«سید محمد آقامیری»؛ انتخاب اولین وزیر با تخصص تولید اقتصادی بهداشت‌محور از بدنه وزارت جهاد کشاورزی

«سید محمد آقامیری»؛ انتخاب اولین وزیر با تخصص تولید اقتصادی بهداشت‌محور از بدنه وزارت جهاد کشاورزی

وقتی سخن از «وزارت جهاد کشاورزی» می‌شود، بسیاری تصورشان بر این است که فعالیت این وزارت‌خانه تنها به حوزه کشاورزی محدود می‌شود و این درست همان نقطه‌ای است که این برداشت اشتباه منجر به نادیده گرفتن بسیاری از وظایف و مسئولیت‌های قانونی این وزارتخانه مهم در ایران گردیده و تاکنون خسارت‌های بسیاری در اثر عدم توجه به سایر مسئولیت‌های قانونی این وزارتخانه در کشور متحمل شده‌ایم. شاید بتوان فرهنگستان علوم را هم در این مقوله مقصر دانست، چرا که معنای کلمه «کشاورزی» دربرگیرنده تمامی وظایف این وزارتخانه در حوزه تولیدات دامی و نظارت‌های بهداشتی آن نیست و متخصصان بسیاری ذیل این وزارتخانه در حال فعالیتند که در نام این وزارتخانه اثری از آنها دیده نمی‌شود و شایسته است جایگزین مناسبی برای نام فعلی از سوی فرهنگستان علوم ارائه گردد.

اداره كل فلاحت و تجارت در زمان مظفرالدین شاه در سال ۱۲۶۹ خورشیدی طبق تصویب‌نامه هیات وزیران تاسیس شد. در سال‌های ۱۳۴۶ و ۱۳۴۷ با تصویب قوانینی، چهار وزارتخانه‌ی كشاورزی، اصلاحات ارضی، منابع طبیعی، تولیدات كشاورزی و مواد مصرفی فعالیت‌های مربوط به بخش كشاورزی را عهده‌دار شدند. در ۱۳۵۰ وزارت منابع طبیعی منحل شد و وزارت كشاورزی و منابع طبیعی به وجود آمد. در سال ۱۳۵۶ از ادغام وزارت كشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها وزارت كشاورزی و عمران روستایی تشكیل شد. پس از انقلاب این وزارتخانه در سال 1379 از ادغام دو وزارتخانه جهاد و کشاورزی آن زمان که اقایان سعیدی‌کیا و حجتی وزیر آن بودند، تشکیل شد و پس از تشکیل، محمود حجتی که خود از مخالفان این ادغام بود، به وزارت آن وزارتخانه منصوب گردید. پس از انقلاب تاکنون 11 وزیر در این وزارتخانه مدیریت کرده‌اند و سیدمحمد آقامیری دوازدهمین فردی است که پس از انقلاب بر این مسند تکیه می‌زند.

این وزاتخانه بر مبنای مصوبه دوم تیرماه 1381 هیات وزیران وقت دارای 43 سرفصل تفصیلی در قالب 6 زیرگروه متفاوت می‌باشد که تاکنون فارغ‌التحصیلان متفاوتی از پزشکی و مهندسی عمران تا فارغ‌التحصیلان عالی رشته کشاورزی آن را مدیریت نموده‌اند و هر یک به فراخور برنامه‌ها و دانش خود و با لحاظ کردن برنامه‌های توسعه کشور، جنبه‌های مختلفی از این سرفصل‌های تفصیلی را بسط و گسترش داده‌اند. از میان این سرفصل‌ها 18 سرفصل به صورت مستقیم با حرفه‌ی دامپزشکی سر و کار داشته و به عبارتی وظایف این سرفصل‌ها را بر عهده داشته است.

این بار از بدنه وزارت جهاد کشاورزی و از بخش کمتر توجه شده بهداشت‌محور، فردی سکان این وزارت‌خانه را در اختیار گرفته که دیدگاه مکملی نسبت به پیشینیان خود دارد. رشته دامپزشکی در حوزه وزارت علوم یک رشته با ابعاد متفاوت کاربردی است هم می‌توان از این رشته در راستای وظیفه ذاتی آن یعنی تامین بهداشت و ایمنی غذایی بهره برد و هم می‌توان از آن به عنوان موثرترین ابزار ارتقای اقتصادی تولید بهره‌برداری نمود.

سازمان دامپزشکی کشور و بدنه حرفه‌ای بخش خصوصی تحت نظارت آن در بسیاری از نقاط عطف تاریخی برای برقراری تعادل در حوزه بهداشت و تولید و صیانت از سرمایه‌های دامی کشور که نقش به سزایی در حفظ استقلال کشور بر عهده داشته است، دوشادوش تولیدکنندگان مرارت‌های بسیاری را برای صیانت از بهداشت غذایی مردم و حفظ و ارتقاء سرمایه‌های دامی و صنایع وابسته به آن تحمل نموده است؛ به عبارت بهتر می‌توان گفت که دیدگاه دامپزشکی در حوزه وزارت جهاد کشاورزی دیدگاه صیانت بهداشت عمومی کشور و تولید بهداشت‌محور بوده است و در شرایط کنونی جهان در خصوص افزایش بروز بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان، نقش آن در جوامع دوچندان گردیده است. در واقع دامپزشکی در وزارت جهاد کشاورزی بخشی است که متولی صیانت از بهداشت مردم و کشور از طریق قوانین نظارتی و یاری‌رسان دامدار و کشاورز و تولیدکننده از طریق ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مربوطه است و به جرأت می‌توان ادعا نمود که در زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی در حوزه آماری سیستم‌های متمرکز سازمان دامپزشکی کشور به عنوان رفرانس‌های عملیات میدانی مورد اتکای وزارتخانه و سایر دستگاه‌ها می‌باشد.

همچنین جا دارد عنوان کنیم این وزارتخانه در ابعاد کشاورزی و طبیعت گیاهی کشور ایران دارای زیرمجموعه‌های مختلفی در حوزه گیاه‌پزشکی، قرنطینه محصولات گیاهی و حفظ و صیانت از گونه‌های گیاهی می‌باشد که همان وظایف دامپزشکی در حوزه بهداشت عمومی و تولید بهداشتی دامی را در حوزه کشاورزی و گیاهی دنبال می‌کنند.

اکنون پس از سال‌ها نوبت مدیریت به بخش بزرگی از زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی به نام دامپزشکی رسیده است و اولین دامپزشک با نگاه تولید بهداشتی اقتصادمحور به وزارت جهاد کشاورزی وارد گردیده است و درست در راستای تاکیدات رهبر انقلاب مبنی بر نگاه ویژه به امنیت و ایمنی غذایی کشور این سمت را عهده‌دار گردیده‌اند. به عبارت دیگر باید گفت که وزارت جهاد کشاورزی برای اولین بار وزیری داخلی از بدنه سلامت‌محور برای خود انتخاب نموده است که چنین انتخابی تاکنون سابقه نداشته است.

این مسئولیت خطیر در این برهه زمانی در شرایطی بر عهده ایشان و حرفه دامپزشکی قرار داده شده است که از یک سو شرایط اقلیمی کشور روز به روز در حال تغییر است و خشکسالی‌ها و آتش‌سوزی‌ها دامداران و کشاورزان کشورمان که در خط مقدم تولید و استقلال کشور قرار دارند را در محذوریت‌های شدید برای تولید قرار داده است و از سوی دیگر مناسبات جهانی و فشارهای ظالمانه برخی کشورهای قدرتمند ممکن است عرصه را بر کشور تنگ‌تر از این که هست بنماید؛ مواردی همچون تحریم‌ها، کارشکنی‌ها و... که شرایط را در حوزه جهاد کشاورزی برای تداوم و ارتقای تولید سخت‌تر می‌نماید و در کنار این شرایط سخت، تامین الزام بهداشت‌محور بودن همه این تولیدات و واردات بر اساس نص صریح قانون کشور و اعمال نظارت‌های بهداشتی بر آنها در حوزه دامی و کشاورزی، دغدغه مضاعفی است که غفلت از آن می‌تواند مخاطرات بالایی برای بهداشت کشور و مردم جامعه ایجاد نمایند.

بر همین اساس، به منظور اینکه دکتر آقامیری بتواند کشاورزان، دامداران و صنایع تولیدی و تبدیلی را برای تحول بهداشت‌محور که امنیت و ایمنی غذایی کشور را در بر داشته و تولید غذایی مقرون به صرفه و بهداشتی که حتی‌الامکان داخل خاک کشورمان تولید شده باشد را تامین نماید، نیازمند حمایت همه‌جانبه کشاورزان، روستائیان، تولیدکنندگان و متخصصین مختلف در حوزه عملکردی وزرات جهاد کشاورزی است.

بدون اغراق باید گفت اگر وی بتواند به واسطه سرمایه‌گذاری در علم و تحقیق، ثروت‌هایی که در جامعه روستایی و عشایری کشور در حال افول هستند را تقویت نماید، بیش از نیمی از مسیر به سمت موفقیت را طی نموده است. نیم دیگر این مسیر، تغییر شیوه‌های نظارتی بر مجتمع‌های تولیدی صنعتی کلان از نظارت به سمت همراهی‌های حمایتگرانه برای انطباق با شرایط اقلیمی و اقتصادی کشور و افزایش قدرت آنها برای رقابت با سایر تولیدکنندگان کشورهای همسایه و سایر کشورهای مطرح خواهد بود. در این میان بهداشت عمومی و صیانت از ایمنی غذایی جامعه خط قرمز غیرقابل چشم‌پوشی بوده که تاکنون آن را به درستی رعایت نموده و امید داریم در آینده نیز در حوزه تولیدات گیاهی و دامی و بهداشت عمومی جامعه اجازه خدشه به این حریم را به هیچ قدرت و مافیایی ندهد.

دسترسی به خدماتی که از طریق وزارت جهاد کشاورزی قابل دستیابی است، برای کوچکترین بهره‌برداران در دورافتاده‌ترین نقاط ایران (گسترش دسترسی به سرویس‌ها) تنها از طریق تقویت بدنه کارشناسی و متخصص این وزارتخانه امکان‌پذیر است که می‌تواند هدف شماره یک وزیر جدید باشد. این مهم محقق نمی‌گردد مگر اینکه بدنه کارشناسی وزارت جهاد کشاورزی در بخش خصوصی و دولتی احساس ارزشمند بودن در زیر لوای مدیریت این وزارتخانه را داشته باشند و برای دکتر آقامیری که خود تحصیل‌کرده این حرفه است و تحصیلات اقتصادی وی در این زمینه می‌باشد، این موضوع می‌بایست مورد عنایت ویژه قرار گیرد چرا که باارزش‌ترین دارایی هر کشور نیروی انسانی آن است که در بخش‌های تولید، تجارت، تبدیل، نظارت و خدمات بصورت زنجیروار به هم متصل بوده و گسست هریک از این حلقه‌ها کل سیستم را متوقف خواهد نمود.