حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «دارو در حوزه پزشکی، هر روز به صورت شناور و با توجه به شرایط تورمی بازار تغییر قیمت میدهد و قیمتهای جدید آن در سامانه درج میشود، در حالی که در دامپزشکی چنین سامانهای وجود ندارد و همکاران مجبورند که دارو را با نرخی که روی آن درج شده، بفروشند.» این را رئیس نظام دامپزشکی استان خراسان رضوی به حکیم مهر میگوید.
«دکتر امیر افخمی» تصریح میکند: «متاسفانه در بعضی از بخشهای حوزه دارو و درمان، ضرایب مالیاتی بسیار بالا به همکاران ما تعلق میگیرد که این با هدف، رسالت و وظیفه همکاران در سطح جامعه در راستای حفظ بهداشت و سلامت در تناقض است. نتیجه تضعیف جایگاه دامپزشکی و مدیریت غلط، بحران هاری، لیشمانیوز، بروسلوز و تمام بیماریهای مشترکی است که متاسفانه در بعضی شهرها مثل مشهد بیداد میکند.»
حکیم مهر: آقای دکتر، مهمترین مشکلات و چالشهای بخش خصوصی دامپزشکی در استان چیست؟
در حوزههای مختلف چالش های زیادی داریم، بعضی از آنها معضلات مزمنی هستند که در طول زمان حل نشده و تبدیل به یک زخم کهنه شدهاند. اساسا بزرگترین چالش همکاران ما دست و پنجه نرم کردن با مشکلات متعدد مالی ناشی از تورم در سطح جامعه است. مثلا در خصوص همکاران کلینیسین، هنوز با گذشت شش ماه از سال، تعرفههای درمان ابلاغ نشده و آنها به ناچار با تعرفه سال قبل و با هزینههای امسال کار میکنند که این یکی از بزرگترین معضلات همکاران ما در حوزه درمان است.
در حوزه دارو نیز میبایست یک ساماندهی اساسی اتفاق بیفتد که متاسفانه اینطور نیست. در حوزه پزشکی شاهد هستیم که قیمت داروها، به صورت شناور و با توجه به شرایط تورمی بازار تغییر می کند و قیمتهای جدید در سامانه درج میشود، در حالی که ما در دامپزشکی چنین سامانهای نداریم و همکار ما باید دارو را با نرخی که روی آن درج شده، بفروشد. در صورتی که بسیاری از اقلام دارویی را چند ماه قبل خریداری کرده و با توجه به ضریب تورمی، شاید اگر این پول را صرف هر فعالیت دیگری میکرد، خیلی بیشتر منتفع میشد، اما الان باید آن را به نرخ چند ماه پیش بفروشد.
حکیم مهر: ریشه این معضل از کجاست؟
واقعیت این است که این معضل یک ریشه عمیق دارد. وقتی که آمار و ارقام حوزه تولید موثر و امن از نظر کیفی و کمی را بررسی میکنیم، میبینیم که هزینههای دارو و درمان در بدنه هزینههای تولید، خیلی کوچک بوده و درصد کمی را به خود اختصاص می دهد، اما همیشه در حمایت از تولیدکننده، از سبد دامپزشکی و از حوزه دارو و درمان خرج میشود. همین که تعرفهها ابلاغ نمیشود و قیمت دارو قدیمی است و همکار کلینیسین و داروخانهدار و شرکت دارویی متضرر میشوند، صرفا به خاطر اینکه بگوییم از تولید حمایت کردیم و قیمت فراوردههای دامی بالا نرفت، دقت داشته باشیم که آسیب ناشی از این شیوه مدیریت، در درازمدت مجددا به همان حوزه تولید برمیگردد. به این معنا که اگر ما دامپزشکی و دارو و درمان را فدا کنیم، در نهایت دود آن به چشم تولید کشور خواهد رفت، چه از حیث کمی و چه از لحاظ کیفیت محصولات سالم.
متاسفانه افق دید ما در این حوزه بسیار کوتاه و در حد جلوی پای خود است و چهار قدم دورتر را نمیبینیم. جایگاه دامپزشکی در حوزه تولیدات دامی باید جایگاهی بسیار ایمنتر و بیمه شدهتر باشد.
حکیم مهر: آقای دکتر، بخش خصوصی با چه مشکلات دیگری روبروست؟
سالیان سال است که بحث لزوم یا عدم لزوم تجاری بودن ملک، داروخانهها و کلنیسینهای ما را نگران کرده است. در بعضی از شهرها سالهاست که حتی اجازه صدور پروانه برای همکاران کلینیسین حیوانات خانگی نداریم، در حالی که نقش این عزیزان در حفظ بهداشت و تضمین سلامت جامعه غیر قابل انکار است. لذا ما نیاز داریم که حمایت بهتری از همکاران ما در حوزه دام کوچک، دام بزرگ، طیور و سایر عرصهها شود. به نظر میرسد که لازم است این بحث یک بار برای همیشه با دخالت مقام محترم وزارت بسته شود که دیگر شهرداریها نتوانند در این مورد فشار مضاعفی را علاوه بر شرایط تورمی و مالیاتی به همکاران ما وارد کنند.
متاسفانه در بعضی از بخشهای حوزه دارو و درمان، ضرایب مالیاتی بسیار بالا به همکاران ما تعلق میگیرد که این با هدف، رسالت و وظیفه دامپزشکان در سطح جامعه در راستای حفظ بهداشت و سلامت عمومی در تناقض است. نتیجه تضعیف جایگاه دامپزشکی و مدیریت غلط، بحران هاری، لیشمانیوز، بروسلوز و تمام بیماریهای مشترکی است که متاسفانه در بعضی شهرها مثل مشهد بیداد میکند. لذا ما از وزیر انتظار داریم که یک بار این معضل را با شهرداریها، دارایی و سایر ارگانها حل کند.
در خصوص ماده ۱۹ و مسئولین فنی زحمت زیادی کشیده شد که قطع ارتباط مالی بین کارفرما و مسئول فنی بهداشتی اتفاق بیفتد، اما واقعیت اینجاست که برخی نامهها و قوانین بالادستی، دست و پای ما را بسته است. در واقع به صورت عملیاتی هنوز حقوق درصد زیادی از مسئولین فنی بهداشتی ما ضایع میشود؛ نه ارتباط مالی به معنای واقعی کلمه قطع شده و نه ارتباط استخدامی درست شکل گرفته است.
اعطای حق انتخاب به کارفرما، نقض غرض است. مسئولین فنی بهداشتی، ناظرین و ضابطین دامپزشکی هستند و اگر تخلفی صورت گیرد، باید ناظر و ضابط باشند و برخورد کنند. وقتی که اختیار استخدام این فرد، اخراج، پرداخت حقوق و... او را به کارفرما میدهیم، عملا نتوانستیم ناظر و منظور را از هم جدا کنیم. درست مثل این است که بنده در جامعه با خودروی خود تردد کنم، حق انتخاب پلیس مستقر در خیابانها را هم داشته باشم و بگویم که فلان پلیس باید این روزها در خیابان کار کند و هر زمان هم که من گفتم به خیابان نیاید و او را با پلیس دیگر جایگزین کنم و حقوق او را هم بدهم! هماکنون دقیقا مشابه چنین اتفاقی در حوزه نظارت در حال رخ دادن است و این بزرگترین صدمه را هم به جامعه و مصرفکنندگان، و هم به همکاران عزیز ما در جایگاه مسئولین فنی بهداشتی میزند.
در خصوص مشکلات شوراهای استانی باید عرض کنم که خصوصا در استانی شبیه خراسان رضوی با وجود حجم بالای پرونده ها، در حوزه ماده ۲، ماده ۱۹، ماده ۵، هیات بدوی و... نه تنها با مشکلات عدیده مالی دست و پنجه نرم میکنیم، بلکه حتی از نظر جایگاه و مکان فیزیکی نیز اصل استقلال نظام دامپزشکی را نقض غرض کرده ایم. لذا باید بین سازمان نظام دامپزشکی کشور و شوراهای استانی ارتباط موثرتری چه از لحاظ مالی و چه از حیث اداری و تشکیلاتی صورت پذیرد.
حکیم مهر: به برخی از انتظارات خود از وزیر جدید جهاد کشاورزی اشاره کردید. چه انتظارات دیگری دارید؟
از آنجایی که جناب آقای دکتر نوری از جنس بدنه خودمان در ساختار تولید هستند، انتظار میرود در این حوزه همت والاتری به خرج دهند. نه تنها به صورت سختافزاری و عملیاتی، بلکه به صورت نرمافزاری نیز این فکر باید در ذهن تمام همکاران در وزارت جهاد جا بیفتد که دامپزشکی سربار تولید نیست، بلکه ضامن کیفیت و کمیت تولید است.
حکیم مهر: چند ماهی از تشکیل شورای جدید نظام دامپزشکی استان می گذرد. مهمترین اقدامات شما در این مدت چه بوده است؟
از ابتدای سال جدید در حوزه ماده ۲ حدود ۳۰۰ بررسی پرونده و تقریبا ۲۰۰ صدور پروانه انجام گرفته است. هیات بدوی نیز به صورت منظم تشکیل شده است. تعداد ۴۴ پرونده جدید در این مدت بهوسیله دبیرخانه وصول شده و در مقابل ۴۶ رای قطعی و ۴۲ رای اولیه، با در نظر گرفتن بررسی پروندههای قبلی، صادر شده است.
در کمیته ارزشیابی ماده ۱۹ ببش از ۶۰ پرونده بررسی شده و تلاش برای ساماندهی و اشتغالزایی همکاران در مراکز تحت نظارت انجام گرفته است. دورههای آموزشی نیز به صورت منظم برگزار و اطلاع رسانی شدهاند.
در حوزه ماده ۵ در شش ماه گذشته حدود ۲ هزار پروانه صادر کردیم که تصور میکنم بین ۱۰ تا ۲۰ درصد کل کشور است. در این قسمت نظام دامپزشکی خراسان رضوی به صورت خاص در حال کمک کردن همه جانبه به تولید است. حجم کاری که در این استان بهوسیله دو کارشناس ماده ۵ در حوزه صدور پروانههای اماکن دامی و سه کارشناس در سایر بخش ها در حال انجام است، در حدی است که شاید اگر در ارگان دیگری غیر از نظام دامپزشکی انجام شود، با ۵۰ کارمند هم قابل اجرا نباشد. همکاران با حداکثر فشار کاری و مسئولیت و با حداقل حقوق و مزایا در حال خدمت هستند. لذا انتظار میرود که در خصوص همکاران ستادهای استانی، گشایش بیشتری اتفاق بیفتد یا حداقل نسبت به حجم کار استانها، مساعدت ها صورت پذیرد.
در حوزه ماده ۵ جلسات منظمی را به صورت هفتگی با سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان و بعضا در صورت لزوم با اداره شیلات و اتحادیههای مختلف طیور و... برگزار و ماهیانه ۳۵۰ فقره پروانه بهداشتی صادر میکنیم. میانگین زمان از لحظه ورود به سامانه تا صدور تکلیف نهایی، زیر ۱۵ روز است که این مهم افتخاری برای نظام استان محسوب میشود. در کنار آن تلاش کردیم فعالیتهای فوق برنامه را نیز پیگیری کنیم. در همین چند روز گذشته میزبان بیش از ۱۲۰ نفر از همکاران بخش خصوصی و دولتی سطح استان بزرگ خراسان رضوی و برگزاری مسابقات فوتسال دامپزشکی بودیم که کیفیت برگزاری و ماهیت رویداد، تاثیر بسزایی در میان همکاران و نیز مسئولین استانی داشت.
حکیم مهر: بهعنوان حرف آخر...
انتظار ما از وزیر جهاد کشاورزی این است که جایگاه دامپزشکی را ازحالت کنونی ارتقا دهند. هیچ کس حتی جامعه پزشکی به اندازه همکاران ما در خط مقدم جبهه مبارزه با بیماریهای مشترک نیست، با این حال ما شاهد تفاوت میزان درآمدها و حمایتها و فشارهایی که از بخشهای مختلف روی همکاران ما وارد میشود، هستیم. بنده بهعنوان عضو کوچکی از جامعه دانشگاهی، شاهد موج مهاجرت دانشجویان و همکاران دامپزشک هستم که واقعا نگرانکننده است. بهترین و نخبهترین استعدادهای خود را از دست میدهیم، به این دلیل که حرفه دامپزشکی امنیت کاری و حمایت لازم را در خود نمیبیند.
انتظار ما این است که یک اصلاح ساختاری و بنیادین در این زمینه اتفاق بیفتد و انشاالله شاهد یک تغییر عملیاتی باشیم و نه یک تغییر نمادین و شعاری. در نهایت از حکیم مهر به عنوان یک رسانه موفق که همیشه پشتیبان دامپزشکی کشور بوده، تشکر میکنم.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.