حکیم مهر: بوی خطر دوباره در آغلها پیچیده است، تب برفکی آرام و بیصدا نزدیک میشود و دامداران خراسان شمالی با دلهرهای پنهان به گلههایی مینگرند که تنها داراییشان هستند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، در دل کوهها و دشتهای خراسان شمالی، جایی که زندگی هنوز با نان گندم و شیر تازه میچرخد، صدایی ناآشنا دوباره بلند شده است؛ لنگیدن دام گلهها، ناله گوسالههایی که به جای چرا از تب میسوزند و نگاهی ملتمسانه از چشمان دامدارانی که با هر لرزش پای دام، دلشان میلرزد.
تب برفکی، این مهمان کهنه و خطرناک بازگشته است، بیدعوت و بیرحم.
اینجا، دام فقط یک موجود زنده نیست، نفس زندگی است و هر راس دام، چرخدندهای از موتور معیشت یک خانواده محسوب می شود و شیر، گوشت، پشم، برهها و گوسالههایی که امید فردای روستاها هستند، اما حالا، همه اینها با یک ویروس زیر سایه تهدید قرار گرفتهاند؛ ویروسی که مرز و زمان را نمیشناسد.
تب برفکی، بیماری که نامش آشنا اما حضورش ویرانگر است و در فصل بهار که عشایر از قشلاق کوچ میکنند و دامها جابهجا میشوند، ویروس هم فرصت طلایی برای گسترش پیدا میکند. تنها یک گوسفند بیمار کافی است تا سلامت یک روستا به خطر بیفتد.
تنها یک گوسفند بیمار کافی است تا سلامت یک روستا به خطر بیفتد
این ویروس با سرعتی باورنکردنی از یک دام به دام دیگر میپرد، دام را از پا میاندازد، تولید شیر را متوقف میکند، دهان و پای حیوان را زخمی میسازد و در نهایت، با افت شدید تولید و تلفات در دامهای جوان، خسرانی جبرانناپذیر به اقتصاد خانوادههای روستایی وارد میکند.
هرچند مسئولان میگویند واکسیناسیون انجام شده، اما هنوز سایه نگرانی بر سر دامداران سنگینی میکند.
کوچهای عشایری آغاز شده، دامها جابهجا میشوند و کنترل کامل ممکن نیست، بسیاری از دامهای وارداتی بدون مجوز به استان آمدهاند و از آن سو، دامهایی بدون تاییدیه بهداشتی در میادین عرضه میشوند. اینها یعنی ویروس میتواند هر لحظه از روزنهای وارد شود و همه چیز را زیر و رو کند.
دامها جابهجا میشوند و کنترل کامل ممکن نیست، بسیاری از دامهای وارداتی بدون مجوز به استان آمدهاند
در میانه این هشدارها، اما هستند دامدارانی که هنوز واکسیناسیون را جدی نگرفتهاند، که هنوز دام را از میادین غیرمجاز تهیه میکنند، یا نشانههای بیماری را نادیده میگیرند. همین بیتوجهیهاست که میتواند یک بحران را به فاجعه تبدیل کند.
خراسان شمالی با داشتن سه میلیون واحد دامی، قلب تپنده دامداری کشور است و اگر این قلب بیمار شود، لرزشش را نه تنها روستاها، که سفره مردم در شهرها نیز حس خواهند کرد.
اکنون زمان غفلت نیست و هر ساعت تاخیر، ممکن است به بهای جان صدها دام تمام شود.
تب برفکی را باید پیش از آنکه گسترش یابد، در نطفه خفه کرد و این کار، فقط از عهده مسئولان برنمیآید؛ همراهی و هوشیاری دامداران، کلید مهار این بیماری است.
هشدار مسوولان: واکسیناسیون را جدی بگیرید
مسوولان دامپزشکی خراسان شمالی از ماهها پیش هشدار دادهاند که فصل بهار، فصل هشدار برای تب برفکی است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان میگوید: دو مرحله واکسیناسیون علیه تب برفکی انجام شده و ۹۴ درصد از دامهای سبک و ۹۱ درصد دامهای سنگین تحت پوشش قرار گرفتهاند؛ اما کوچ عشایر و جابهجایی دامها، زنگ خطری جدی برای گسترش بیماری است.
«دکتر علیاکبر دلیرصحرایی» با تاکید بر اینکه بیماری تاکنون تلفات در پی نداشته اما احتمال سرایت بالا است، افزود: تعدادی از دامهای عشایر در مناطق قشلاقی گلستان واکسینه نشدهاند و همین موضوع خطر انتقال بیماری در زمان کوچ به ییلاق را افزایش میدهد.
مرزهای شکسته، تهدیدی برای سلامت دامها
از سوی دیگر، روند جابهجایی دام زنده در داخل استان و از استانهای دیگر، نگرانیها را دوچندان کرده است.
مدیرکل دامپزشکی خراسان شمالی میگوید: «سال گذشته ۳۱ هزار رأس دام سبک و ۳۳۴ رأس دام سنگین وارد استان شد. در حالی که خروج دام از استان کاهش یافته، واردات دام زنده رو به افزایش است و این میتواند ناقلان جدیدی را به چرخه دامداری استان وارد کند.»
به گفته «دکتر حمید رمضانی»؛ دامهایی که از دیگر استانها میآیند، بدون کنترلهای بهداشتی میتوانند بیماری را در منطقه پخش کنند و در شرایطی که حتی یک دام ناقل میتواند فاجعهای برای یک گله رقم بزند، این هشدار ساده نیست.
فریاد دامداران: «دامهایمان در خطرند»
صداهایی در دشتهای شیروان، در کوهپایههای راز و جرگلان، در مراتع بجنورد شنیده میشود؛ دامدارانی که با دستان پینه بسته برای معیشت میجنگند، حالا نگران جان دامهایشان هستند.
میدانند که تب برفکی بیرحم است و تاخیر در واکسیناسیون، بیاحتیاطی در خرید دام یا حتی یک لحظه غفلت در قرنطینه، میتواند همه داراییشان را به باد دهد.
رییس اداره بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی استان، با هشدار جدی اعلام میکند: تب برفکی میتواند به سرعت گسترش یابد. خرید دام از میادین بدون نظارت دامپزشکی و جابهجایی غیرمجاز، مسیرهای اصلی انتقال این ویروساند.
حسن قاسمیفر تاکید کرد: دامداران باید فقط از منابع تاییدشده دام تهیه کنند. حتی دامهای ظاهرا سالم نیز میتوانند در دوره کمون ناقل باشند و کانون جدیدی از بیماری بسازند.
حتی دامهای ظاهرا سالم نیز میتوانند در دوره کمون ناقل باشند و کانون جدیدی از بیماری بسازند
اگرچه هنوز تب برفکی در خراسان شمالی به بحران بدل نشده، اما همه نشانهها هشدار میدهند که زمان برای پیشگیری، محدود است.
مسوولان دامپزشکی استان از دامداران خواستهاند کوچکترین علائم بیماری را نادیده نگیرند و در اسرع وقت به مراکز دامپزشکی اطلاع دهند.
قاسمیفر با بیان اینکه هدف ما پیشگیری از بحران و حفظ امنیت غذایی جامعه است تصریح کرد:«تا دامداران همراه نباشند، نمیتوان جلوی گسترش تب برفکی را گرفت، این همراهی، نه فقط یک وظیفه، بلکه ضامن بقا و آرامش روستاهاست.
خراسان شمالی قطب دامداری و دامپروری کشور است و در این استان سه میلیون واحد دامی نگهداری و پرورش داده می شود. در این خطه ۳۵۴ واحد دامداری صنعتی و ۷۱۰ واحد دامداری روستایی دایر است.
هر سال همین تعداد کانون وجود داشته و حتی بیشتر ،
.....................