد؟
با اتحادی که بین همکاران به وجود آمد و صحبتهای خیلی خوبی که شد و دستورالعملهایی که دادند، خوشبختانه فعلا رفع و رجوع شد تا ببینیم در آینده چه پیش میآید.
حکیم مهر: گذشته از این موضوع، در حال حاضر مهمترین مشکلات داروخانههای دامپزشکی در سطح استان چیست؟
داروخانههای دامپزشکی مشکلات زیادی دارند؛ به خصوص از اواخر سال قبل که وزیر ابلاغیههایی در مورد صدور بیرویه مجوزها داد. همین الان هم داروخانهها با هم مشکل دارند و صدور بدون محدودیت و بیرویه مجوزها وضعیت را خرابتر کرد. در حال حاضر به هیچ وجه تناسب بین داروخانهها و کلینیکها و همچنین تناسب جمعیت دامی و داروخانهها رعایت نمیشود و متاسفانه این کار باعث ایجاد یک رقابت ناسالم بین همکاران دامپزشک در قسمت داروخانه شده است. کمااینکه اگر اقتصاد داروخانه نچرخد، ناخودآگاه درگیر مشکلات خاصی میشود و جدیدترها که میآیند، به نوعی انتحاری کار میکنند و با ضربهای که به همکاران خود میزنند، خودشان هم از بین میروند. متاسفانه این سیاست نظام دامپزشکی بوده تا دامپزشکان را مشغول به کار و به نوعی تعداد فارغالتحصیلان بیکار را کم کند.
یکی دیگر از مشکلات داروخانهداران دامپزشکی، بحث زنجیرههاست که باعث شده بسیاری از همکاران از چرخه پخش دارو و... حذف شوند و متاسفانه نظارت فنی و کیفی کمتری در زمینه داروخانهها صورت میگیرد. گاهی نیز کمبودهای دارویی و فروش دارو هست که ممکن است شرکتها آن تعامل مورد انتظار را با داروخانهها نداشته باشند. البته خوشبختانه طی یکی دو سال اخیر روند در این بخش خیلی بهتر شد و فعلا تعامل و همکاری خوبی بین شرکتها و داروخانهها وجود دارد و اگر موردی باشد، سعی میکنیم با گفتگو و رایزنی مشکل را حل کنیم.
حکیم مهر: به مساله ازدیاد داروخانهها اشاره کردید. این مساله چقدر جدی است؟
بسیار زیاد. اصلا تعداد داروخانهها با جمعیت دامی و تعداد کلینیکها متناسب نیست. طبق قانون، تعداد کلینیکها باید ۳ تا ۴ برابر تعداد داروخانهها باشد اما الان در بسیاری از شهرها تعداد داروخانهها از تعداد کلینیکها بیشتر است و این یعنی فاجعه.
حکیم مهر: برای حل این فاجعه چه راهکاری به نظر شما میرسد؟
باید از صدور مجوزهای بیرویه جلوگیری و مجوزها قانونمند شود و نظارتهای خوبی به خصوص در زمینه صدور پروانهها صورت گیرد. یعنی نباید اینطور باشد که هرکسی حداقل امتیاز را گرفت، بتواند داروخانه داشته باشد، چون در این صورت داروخانه از بحث فنی خارج میشود. در شرایط امروز دکتر دامپزشک صرفا باید داروی خود را بفروشد و این نوعی تهدید برای بهداشت و کیفیت مواد غذایی هم هست، لذا صدور مجوزها میتواند مشکلات زیادی برای جامعه به وجود بیاورد.
حکیم مهر: با شرایط امروز و میانگین سرمایهای که هر داروخانهدار وارد کار میکند، با توجه به مسائل تورمی آیا این سرمایه بازگشت داده میشود؟
ما در داروخانههای دامپزشکی مثلا داروی لوامیزول را حدود ۲ سال پیش لیتری ۶۰ هزار تومان میخریدیم اما امروز قیمت آن لیتری ۵۰۰ هزار تومان است. یا مثلا قیمت یک کیلو دانتول ۸۰ هزار تومان بود که الان شده ۴۵۰ هزار تومان و واقعا خرید آن در توان دامدار نیست. بنابراین بسیاری دامداران یا مصرف دارو یا تعداد دام خود را به شدت پایین آوردند، چون از عهده مخارج دام و دامداری برنمیآیند. چه مخارج واکسن، چه مخارج دارو و چه مواد غذایی. بهخصوص در مازندران که غالب دامداریهای ما سنتی هستند و ما اینجا دامداری صنعتی به آن شکل نداریم و غالبا سنتی هستند و به ناچار دامداریهای سنتی هزینههای بالاتری نسبت به یک دامداری صنعتی دارند. کمااینکه دامداری صنعتی به شکل عمده غذا میخرد و قیمت آن برای او مناسبتر تمام میشود و از طرفی در فرآیند فروش هم میتواند با قیمت مناسبتری ارائه کند، اما در دامداریهای سنتی به این شکل نیست. دامداری سنتی نقدینگی ندارد و لذا مشکل پیدا میکند و این مسائل مشکلات کار را در قسمت داروخانهها و دامداریها مضاعف کرده است.
حکیم مهر: گاهی اوقات شنیده میشود که مرغداران به صورت چکی با داروخانههای دامپزشکی کار میکنند اما زمان بازگشت پول بدقولیهایی از سوی برخی از آنها گزارش میشود. شما چقدر با این مساله روبرو هستید و چه راهکاری به ذهنتان میرسد؟
دقیقا همینطور است. راهکارهای مناسبی میتوان داد اما با توجه به افزایش تعداد داروخانهها و اینکه هر کدام از داروخانهها یک واحد خصوصی مستقل به شمار میروند، کنترل آنها مقداری سخت میشود. مثلا یک مرغدار به مدت ۶ ماه و یک سال با داروخانهای کار میکند و یک بدهی کلان به بار میآورد. داروخانه اگر بخواهد به او فشار بیاورد، دیگر با او کار نمیکند و به سراغ داروخانه بعدی میرود. داروخانه بعدی هم چون تازهکار است و مشتری ندارد، میخواهد یک چرخش کار به وجود بیاورد و لذا استقبال میکند و همین مشکل برای او هم پیش میآید. مرتبا تعداد داروخانهها زیاد میشود و این معنای آن است که تعداد فروشندهها زیاد میشود و تغییری در تعداد خریدارها ایجاد نمیشود. کم شدن تعداد خریدها باعث جذب خریدارها میشود و این مساله رقابت شدیدی بین همکاران در جذب این افراد به وجود میآورد و آنها را وارد یک رقابت ناسالم میکند که دود آن به چشم داروخانهدار میرود.
حکیم مهر: بهعنوان حرف آخر...
عمده مشکلات داروخانهداران دامپزشکی همین مواردی بود که اشاره کردم. امیدوارم جایگاه دامپزشکی به کمک مسئولین و احساس مسئولیت آنها، به آن جایگاه واقعی که ما در سطح جهان و در جوامع پیشرفته علمی و دانشگاهی میبینیم، برسد.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.