دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل؛ از کمبود عضو هیات علمی در رشته‌های مختلف تا مشکل گرنت‌های پژوهشی/ ساختمان پلی‌کلینیک به حدی قدیمی است که در آن موش هم دیده می‌شود!

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: گاهی بعضی از اساتید دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل برای پایان‌نامه‌های دانشجویان بودجه می‌گیرند اما از نظر دانشجویان و با بررسی آنها از حجم خریدها، نوعی عدم همخوانی آشکار می‌شود. دانشجویان می‌گویند: «بهتر است برای جلوگیری از اتهام‌زنی به استاد یا دانشجو، این موارد را کاملا شفاف‌سازی کنند و همه بدانند که این بودجه‌هایی که آمده، دقیقا چقدر بوده است و صرف خرید چه چیزی شده است؟»

به منظور بررسی میدانی این مسائل و واکاوی سایر مشکلات دانشکده‌، پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر به سراغ دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل رفته‌ است و با تعدادی از دانشجویان به گفت‌وگو نشسته که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید:

عدم وجود ساختمان مناسب پلی‌کلینیک

«اولین مشکل دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل عدم وجود ساختمان مناسب برای پلی‌کلینیک تخصصی دانشکده است.» این را یکی از دانشجویان این دانشکده به حکیم مهر می‌گوید: «ساختمان کنونی پلی‌کلینیک از لحاظ مکانی، خارج از دانشگاه، در مجاورت شبکه دامپزشکی زابل و در کنار سایر کلینیک‌های شخصی واقع شده است و برخی مشکلات ساختمانی دارد. برای همین کلینیک در ادوار مختلف، سه مرتبه نقشه کشیده شده است که به داخل محوطه دانشگاه منتقل شود و ساختمان آن مناسب‌تر و به روزتر شود. ساختمان کنونی پلی‌کلینیک متعلق به شبکه دامپزشکی زابل است و عزیزان در آنجا بسیار زحمت می‌کشند. در زمان دکتر بهلولی ریاست قبلی دانشکده به ما قول تکمیل یک‌ساله ساختمان جدید را دادند و برای آن روزشمار هم تعیین کردند که متاسفانه هیچ نتیجه‌ای نداشت. در دوران کنونی هم پیگیری زیادی از ناحیه اساتید و خود ما صورت گرفت. آخرین جلسه‌ای که خود من با دکتر رکوعی معاونت مالی و پشتیبانی دانشگاه و مشاورین ایشان داشتم، گفتند که این ساختمان حدود پنج میلیارد تومان بودجه برای ساخت نیاز دارد که البته به نظر من عدد خیلی بالایی نیست. کمااینکه اگرچه در ردیف بودجه‌های عمرانی و ساخت و ساز و... دیده نشده اما به هر حال دانشگاهی که ادعا دارد چند ده میلیارد تومان هزینه‌ برای خورد و خوراک و رفاه دانشجو می‌کند، هزینه آموزشی خیلی زیادی نیست و این هزینه فقط برای یک ساختمان است که به هر حال باقی خواهد ماند.»

در ساختمان پلی‌کلینیک موش دیده می‌شود

وی می‌افزاید: «ساختمان پلی‌کلینیک به حدی قدیمی است که در آن موش هم دیده می‌شود و از لحاظ سرمایش و گرمایش مشکل دارد. مثلا اتاق جراحی از لحاظ شرایط آب و هوایی مناسب نیست. کمااینکه زابل بسیار گرم است و همین اواخر درجه حرارت هوا به نزدیک ۵۰ درجه رسید. بعضی از سگ‌های ولگرد دانشگاه به خاطر همین گرما تلف شدند و ما جسد آنها را دیدیم. لذا به نظر من لازم است که یک ساختمان به روزتر داشته باشیم. البته این ساختمان به ما که نمی‌رسد اما ما صحبت‌ها و پیگیری‌ها را می‌کنیم و به قول معروف می‌کاریم تا دیگران بخورند. به هر حال اساتید بزرگواری که متخصص این امر هستند، می‌توانند در آنجا خدمت‌رسانی کنند.»

این دانشجوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل با تاکید بر اینکه پلی‌کلینیک دانشکده برای ویزیت و گاها درمان و حتی دوزهای اول داروهای تجویزی هیچ هزینه‌ای از برخی افراد دریافت نمی‌کند و برای آنها کاملا رایگان است. یکی از دلایل جذب مراجعه‌کننده نیز همین است و این یک افتخار برای سیستم آموزشی است که کمکی به مردم مستحق و نیازمند منطقه می‌کند. داروخانه‌ پلی‌کلینیک به همت دکتر سالانی تهیه شده و خدمات آن برای افراد فاقد تمکن مالی رایگان است. به نظر من می‌شود برای پلی‌کلینیک جدید هم فکری کرد و یک مجوز برای داروخانه آن داد تا داروخانه از پلی‌کلینیک گرفته نشود. درنهایت اگر اعضای هیات علمی را تکمیل کنیم، بیمارستان خوبی می‌شود که حداقل به مردم خود سیستان خدمت رسانی می‌کند.»

ورودی‌های بسیار زیاد در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰

وی ضمن انتقاد از تعداد ورودی‌ها در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰، می‌افزاید: «هنوز این سوال وجود دارد که چرا دانشگاه زابل به یکباره ۱۰۰ نفر ورودی گرفت و حالا چطور می‌‌خواهد این تعداد را آموزش دهد. درست است که چند نفر از آنها انتقالی گرفتند و به جاهای دیگر رفتند، اما انتقالی همواره وجود داشته و در سال ورودی ما هم اتفاق افتاد که تعداد معقولی مثلا ۱۰ یا ۱۵ نفر یا در بعضی ووردی‌های دیگر حدود ۶ نفر بودند. این تعداد ورودی معضلات آموزشی زیادی دارد، مثلا اینکه باید برای هر استاد تقسیم‌بندی شوند.»

پروژکتورهای کلاس‌ها کیفیت مناسبی ندارند

این دانشجوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل ضمن یادآوری اینکه برخی کلاس‌های درسی دانشکده با سایر رشته‌ها مشترک است، تصریح می‌کند: «اما چند کلاس هم وجود دارد که تقریبا متعلق به خود دانشکده دامپزشکی است و اکثر کلاس‌های دانشجویان دانشکده دامپزشکی در آنجا برگزار می‌شود. موضوع این است که پروژکتورهای این کلاس‌ها کیفیت مناسبی ندارند و به یک باره تار نشان می‌دهند و استادی که قصد نشان دادن کیس را دارد، به مشکل می‌خورد. البته کیس چندانی در زابل وجود ندارد، چون گاهی چنان خشکسالی می شود که کیسی باقی نمی‌ماند و دامی وجود ندارد. به همین دلیل اینها نیاز است. هنوز هم پروژکتور کلینیک مستقر نشده و من بارها دیدم که اساتید دانشگاه این مساله را پیگیری کردند. ما هم بارها اعلام کردیم که‌ این پروژکتور‌های سالن آموزش و کلینیک قدیمی شده و باید به آنها رسیدگی شود، چون حداقل برای آموزش دانشجویان بسیار مورد نیاز است.»

از وجود خیلی از تجهیزات دانشکده بی‌اطلاعیم

وی با بیان اینکه بعضی از دانشجویان از شرایط خود شهر هم گلایه دارند، خاطرنشان می‌کند: «اما باعث افتخار ماست که در زابل هستیم و به مردمی که به آنجا می‌آیند، خدمت می‌کنیم. مورد بعدی امکانات و تجهیزات است که یا باید آنها را به روز رسانی یا در حد پایه تکمیل کنیم. برخی امکانات هست که در آنجا خاک می‌خورد و با یک تعمیرات کوچک می‌توان دوباره از آنها استفاده کرد. به هر حال در گذشته با یک کار عقلانی این تجهیزات را تهیه کردند اما الان خراب است و ما نمی‌توانیم از آنها استفاده کنیم. لذا دانشجویان برای کار آموزشی و تحقیقاتی مجبور می‌شوند که تغییر دهند و به جاهای دیگر بروند. ما حتی از وجود خیلی از تجهیزات در دانشکده اطلاع نداریم و این یکی از معضلات است. اگر بتوانیم در یک سایت یا یک نرم‌افزار آنها را لیست کنیم و بگوییم که چنین تجهیزاتی داریم، شرایط خیلی بهتر می‌شود. خود ما در حال فارغ‌التحصیلی هستیم و تازه متوجه می‌شویم که چنین تجهیزاتی داشتیم و اگر یکی می‌دانست، شاید یک کار پایان‌نامه برمی‌داشت. همچنین برخی تجهیزات از جمله دستگاه رادیولوژی ما خراب است و یک مشکل نرم‌افزاری دارد. خود من چندین بار پیگیری کردم و دستگاه را بارها برای تعمیر فرستادند اما راه به جایی نبرده است. امیدوارم که بشود این مشکل را حل کرد، چون دستگاه قدیمی است و شرکت سازنده آن هم دیگر نیست. اگر بتوان از سایر جاها کمک گرفت و بودجه‌ای را تخصیص داد، خیلی خوب می‌شود. من کلینیک‌های سایر دانشگاه‌ها خصوصا مشهد را دیدم.»

با کمبود عضو هیات علمی مواجهیم

یکی دیگر از دانشجویان دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل در گفت‌وگو با حکیم مهر، کمبود عضو هیات علمی را یکی از مشکلات آموزشی دانشکده معرفی و تصریح می‌کند: «دانشکده دامپزشکی در خیلی قسمت‌ها کمبود عضو هیات علمی دارد. آن زمان که ورودی ما ۱۵ نفره بود، دو گروه می‌شدیم و باکتری‌ها و انگل‌ها را زیر میکروسکوپ نگاه می‌کردیم. الان که به یکباره ۷۰ نفر و گاهی نزدیک به ۱۰۰ نفر آمدند، من نمی‌دانم که با این اعضای هیات علمی، چه می‌خواهند بکنند. ما درس‌هایی را با سه استاد داشتیم اما الان یک درس یک استاد دارد و استاد مجبور می‌شود که کلاس را به چند گروه تقسیم کند تا همه دانشجویان آموزش ببینند و بتوانند به یک میزان بهره ببرند. ما در بعضی موارد ازجمله تصویربرداری، داخلی دام کوچک و فارماکولوژی هیچ عضو هیات علمی نداریم و مدیران گروه استاد پروازی می‌آورند تا خلاء‌ها را برای ما پر کنند. الان هم تا حدودی می‌توانیم در تایمی که استاد نیست، به صورت مجازی کلاس را برگزار کنیم و یک هفته و دو هفته‌ای که اساتید به دانشگاه می‌آیند، از حضور آنها بهره ببریم. لذا یکی از مشکلاتی که در ابتدا باید حل شود، کمبود عضو هیات علمی است که در رشته‌های متفاوت باید برطرف شود.»

وی با بیان اینکه مسئولین دانشگاه اعلام کرده‌اند که ما چندین بار فراخوان زدیم و در این رشته‌ها کسی نیامده است، می‌افزاید: «البته باید از مسئولین تشکر کنیم که آموزش ما خالی نمانده و مدیران گروه تلاش کردند که استاد پروازی‌های مناسبی را بیاورند. اما هیچ چیزی جای آن عضو هیات علمی دائمی که در دانشگاه باشد و ما بتوانیم از او استفاده کنیم را نمی‌گیرد.»

در سیلابس جدید خیلی از درس‌ها پیش‌‌نیاز دروس دیگر هستند

این دانشجوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل با یادآوری اینکه سیلابس دانشکده از سال ۹۶ تغییر کرده و جدید شده است، می‌گوید: «برای بسیاری از افرادی که فارغ‌التحصیل‌ شده یا سیلابس قدیمی دارند، سیلابس جدید بسیار جالب است. حتی ما هم این جابه‌جایی را انجام دادیم و شورای آموزشی دانشکده، آن تراکت عمومی را بر مبنای همین توانی که در ارائه درس‌ها دارد، جدا کرد، با این حال ما مثل دانشگاه تهران نمی‌توانیم موارد را مجزا انتخاب کنیم. به طور کلی مساله‌ای که در سیلابس جدید وجود دارد این است که خیلی از درس‌ها پیش‌نیاز دروس دیگری هستند و اگر دانشجو یک درس مهم را بیفتد، عملا یک سال عقب می‌ماند. مثلا در ترم یک و دو اگر کسی در بیوشیمی و آناتومی دچار مشکل شود، عملا یک سال عقب افتاده است، چه برسد به ترم‌های جلوتر. اگر کسی درس انگل‌شناسی، داخلی یا یکی از کارورزی‌های الزامی یک و دو و سه یا برخی اختیاری‌ها را که در سیلابس ما طراحی شده بیفتد، یک سال عقب می‌ماند.»

وی ادامه می‌دهد: «این در حالی است که خیلی از دانشگاه‌های بزرگ دیگر، یک درس را در طول سال دو بار ارائه می‌دهند که اگر دانشجو در یک ترم افتاد، ترم بعد بتواند آن را بردارد و جبران کند یا حداقل هم‌نیاز کند. اما آرایش ترمی که ما داریم این گونه است که وقتی دانشجو بیفتد، یک سال عقب می‌ماند. اینکه دانشجو بخواهد درس را مجدد از آموزش و شورای آموزشی کل دانشگاه بگیرد، خیلی کار سختی است. صحبت با اساتید و همکاری‌ها هست اما خارج از آرایش ترمی، خصوصا برای ماهایی که تعدادمان کم است، اجازه درس گرفتن نیست.»

گرنت، یکی از معضلات پژوهشی ماست

این دانشجوی دانشکده دامپزشکی دانشگاه زابل در بخش دیگری از سخنان خود، بحث گرنت و بودجه‌های آموزشی را از جمله معضلات پژوهشی دانشکده عنوان و تصریح می‌کند: «در جلساتی که با معاونت پژوهشی داریم، می‌گویند که به اساتید گرنت دادیم یا مثلا وقتی یک پروپوزال می‌نویسیم، زیر آن امضا می‌کنیم که همه حقوق مادی و معنوی آن به دانشگاه زابل برمی‌گردد. یک جلسه با معاون پژوهشی می‌گذاریم، می‌‌گویند ما فلان میلیون تومان به استاد گرنت دادیم و باید با آنها صحبت کنید. از آن طرف می‌بینیم که پیگیری این مساله یک هفت‌خوان رستم است و این وسط نمی‌دانیم به چه کسی حق دهیم. یک طرف به ما می‌گویند که بروید از استاد بگیرید و طرف مقابل می‌گویند که چیزی به ما نداده‌اند. این وسط یک بام و دو هوا زیاد است و به نظر من باید یک شفاف‌سازی در این زمینه انجام شود. اگر دانشگاه واقعا گرنتی می‌دهد واضح بگوید که چقدر آن صرف پایان‌نامه، خرید موارد آموزشی، هزینه تجهیزات و... شده است.»

وی خاطرنشان می‌کند: «یک جلسه با معاونت پشتیبانی داشتیم که می‌گفتند گاهی بعضی از اساتید برای پایان‌نامه‌ها بودجه گرفتند اما من که خودم دستم در کار است، وقتی موضوع را به شکل علمی نگاه و حجم خریدها را بررسی می‌کنم، متوجه عدم همخوانی می‌شوم. لذا بهتر است برای جلوگیری از اتهام‌زنی به استاد یا دانشجویی، این موارد را کاملا شفاف‌سازی کنند و همه بدانند که این بودجه‌هایی که آمده، دقیقا چقدر بوده است، نه اینکه در یک جلسه با چهار دانشجو حرف بزنند و آنها چیزی دیگری بگویند و مشکل پیش آید. باید اعتمادسازی کنیم و هزینه را یا به خود استاد یا به دانشجو بدهند. با توجه به جریانات اقتصادی و اتفاقات دلاری، خود من وقتی برای پیش‌فاکتور اقدام می‌کنم، شرکت زیر پیش‌فاکتور قید می‌کند که حداکثر اعتبار آن سه روز است و اگر می‌خواهی خرید کنی، باید آن را قطعی و هزینه را واریز کنی تا تجهیزات به دست تو برسد. در پروسه پژوهشی تا بخواهد این پیش‌فاکتور برود و استاد امضا بزند و... که پول واریز شود، آن پیش‌فاکتور از اعتبار ساقط می‌شود. خیلی از وقت‌ها این گونه است که دانشگاه پول را واریز می‌کند و باید مابه التفاوت را دانشجو یا استاد بدهد.»

وی در پایان می‌گوید: «مورد دیگر اینکه برخی دوستان مهمانی گرفته بودند اما بعد از برگشت به دانشکده می‌گفتند که برخی از دروس آنها تطبیق نمی‌خورد، چون سیلابس جابه جا شده و برخی سیلابس‌ها قدیمی هستند و برخی جدید شدند. مثلا زبان تخصصی را در دانشگاهی میهمانی گذرانده بودند، اما اینجا قبول نکردند چون زبان تخصصی آنجا سه واحد بوده و اینجا دو واحد.»