تلخندهای یک دامپزشک
الحاق؛ خوب، بد، زشت!
دکتر میرجلال سیدرسولی
دیر زمانیست که سخن از الحاق مجموعه دامپزشکی به وزارت بهداشت، چه در سطح آموزش و چه در سطح چارت اداری داغ است. بد نیست در ابتدا مختصر مروری بر روند مهجور ماندن رشته دامپزشکی از مجموعه وزارت بهداشت شود.
به گفته پیشکسوتان و طبق اسناد موجود، در سال ۱۳۶۷ تصمیم به تاسیس وزارت بهداشت گرفته شد.
هر چند طبق روال معمول اکثر کشورها، حوزه تحت پوشش وزارت بهداشت در سطح رشتههای علوم پزشکی شامل چهار رشته پزشکی، دامپزشکی، دندانپزشکی و داروسازی میشود لیکن پیشکسوتان چنین عنوان میکنند که چون احتمال عدم پذیرش رشته دامپزشکی بعنوان یکی از رشتههای علوم پزشکی در مجلس شورای اسلامی وجود داشت (!)، دامپزشکی، این رشته بسیار مهم که در خط اول بهداشت و سلامت جمعیت انسانی قرار دارد، از جمع رشتههای تحت پوشش وزارت بهداشت خارج شد!! از آن زمان بود که در چارت اداری تحت پوشش وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت و این سرآغاز مشکلات بود که به تعدادی از آنها مختصر اشارهای میکنیم:
یکی از چالشهای اساسی این است که وزارت جهاد کشاورزی اصولا متولی امر تولید محصولات دامی و کشاورزیست و دامپزشکی در بخش تولیدات دامی، نهادیست ناظر و علیالاصول تسلط یک ارگان تولید کننده بر یک نهاد نظارتی محل اشکال میباشد.
مشکل دیگر این است که بیش از هشتصد نوع بیماری مشترک بین انسان و دام وجود دارد. افزایش بیماریهای نوپدید و بازپدید هم جای تامل دارد. با این حال تقریبا تمام بخشهای حاکمیتی وزارت جهاد کشاورزی در اختیار دانشآموختگان رشته کشاورزیست که در مرتبطترین حالت، گرایش علوم دامی دارند که آشنایی آنها با بحثهای پرورشی میباشد و دانشی در مورد اتیولوژی، تشخیص، درمان و... بیماریهایی که ذکر آنها رفت، ندارند و بدیهیست که بعلت عدم اشراف به مواردی از این دست، تصمیمات صحیحی در حوزه دامپزشکی اتخاذ نخواهند کرد. مثالهای زیادی در این مورد وجود دارد که ذکر آنها تکرار مکررات خواهد بود لیکن مواردی نظیر زمزمه عدم ارسال دامپزشک به خارج از کشور و حذف نظارت بهداشتی در مبدا بر گوشتهای وارداتی و سخنان غیر مسئولانه برخی مقامات جهاد مبنی بر عدم تعیین حقوق مسئولین فنی - بهداشتی توسط سازمان دامپزشکی و چندین مثال مشابه، همگی در خوشبینانهترین حالت نشان از عدم اشراف به مسائل حوزه دامپزشکی توسط وزارت جهاد کشاورزی و در واقعبینانهترین حالت نشان از نداشتن لابی و توان ساختار دامپزشکی در سطوح حاکمیتی وزارت جهاد کشاورزی دارد. شاهد این مدعا اینکه در مورد دو مثال مذکور (تعیین دستمزد و ارسال به خارج از کشور)، چنین اظهارنظرهایی در مورد ناظرین شرعی توسط وزارت جهاد کشاورزی نمیشود و گویا فقط دیوار دامپزشکان را کوتاه یافتهاند!
شکی نیست که الحاق به وزارت بهداشت باعث رشد و ترقی رشته دامپزشکی خواهد شد و اصولا در حال حاضر هیچ راه رشدی جز الحاق به وزارت بهداشت معنی ندارد! مجسم کنید در سطح آموزش، دامپزشکی از وزارت علوم جدا و به وزارت بهداشت ملحق شود؛ مشخصا در محیط وزارت بهداشت بخصوص به لحاظ ارتباطات دانشگاهی، هم رشد علمی و هم رشد صنفی بهتری صورت خواهد پذیرفت و در رابطه با الحاق کل ساختار نیز همچنانکه ذکر شد، به شرط تبیین درست جایگاه دامپزشکی و وجود مدیران پرقدرت، امکان منتفع شدن از بسیاری از مواهب وزارت بهداشت را خواهیم داشت، لیکن به یاد داشته باشیم علیرغم میل و اشتیاقی که حتی در نزد پیشکسوتان نیز در این باب وجود دارد، موضوع چندان ساده نیست و پارامترهای مختلفی در این موضوع دخیلند که جزو نکات کلیدی هستند و صد البته باید در همان گام اول با یک برنامهریزی دقیق و کسب یاری از افراد متخصص و مجرب این رشته و بصورت گام به گام به جلو رفت تا در ادامه با مشکل برخورد نشود!
به عنوان مثال، در مورد جایگاه دامپزشکان در وزارت بهداشت احتمال یک نگاه از بالا به پایین هست و یا اینکه با تغییر چارت اداری، احتمال ورود پزشکان به حوزه وظایف دامپزشکان بویژه در مورد مسئولین فنی - بهداشتی وجود دارد. بنابراین تا زمانی که لابی و ارتباطات لازم با ارکان قدرت توسط سیستم دامپزشکی ایجاد نشود، صحبت از مساله الحاق جز سوزاندن اصل طرح و اتلاف وقت حاصلی نخواهد داشت و ورود به این بحث بدون ایجاد پایهها، مسیر اشتباهیست که با به نتیجه نرسیدن، باعث دلسردی همکاران خواهد شد...
منبع: کانال تلگرام Meat Inspection