کاهش ۷۸ درصدی جمعیت شتر در ایران!

حکیم مهر: مسئول پرورش شتر مرکز اصلاح نژاد وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به کاهش پنج برابری جمعیت شتر ایران در ۶۰ سال گذشته، گفت: جمعیت این حیوان بر اساس نخستین آمارگیری سال ۱۳۳۸ افزون بر ۹۰۰ هزار نفر بود که بر اساس آخرین سرشماری به ۲۰۰ هزار نفر رسید.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «داود کیان‌زاد» روز پنجشنبه در نخستین جشنواره فرهنگی و اقتصادی پرورش شتر ترکمن در روستای عوض حاجی گنبدکاووس با برعکس دانستن این روند در دنیا، اظهارکرد: در ۲۰ سال گذشته و طبق آمار رسمی، جمعیت شتر در جهان از ۲۷ میلیون نفر به ۳۷ میلیون نفر رسید و کشورهای مختلف برنامه‌های گسترده‌ای برای پرورش این حیوان انجام می‌دهند.

وی گفت: ایران دارای پراکنش بارانی متفاوتی است به طوری که میزان بارندگی از ۲ هزار میلی‌متر در بندرانزلی استان گیلان تا ۳۰۰ میلی‌متر در مناطق فلات مرکزی می‌رسد که تاثیر محسوسی بر پرورش گونه‌های دامی می‌گذارد.

مسوول پرورش شتر مرکز اصلاح نژاد افزود: گوسفند به عنوان دام غالب ایران به طور معمول در مناطق با وضعیت تپه ماهوری و کوهستانی با بارندگی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌متر پرورش پیدا می‌کند اما در مناطق مرکزی که میزان بارش به ۲۰۰ تا ۱۰۰ میلی‌متر کاهش می‌یابد پرورش بز جای آن را می‌گیرد و در مناطق کویری که بارندگی‌ها به ۵۰ میلی‌متر می‌رسد تنها دام قابل نگهداری شتر است.

کیان زاد تاکید کرد: بر اساس فضاهایی که در مباحث هواشناسی برای آینده کشور ترسیم می‌شود در نقاطی که گیاهان خودرو و علف‌های خاردار چند ساله رشد می‌کنند و نیاز به آب شیرین ندارند می‌توان گونه‌های دامی مانند شتر با نیاز آبی کمتر را پرورش داد.

وی بیان کرد: وزارت جهاد کشاورزی در توسعه دام‌های بومی برنامه‌هایی برای حفظ تنوع و ذخایر ژنتیکی دارد اما تحقق این مهم با نگهداری صرف دام در ایستگاه‌ها، روش‌های دولتی و حمایت از سیستم‌های تولیدی امکان پذیر نیست.

مسوول پرورش شتر مرکز اصلاح نژاد، راه پایدار حفظ ذخایر ژنتیکی شتر را ایجاد زنجیره تولید اعلام کرد و گفت: در ۲ سال گذشته اقدامات خوبی در زمینه تولید محصولات از شیر شتر اتفاق افتاده که نیازمند حمایت بیشتر است.

کیان‌زاد افزود: وزارت جهاد کشاورزی ۲ کار مهم در این رابطه دارد که یکی افزایش تسهیلات ارزان قیمت است که در برنامه هفتم توسعه دیده شده و حمایت از تولید محصولات شتر دومین وظیفه این وزارتخانه محسوب می‌شود.

وی گفت: صدا و سیما و رسانه‌ها باید محصولات شتر را معرفی کنند چراکه تا این محصولات معرفی نشود هیچ گونه توسعه‌ای امکان پذیر نیست و علاوه بر آن توجه به زنجیره تولید یعنی فرآوری با ماندگاری ۲ ساله و توزیع و عرضه در داخل و خارج از کشور هم مهم است.

وی توجه به زنجیره تولید را تنها راه توسعه پایدار و هدف وزارت جهاد کشاورزی دانست و بیان کرد: در غیر این صورت بقیه روش‌ها پایدار و ماندگار نخواهد بود و امیدواریم این رسالت سنگین را به سرانجام برسانیم.

کیان زاد افزود: اگر بهره‌وری و اصلاح نژاد وجود نداشته باشد کار به نتیجه نمی‌رسد به عنوان نمونه در کشور پاکستان و ترکمنستان روی نژاد شتر کار شد و نتیجه موفقی گرفتند، شتر ترکمنی ظرفیت تولید ۱۲ تا ۱۴ کیلوگرم شیر را دارد اما میانگین تولید فعلی ۶ تا هفت کیلوگرم است که می‌توانیم این عدد را با اصلاح نژاد افزایش دهیم.

به گزارش ایرنا، پرورش شتر جزو مشاغل سنتی مردم گلستان به خصوص ترکمن‌های ساکن نوار شمالی این استان در گنبدکاووس، گمیشان، بندرترکمن، آق‌قلا، مراوه‌تپه و کلاله است که با وجود برخورداری از اقلیم خشک، نیمه‌خشک به سبب همجواری با مراتع غیر مشجر از مناطق مناسب پرورش این دام اهلی محسوب می‌شود.

مطابق داده‌های مدیران حوزه دام جهادکشاورزی گلستان، این استان افزون بر هزار و ۵۰۰ پرورش‌دهنده شتر دارد که با سرپرستی یک ساربان در قالب گروه‌های ۵۰ تا ۱۰۰ نفره در مراتع حاشیه بیابان‌های نزدیک روستاها به چرا می‌پردازند.

گنبدکاووس با سه هزار و ۱۰۰ نفر، آق‌قلا با هزار و ۳۰۰، مراوه‌تپه با هزار و ۱۰۰ و گمیشان با ۹۰۰ نفر دارای بیشترین تعداد شتر در نواحی شمالی استان گلستان هستند.