مرکز ملی «نخستی‌سانان» به زودی راه‌اندازی می‌شود

حکیم مهر: رییس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی از راه‌اندازی مرکز ملی «نخستی‌سانان» تا پایان سال جاری یا اوایل سال آینده خبر داد و گفت: این مرکز اولین قدم برای انجام تحقیقات بین‌رشته‌ای در درمان بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون است که عملیات ساخت آن در منطقه پردیس تهران تاکنون حدود ۷۰ درصد پیش‌ رفته است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «دکتر عبدالحسین شاهوردی» روز چهارشنبه ابتدا توضیحی در مورد نخستی‌سانان و کاربرد آنها در تحقیقات پزشکی ارایه کرد و اظهار داشت: پریمات ها یا میمون ها، حیواناتی هستند که از نظر فیزیولوژیک و آناتومی به انسان ها نزدیک هستند. به همین منظور مطالعاتی که به مرحله کارآزمایی بالینی رسیده اند، قبل از کارآزمایی بالینی روی انسان‌ها، در مرحله مطالعات پیش بالینی، مطالعات روی این حیوانات انجام می شود.

نخستی‌سانان، نخستی‌ها یا پریمات‌ها (Primates) از رسته‌های پستانداران هستند که شامل انواع میمون‌ها می‌شوند. این رسته از جمله گروه‌های بسیار متنوع و پرجمعیت در میان پستانداران به شمار می روند که تاکنون بیش از ۳۵۰ گونه از آنها شناسایی شده‌اند.

به دلیل شباهت زیاد آناتومی بدن این حیوانات با آناتومی بدن انسان ها، از آنها در انجام بسیاری از تحقیقات در حوزه علوم پزشکی، شناخت علل بیماری های مختلف و یافتن راه های درمان استفاده می شود. 

تصاویری از مغز گونه‌ای از میمون‌ها

وی افزود: به دلیل شباهت آناتومی بدن این حیوانات به انسان ها، می توان از آنها در مطالعات پیش بالینی بیماری های مختلف مانند بیماری های مرتبط با علوم اعصاب، کلیه و بیماری های قلب استفاده کرد.

شاهوردی ادامه داد: بسیاری از این بیماری ها را می توان با استفاده از سلول های بنیادی درمان کرد؛ بر همین اساس برای راه اندازی این مرکز و تقویت فعالیت های تحقیقاتی بین رشته‌ای سرمایه گذاری شد و امیدواریم با کمک خیرین یا با مشارکت سایر نهادها بتوانیم کار ساخت این مرکز را تا پایان امسال یا اوایل سال آینده به پایان برسانیم.

رییس پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی ادامه داد: گذشت زمان تجربیات در این زمینه را بیشتر می کند. نگاهی که در پژوهشگاه رویان حاکم است این است که بتوانیم توانایی های بالقوه ای را که در این مجموعه شکل گرفته است، در قالب آزمایشگاه های ملی به عنوان واحدهای پیشرو ارایه دهیم و در این زمینه قدم های لازم برداریم.

وی با بیان اینکه این مرکز می تواند در سطح ملی و در سطح کشورهای منطقه فعالیت داشته باشد، افزود: در این مرکز می توان امکانات و تجهیزات لازم را برای انجام امور پژوهشی بین رشته ای همچون نقشه برداری مغز نخستی‌سانان و مطالعه این حیوانات فراهم کرد و این امکانات را در اختیار مراکز تخصصی و فوق تخصصی قرار داد.

شاهوردی ادامه داد: راه اندازی مرکز نخستی‌سانان را با حمایت ستاد سلول های بنیادی و علوم شناختی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری شروع کردیم تا بتوانیم یک فضای ملی را برای انجام آزمایش ها روی این حیوانات فراهم کرده و شرایطی ایجاد کنیم که بتوانیم افراد را از سراسر کشور و از کشورهای منطقه در بحث علوم اعصاب و غیره پذیرش کنیم.

وی افزود: شروع کار این مرکز در زمینه انجام فعالیت های پژوهشی و کارآزمایی های پیش بالینی و بالینی خواهد بود و در ادامه افراد برای درمان بیماری ها از سراسر کشور و حتی کشورهای منطقه پذیرش خواهند شد.

رییس پژوهشگاه رویان اظهار داشت: در واقع با راه اندازی این مرکز علاوه بر اینکه فضایی برای تحقیق و مطالعه محققان و پزشکان محقق کشور فراهم می شود، تلاش می کنیم تا هزینه های پژوهش را نیز کاهش دهیم.

شاهوردی در مورد فعالیت سایر کشورها در این زمینه نیز گفت: در کشور چین نیز نمونه ای از این مرکز با تعداد زیادی حیوان و مدل های آزمایشگاهی راه اندازی شده است. در کشورهای اروپایی نیز نمونه این زیرساخت‌ها ایجاد شده است.

وی ابراز امیدواری کرد که در کشور ما نیز زیرساخت های لازم برای انجام این اقدامات بین رشته ای در مورد بیماری های مختلف مانند پارکینسون و برخی از بیماری هایی تا با کاشت شیت هایی در ناحیه خاصی از مغز افراد بتوان مشکلات عصبی را کنترل کرد.

وی گفت: ابتدا این شیت ها روی نمونه حیوانی استفاده می شود و اگر پاسخ مثبت بود، همانطور که مشابه آن در کشورهای دیگر انجام شده و توانسته اند محصول آن را ارایه دهند، بتوانیم در نمونه های انسانی نیز از آن استفاده کنیم.