حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: در حالی که رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی در نامهای به وزیر جهاد کشاورزی خواستار اصلاح تعرفههای خدمات درمانی در سازمان نظام دامپزشکی شده است، بسیاری از دامپزشکان با مشکلات اقتصادی جدی روبهرو هستند و تعرفههای پایین، کمبود حمایتهای دولتی و فشارهای اقتصادی به معیشت این قشر زحمتکش، آسیب وارد کرده است.
به گزارش حکیم مهر، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی در تازهترین اقدام خود طی نامهای به وزیر جهاد کشاورزی، خواستار اصلاح تعرفههای خدمات درمانی در سازمان نظام دامپزشکی شده است. این درخواست در پی مشکلات موجود در حوزه معیشتی دامپزشکان و هزینههای بالای درمان دامها مطرح شده و بسیاری از دامپزشکان با انتقاد از پایین بودن تعرفههای خدمات درمانی، از مشکلات مالی خود و کاهش کیفیت خدمات درمانی به حیوانات شکایت دارند. این در حالی است که عدم توجه به مشکلات معیشتی دامپزشکان میتواند آسیبهای جدی به بخش دامپروری و سلامت عمومی کشور وارد کند.
در سالهای اخیر، دامپزشکان با بحرانهای مختلفی مواجه شدهاند. یکی از مشکلات اصلی، پایین بودن تعرفههای درمانی است که باعث شده تا دامپزشکان قادر به ارائه خدمات به دامداران و صاحبان حیوانات بهصورت حرفهای نباشند. در حالی که هزینههای زندگی روزبهروز افزایش مییابد، تعرفههای خدمات دامپزشکی کماکان در سطوح پایین باقی مانده است. این وضعیت موجب شده تا بسیاری از دامپزشکان با معضلات مالی مواجه شوند و در برخی موارد، برای تأمین مخارج خود مجبور به کاهش کیفیت خدمات یا حتی ترک شغل شوند.
دامپزشکان به عنوان افرادی که در خط مقدم سلامت جامعه و بهداشت عمومی فعالیت میکنند، نقش بسزایی در تأمین امنیت غذایی و پیشگیری از بیماریهای مشترک بین انسان و دام دارند. اما با وجود اهمیت زیاد این حرفه، شرایط معیشتی دامپزشکان به دلیل پایین بودن تعرفههای خدمات، مشکلات زیادی را به همراه داشته است. این مشکلات، هم دامپزشکان فعال در بخشهای دولتی و هم در بخشهای خصوصی را تحت تأثیر قرار داده و ضرورت توجه ویژه به این قشر از سوی مسئولین را دوچندان کرده است. آنطور که کارشناسان و مسئولین این حوزه تأکید دارند، اصلاح ساختار تعرفههای خدمات دامپزشکی، درست عکس آنچه رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی درخواست کرده، میتواند تا حد زیادی از این مشکلات بکاهد.
تعرفههای جاری دامپزشکان را به مشاغل دوم و سوم سوق داده است
یکی از اصلیترین چالشهای دامپزشکان، پایین بودن تعرفههای خدمات دامپزشکی است که باعث شده این گروه با مشکلات اقتصادی و معیشتی مواجه شوند. یکی از دامپزشکان منتقد به حکیم مهر میگوید: «تعرفههای فعلی خدمات دامپزشکی به هیچ عنوان با هزینههای جاری دامپزشکان همخوانی ندارد. این تعرفهها نه تنها هزینههای روزمره را پوشش نمیدهند، بلکه بسیاری از دامپزشکان را از ادامه فعالیت حرفهای ناامید کردهاند.»
وی در ادامه اضافه میکند: «این فشار مالی باعث شده که بسیاری از دامپزشکان به شغلهای دوم و سوم روی بیاورند یا حتی بهطور کامل از این حوزه خارج شوند، که در نتیجه این موضوع میتواند به کاهش کیفیت خدمات دامپزشکی و تهدید امنیت غذایی کشور منجر شود.»
از سوی دیگر، بسیاری از دامپزشکان در مناطق روستایی و دورافتاده با مشکلات بیشتری مواجه هستند. این دامپزشک، درباره وضعیت دامپزشکان در این مناطق میگوید: «در بسیاری از روستاها، دامپزشکان نه تنها با مشکلات مالی روبهرو هستند، بلکه به دلیل عدم دسترسی به تجهیزات بهروز و عدم امکان آموزش مستمر، مجبور به ارائه خدمات با کیفیت پایینتر هستند. با وجود افزایش هزینههای زندگی و تأسیسات درمانی، تعرفههای دامپزشکی در مقایسه با سایر حوزهها به طور چشمگیری پایین است. این وضعیت بر عملکرد دامپزشکان تاثیر مستقیم میگذارد و در بلندمدت میتواند به کیفیت خدمات و سلامت دامها آسیب وارد کند.»
وی تصریح میکند: «پایین بودن تعرفهها نه تنها باعث مشکلات اقتصادی برای دامپزشکان شده، بلکه بسیاری از دامداران نیز از خدمات تخصصی بهرهمند نمیشوند. در نهایت این وضعیت میتواند سلامت دامها و حتی امنیت غذایی کشور را تهدید کند.»
این انتقادات در حالی ازسوی دامپزشکان مطرح میشود که دکتر علیرضا رفیعیپور، رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز بر آن صحه میگذارد. وی در دیدار با معاون فرهنگی - اجتماعی معاون اول ریاست جمهوری، با اشاره به شرایط سخت و طاقتفرسای فعالیتهای دامپزشکان و خطر بیماریهای مشترک، گفت: «حقوق کارکنان سازمان دامپزشکی کشور علیرغم شرایط سخت و طاقتفرسا و خطر بیماریهای مشترک، نسبت به سایر دستگاهها بسیار کمتر است.»
در هر گروه، یک عضو از نظام دامپزشکی باید حضور داشته باشد
به نظر میرسد که در شرایط کنونی، یکی از اصلیترین راهکارهای رفع مشکلات دامپزشکان، اصلاح تعرفههای خدمات است. به گفته دکتر عباس نعمتالله، رئیس انجمن صنفی داروخانهداران دامپزشکی، «خواسته ما این است که در هر کارگروه و کمیتهای که تشکیل میشود، یک عضو از نظام دامپزشکی در جلسات شرکت کند تا بتوانیم مشکلات و چالشهای این حوزه را به درستی مطرح کنیم و در اصلاح تعرفهها مشارکت داشته باشیم.»
وی میافزاید: «اگر تعرفهها بهطور واقعی و متناسب با شرایط اقتصادی روز اصلاح شوند، این میتواند به بهبود شرایط کاری دامپزشکان و کیفیت خدمات این قشر کمک زیادی کند. در حال حاضر، بسیاری از دامپزشکان در شهرهای بزرگ هم با مشکلاتی نظیر عدم پوشش هزینهها و فشار مالی روبهرو هستند.»
راهکار چیست؟
مشکلات معیشتی دامپزشکان از قبیل کمبود حقوق و مزایا، عدم پوشش بیمهای مناسب و نبود امکانات رفاهی کافی، فشار زیادی را به این قشر وارد کرده است. در حالی که دامپزشکان به عنوان یک رکن اصلی در بهداشت و سلامت دامها عمل میکنند، از حمایتهای مالی و اجتماعی کمتری نسبت به سایر مشاغل برخوردارند. این شرایط در کنار تعرفههای پایین، زمینهساز مهاجرت بسیاری از دامپزشکان به دیگر کشورها یا تغییر شغل آنها شده است.
برای حل این مشکلات، نیاز به اصلاحات جدی در سیاستهای حمایتی از دامپزشکان و تعرفههای خدمات درمانی احساس میشود. بهویژه دولت و سازمانهای مرتبط باید بهطور ویژه به این قشر توجه کنند و حمایتهای مالی و حقوقی بیشتری را در اختیار آنها قرار دهند. همچنین، اصلاح تعرفههای خدمات دامپزشکی میتواند از عوامل مهمی باشد که بهبود شرایط اقتصادی دامپزشکان را تضمین کند و کیفیت خدمات به دامها را افزایش دهد.
در نهایت، اصلاح تعرفهها و حمایتهای اجتماعی از دامپزشکان میتواند گامی مؤثر در بهبود وضعیت معیشتی این قشر باشد. با توجه به نقش حیاتی دامپزشکان در سلامت عمومی و بهداشت دامها، لازم است که از آنها بهعنوان یک نیروی مهم در جامعه پشتیبانی جدیتری صورت گیرد. تنها در این صورت است که میتوان شاهد پیشرفت در صنعت دامپروری و بهبود کیفیت خدمات دامپزشکی در کشور بود.
در واقع حل مشکلات معیشتی دامپزشکان نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ است. این رویکرد باید شامل اصلاح تعرفهها، بهبود شرایط کاری و حمایتهای مالی از سوی دولت و بخشهای خصوصی باشد. بهویژه در شرایط فعلی که چالشهای اقتصادی و اجتماعی دامپزشکان افزایش یافته، اصلاحات سریع و کارآمد میتواند به ارتقاء کیفیت خدمات دامپزشکی و همچنین تقویت امنیت غذایی کشور کمک کند.
امید است که مسئولین و نهادهای ذیربط با توجه به نقش حیاتی دامپزشکان در جامعه، اقدامات مؤثری را برای رفع مشکلات این قشر انجام دهند.