پای درددل‌های پرستاری که شترمرغ پرورش می‌دهد

حکیم مهر: پرورش شترمرغ یکی از کسب‌وکارهای سودآور و کمتر شناخته شده در حوزه کشاورزی و کارآفرینی است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، پرورش این پرنده از دهه ۷۰ در کشور ما شروع شده و به سرعت ادامه پیدا کرد به طوریکه در حال حاضر ایران، بعد از کشورهای آفریقای‌جنوبی و زیمباوه در رتبه سوم جهان در پرورش شترمرغ قرار دارد و این سرعت رشد صنعت شترمرغ در کشور، بیشتر به علت شرایط اقلیمی مناسب برای پرورش این پرنده در کشور است.

«ابوالفضل حسنی‌پژو» یکی از پرستارانی است که در بحث صنعت شترمرغ نیز از حدود ۱۵ سال پیش دارای فعالیت بوده و علاوه بر فعالیت در پرورش شترمرغ، آموزش نگهداری و پرورش این پرنده را نیز به علاقمندان به این حرفه برای راه‌اندازی کسب‌وکار ارائه می‌دهد و به عنوان یکی از مروجان و نیز افراد راهنما در این عرصه است و به گفته وی، خواص مهم شترمرغ موجب شده تا به فعالیت در چنین حیطه‌ای در خارج از کار پرستاری خود روی آورد.

وی هدف از پرورش شترمرغ در دنیا را تولید پوست، گوشت، پر و روغن و جاذبه‌های گردشگری آن دانست و گفت: در حال حاضر در کشور ما این پرنده بیشتر به منظور تولید گوشتش پرورش داده می‌شود اما می‌توان همانند سایر کشورها به جنبه‌ها و اهداف دیگر پرورش آن نیز توجه کرد تا سودآوری بیشتری داشته باشد.

این مزرعه‌دار پرورش شترمرغ استان همدان در شهرستان رزن روستای کهریزبغاری، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: در سال ۸۴ عملیات اجرایی و احداث مزرعه پرورش شترمرغ بنده به مساحت یک هکتار آغاز شده و در سال ۸۶ این مزرعه پرورش شترمرغ با ظرفیت ۳۰۰ قطعه شترمرغ به بهره‌برداری رسید.

وی با اشاره به سابقه ۱۵ ساله خود در بحث صنعت پرورش شترمرغ مطرح کرد: مزرعه شترمرغ بنده نخستین مزرعه مجوزدار پرورش شترمرغ سطح استان همدان و شهرستان رزن است که از شهرستان‌های دیگر نیز برای آشنایی با چنین صنعتی برای آموزش به این مجموعه واحد شترمرغ می‌آیند.

حسنی‌پژو با بیان اینکه در حال حاضر این مزرعه شترمرغ به علت مشکلات سرمایه در گردش و کمبود نهاده دامی با نیمی از ظرفیت خود شامل ۱۵۰ شترمرغ در حال فعالیت است، تصریح کرد: هر شترمرغ پروار زنده میانگین ۸۵ تا ۱۰۰ کیلو بوده و ۳۵ درصد از لاشه این پرنده به گوشت خالص اختصاص دارد.

وی با اشاره به اینکه هر پرنده شترمرغ ۱۰۰ کیلویی معمولاً دارای ۷۰ کیلو لاشه بوده و ۳۵ تا ۴۰ کیلوی آن گوشت خالص است، خاطرنشان کرد: به صورت متغیر مزرعه پرورش شترمرغ بنده سالانه دارای ۱۰ هزار و ۵۰۰ کیلو تولید گوشت شترمرغ است.

حسنی‌پژو با بیان اینکه از یک سال پیش هیچ نهاده و تسهیلاتی از دولت برای مزرعه پرورش شترمرغ خود نتوانسته‌ام تأمین کنم، گفت: طی مراجعات و پیگیری‌هایی که پیش از این از طریق جهادکشاورزی داشتم به بنده گفته شد دیگر نهاده از طریق جهادکشاورزی به مزارع و واحدهای پرورش شترمرغ تعلق نمی‌گیرد و سامانه بازرگاه به مزارع شترمرغ نهاده نمی‌دهد و دیگر پیگیر نشدم.

وی بیان کرد: طی پیگیری‌هایی که سال گذشته برای نهاده از طریق وزارت جهادکشاورزی داشتم، موجب شد معاون وزیر جهادکشاورزی دستور لازم برای اختصاص و تعلق مقداری نهاده به تمامی مزارع در حال فعالیت استان همدان را بدهد.

حسنی‌پژو با بیان اینکه در سال گذشته طی بازدیدهای انجام شده سازمان جهادکشاورزی از مزرعه شترمرغ بنده، قرار شد تسهیلات لازم سرمایه در گردش با نرخ سود ۲۰ درصد به این مزرعه اختصاص یابد، اظهار کرد: متأسفانه با پیگیری لازم عنوان شد در دستورالعمل جدید دولت وام و تسهیلاتی که با تبصره پرداخت می‌کند، برای کارمندان دولت حذف شده است.

وی با با اشاره به اینکه درخواست تسهیلات ۲۳ درصد بنده نیز پذیرفته نشد، مطرح کرد: سازمان جهادکشاورزی در نهایت به بنده گفتند اگر شخص خود بنده با یکی از بانک‌ها برای تسهیلات صحبت کنم و بانک در این رابطه موافقت کند دستور تسهیلات و وام را در کمیسیون خواهند گرفت.

وی با بیان اینکه در این رابطه بانک نیز می‌گوید برای دریافت تسهیلات باید حساب بانکی بنده کار کرده باشد، ادامه داد: برای رونق تولید واحد خود نیاز به حمایت مالی دارم وقتی که وام را بانک خودش تأیید و موافقت کند، دیگر چه نیاز و لزومی به دستور جهادکشاورزی خواهم داشت؟ واحد من در حال تعطیلی است و تاکنون هر چه داشتم فروخته و تنها اقساط معوق سال‌های گذشته در دولت روحانی را توانسته‌ام پرداخت کنم و الان حساب من در بانک کار نکرده است.

این مزرعه‌دار پرورش شترمرغ خاطرنشان کرد: در حال حاضر برای ۱۵۰ شترمرغ مزرعه خود تنها برای ۱۰ روز جیره دارم و برای جیره بعد از ۱۰ روز آنها مستاصل شده‌ام و حتی برای اخبار ۲۰:۳۰ نیز برای تهیه گزارش از وضعیت مزرعه خود پیامک داده‌ام و در حال حاضر پیامک بنده در نوبت رسیدگی است.

وی با بیان اینکه کارشناس پرستاری هستم و از قبل با خواص گوشت شترمرغ آشنا بودم و همین امر موجب شد تا در خارج از وقت اداری خود به شغل دوم صنعت پرورش شترمرغ براساس علاقه روی بیاورم، افزود: در حال حاضر مجوز بسته‌بندی روغن شترمرغ را دریافت کرده‌ام و به جد پیگیر این موضوع هستم چراکه روغن شترمرغ دارای خواص فوق‌العاده‌ای بوده و در بازار خواهان بسیاری دارد.

این پرورش‌دهنده شترمرغ گفت: اگر در استان همدان بحث روغن شترمرغ به درستی پیگیری و مدیریت شود و اگر در این رابطه سازمان جهادکشاورزی پیگیری این موضوع را به بنده محول کند قول خواهم داد که استان همدان را به نقطه‌ای برسانم که در بحث تولید روغن شترمرغ یکی از استان‌های مهم سطح کشور شود. 

حسنی‌پژو بیان کرد: گوشت شترمرغ نیز مانند گوشت هر حیوان دیگری سرشار از انواع ویتامین‌ها، پروتئین، مواد معدنی، چربی و انرژی بوده اما دارای خواص ویژه‌ای است که هم آن را از گوشت حیوانات و هم گوشت پرنده‌ها متمایز کرده است.

وی مطرح کرد: میزان عناصری چون چربی‌های مضر و اوره بالا و ماده‌های افزایش‌دهنده کلسترول خون در این نوع گوشت بسیار کم بوده و گوشت این پرنده سرشار از ویتامین‌های B۱،B۲،A ، C و E، اسیدهای چرب و منیزیم و روی است و برای بیماران دیابتی و قلبی گوشت آن یک گوشت رژیمی به شمار می‌رود.

وی یادآور شد: این پرنده در هر فضایی قابل پرورش بوده و حتی یکبار از جهادکشاورزی درخواست کردم که این پرنده را جزو حیوانات خانگی بیاورند تا مشکل مجوز دامپزشکی و پیچ و خم و گیر و دار قانونی نداشته باشد و بانوان روستایی به ویژه بانوان سرپرست خانوار در فضای حیاط ۱۰ یا ۲۰ مترمربعی به راحتی بتوانند به عنوان مشاغل خانگی نسبت به پرورش و نگهداری این پرنده اقدام کنند و سرجمع شترمرغ پرورش داده شده آنها را خود شخصاً خریداری کنم.

حسنی‌پژو ادامه داد: از جهادکشاورزی درخواست کردم که حمایت لازم در این رابطه را داشته باشد و با پرداخت ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان برای جوانان استان همدان به ویژه شهرستان رزن در بحث پرورش شترمرغ با این تسهیلات اشتغال مناسبی را ایجاد کند.

وی گفت: با حمایت جهادکشاورزی و پرداخت تسهیلات مناسب به جوانان و بانوان روستایی برای پرورش شترمرغ آموزش ۲۰۰ نفر را برعهده خواهم گرفت و خرید محصول آنها را خود شخصاً تضمینی انجام خواهم داد.

حسنی‌پژو با بیان اینکه اگر تعداد پرورش شترمرغ‌ها افزایش پیدا کند تناژ تولید روغن شترمرغ دارای توجیه اقتصادی بالایی برای استان خواهد بود، افزود: چرم این پرنده ۱۰ قطعه چرم می‌دهد و چرم آن بهترین چرم و هشت برابر مقاوم‌تر از سایر چرم‌های طبیعی و شش برابر ظریف‌تر از چرم گاو برای دوخت لباس و کفش و سایر موارد است.

وی مطرح کرد: همه این موارد در گرو افزایش تولید پرورش شترمرغ بوده و پرورش ۲۰۰ تا ۳۰۰ قطعه شترمرغ برای برنامه‌های درنظر گرفته برای استان کافی نیست.

حسنی‌پژو با بیان اینکه کشتار هر یک شترمرغ بسته به خوراک آن پنج تا ۱۰ کیلو از آن روغن تولید و حاصل می‌شود، ادامه داد: در حال حاضر مزرعه پرورش شترمرغ بنده سالانه دارای دو تن روغن شترمرغ بوده و مجوز بسته‌بندی روغن شترمرغ را دریافت کرده‌ام و به دنبال آن هستم که بعد از آن وارد بحث پزشکی آن شوم.

وی با اشاره به مزایای پر،چرم و قرنیه شترمرغ اظهار کرد: در سال ۱۹۶۷ قرنیه شترمرغ در کشور آلمان برای انسان پیوند زده شده و جواب هم داده است و در همین رابطه در مراحل بعدی به دنبال چنین مواردی هستم البته فعلاً در اول راه هستیم.

حسنی‌پژو با بیان اینکه قبلاً مزرعه پرورش شترمرغ ما دارای سه نفر کارگر و دو راننده بود اما به علت مشکلات مالی به ناچار مجبور به تعدیل نیرو شدم، گفت: در حال حاضر تنها دارای یک کارگر بیمه شده هستم و به اتفاق ایشان رسیدگی به امورات مزرعه را برعهده داریم.

این مروج و راهنمای صنعت شترمرغ اظهار کرد: راه‌اندازی مطلوب مزرعه پرورش شترمرغ بنده و پیگیری صنعت روغن شترمرغ آن در شهرستان رزن روستای کهریزبغازی در حال حاضر نیازمند دو میلیارد تومان تسهیلات بوده اما متأسفانه تاکنون موفق به تأمین این میزان تسهیلات مورد نیاز با پیگیری لازم از دستگاه‌های مختلف نشده‌ام.

وی ضمن خواستار حمایت شدن صنعت شترمرغ استان همدان یادآور شد: در حال حاضر روغن شترمرغ را به صورت سنتی در حال تولید هستیم که به طور قطع با تأمین اعتبار لازم بحث تولید صنعتی روغن شترمرغ را محقق خواهیم کرد ضمن اینکه روغن این پرنده مشتری و بازار خیلی خوبی دارد.

حسنی‌پژو به اشاره به پرورش شترمرغ به عنوان بزرگترین پرنده دنیا افزود: کمبود و نوسان قیمت نهاده‌های مورد نیاز پرورش شترمرغ و عدم توجه به سایر جنبه‌های اهداف پرورش شترمرغ را از جمله‌ مشکلات پرورش شترمرغ می‌توان برشمرد.

سرپرست مدیریت طیور سازمان جهادکشاورزی استان همدان هم از تولید سالانه ۶۵ تن گوشت شترمرغ در استان همدان خبر داد و گفت:‌ در حال حاضر در استان همدان ۲۶ واحد پرورش شترمرغ دارای فعالیت بوده که این تعداد واحد در مجموع دارای ۲۰۰۰ قطعه شترمرغ هستند.

میثم پورطلوعی با اشاره به اینکه تمامی این واحدهای فعال شترمرغ سطح استان جزو واحدهای شترمرغ مولد و پرواری به شمار می‌روند، افزود: به‌طور میانگین واحدهای شترمرغ فعال سطح استان همدان سالانه ۶۵ تن تولید گوشت قرمز دارند.

وی با بیان اینکه پرورش شترمرغ به طور متوسط هشت ماه تا یک‌سال طول می‌کشد، افزود: هر شترمرغ ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم گوشت قرمز دارد، ضمن اینکه هیچ یک از اعضای شترمرغ دورریز نشده و از آن در صنایع مختلف استفاده می‌شود.

 پورطلوعی گفت: تولید گوشت شترمرغ استان همدان بخشی از طریق کشتارگاه‌های صنعتی دام که قابلیت کشتار شترمرغ را دارند به استان‌هایی چون تهران و اصفهان و بخشی نیز به صورت غیربسته‌بندی در داخل بازار و فروشگاه‌های خاص سطح استان عرضه می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: استان همدان در حال حاضر کشتارگاه صنعتی دام که قابلیت کشتار شترمرغ را داشته باشد، ندارد چراکه فعلاً وجود چنین کشتارگاهی برای استان چندان نیاز نبوده و توجیه اقتصادی ندارد.

پورطلوعی با اشاره به بحث نهاده واحدهای شترمرغ سطح استان نیز گفت: از طریق سامانه بازرگاه به واحدهای شترمرغ به صورت خوداظهاری نهاده تعلق می‌گیرد و این واحدها با مراجعه به سامانه بازرگاه نهاده خود را تأمین می‌کنند.

وی یادآور شد: کلسترول و چربی کم و طبع گرم و آهن فراوان از ویژگی‌های گوشت شترمرغ است که این ویژگی‌های مهم، گوشت این پرنده را از سایر گوشت‌ دام‌ها متمایز کرده است.

معاون جهادکشاورزی شهرستان رزن هم اظهار کرد: شهرستان رزن دارای سه واحد پرورش شترمرغ در مجموع با ظرفیت ۲۰۰ قطعه شترمرغ مولد و پرواری بوده که در حال حاضر این واحدها برای هفت نفر به صورت ثابت و هفت نفر به‌صورت متغیر اشتغال به همراه داشته است.

اصغر صادقی با اشاره به اینکه تاکنون در حمایت از بهره‌برداران واحدهای پرورش شترمرغ شهرستان ۴۰۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده است، تصریح کرد: فعلاً متقاضی جدیدی در رابطه با راه‌اندازی واحد پرورش شترمرغ در شهرستان نداشته‌ایم، چنانچه متقاضی جدیدی برای احداث و راه‌اندازی پرورش شترمرغ داشته باشیم این مدیریت اقدامات و حمایت‌های لازم را به عمل خواهد آورد.

وی با اشاره به اینکه پرورش شترمرغ، صنعتی پرسود با اشتغالزایی مناسب است، ادامه داد: پرورش شترمرغ به واسطه استفاده مؤثر از تمامی اجزای بدن همچون گوشت، پوست، پر، استخوان و تخم حدود ۴۵ درصد صرفه اقتصادی دارد.

صادقی با بیان اینکه مزه و خصوصیت‌های گوشت شترمرغ به گوشت گوساله بسیار نزدیک بوده و گوشت شترمرغ دارای آهن بسیار و برای افراد کم‌خون و بیماران قلبی مفید است، تصریح کرد: شترمرغ تا ۵۰ سال عمر اقتصادی داشته و ارزش غذایی گوشت آن به واسطه میزان کمتر کلسترول قابل توجه است.

به گزارش ایسنا، در پایان امیدواریم به بهانه روز پرستار مسئولان امر از این پرستار خستگی‌ناپذیر که پاشنه کشیده در تولید نیز با تجربه و دانش لازم اشتغال دارد، احوالی پرسیده و با رسیدگی به مشکلات وی در عرصه تولید التیامی بر دردهای این پرستار باانگیزه و با پشتکار در عرصه تولید صنعت شترمرغ باشند.