آیا حیوانات با حس ششم بلایای طبیعی را پیش‌بینی می‌کنند؟

حکیم مهر: چند روز قبل از سونامی بزرگ، هزاران هزار مورچه با عجله از ساحل به جنگل می‌رفتند. فیل‌ها ۱۰ روز قبل از وقوع فاجعه، فریاد می‌کشیدند و به مکان‌های بلندتر می‌دویدند. حیوانات باغ وحش در قفس خود پنهان می‌شدند و سگ‌ها از بیرون رفتن امتناع کردند

به گزارش حکیم مهر به نقل از فرادید، حیوانات کار‌های شگفت انگیزی انجام می‌دهند. پرندگان فواصل بسیار زیادی را برای مهاجرت طی می‌کنند. نهنگ‌ها در اقیانوس‌های وسیع با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. زنبور‌های عسل گل‌های آشنا را به یاد می‌آورند. کلاغ‌ها می‌توانند چوب را به ابزار تبدیل کنند. سگ‌ها وقتی صاحبشان به خانه می‌آیند را حس می‌کنند. فیل‌ها می‌توانند صدا‌ها را تقلید کنند. میمون‌ها ریاضیات ساده انجام می‌دهند. بوزینه‌ها می‌توانند آثار هنری بسازند.

آیا حیوانات نیز می‌توانند در صورت وقوع یک بلای طبیعی به ما هشدار دهند؟

چند روز قبل از سونامی بزرگی که در آسیا رخ داد، فردی که در تایلند زندگی می‌کرد هزاران هزار مورچه را تماشا کرد که با عجله از ساحل به جنگل می‌رفتند. طبق گزارش‌های دیگر، فیل‌ها ۱۰ روز قبل از وقوع فاجعه، فریاد می‌کشیدند و به مکان‌های بلندتر می‌دویدند. حیوانات باغ وحش در قفس خود پنهان می‌شدند و سگ‌ها از بیرون رفتن امتناع کردند.

علیرغم دهه‌ها تحقیق، دانشمندان نمی‌دانند چگونه زلزله و سونامی را پیش بینی کنند. شاید حیوانات بتوانند در این زمینه بهتر عمل کنند.

برخی از مردم می‌گویند که حیوانات نوع خاصی از قدرت برای درک آینده دارند. آن‌ها آن را "حس ششم" می‌نامند، بالاتر و فراتر از حواس پنجگانه‌ای که معمولاً در مورد آن‌ها صحبت می‌کنیم - چشایی، بویایی، لامسه، بینایی و شنوایی.

جان کاپریو می‌گوید، با این حال، شواهد علمی برای حس ششم حیوانی ناچیز است. او یک نوروبیولوژیست در دانشگاه ایالتی لوئیزیانا در باتون روژ است. او به مطالعه چشایی و بویایی در ماهی می‌پردازد.

کاپریو می‌گوید اگر گزارش‌های مربوط به فرار حیوانات از خطر واقعاً درست باشد، حیوانات باید به احساسات واقعی واکنش نشان دهند، نه اینکه از نوع مرموز ادراک ماورایی استفاده کنند.

او می‌گوید: این‌ها رویداد‌های عجیب یا ماوراء الطبیعه نیستند. در طول نسل‌ها، حیوانات حواس خود را به گونه‌ای توسعه داده‌اند که به آن‌ها امکان می‌دهد صداها، بوها، ارتعاشات یا سایر احساساتی را که مردم نمی‌تو

یک طیف گسترده

ما همیشه از حواس خود برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌کنیم، از بوی کافه تریا که به شما می‌گوید تقریباً وقت ناهار است گرفته تا چهره معلم شما که می‌گوید او در شرف برگزاری امتحان است.

اما در دنیا چیز‌های بیشتری از چشم، بینی، پوست، گوش و زبان وجود دارد. دانشمندان انواع مختلفی از راه‌های غیرمنتظره را کشف کرده اند که حیوانات و حتی مردم جهان اطراف خود را حس می‌کنند.

برای یک چیز، طیف کاملی از نور و صدا وجود دارد که فراتر از چیزی است که ما معمولاً می‌بینیم یا می‌شنویم.

چشم انسان می‌تواند نور را فقط با طول موج‌های خاص (از بنفش تا قرمز) تشخیص دهد. برخی از حیوانات می‌توانند نور فرابنفش یا نور مادون قرمز را تشخیص دهند.

فرض کنید فقط آبی، سبز و زرد را می‌دیدید. احتمالاً برای شما کاملاً شگفت‌انگیز است که همه اتومبیل‌ها پشت چراغ قرمز توقف می‌کنند، زیرا نمی‌دانید که چراغ‌ها قرمز هستند. در عوض، ممکن است فکر کنید که ماشین‌ها ماشین‌های بیگانه‌ای بودند که دارای ESP بودند و به طور جادویی می‌دانستند چه زمانی باید متوقف شوند.

به روشی مشابه، بسیاری از پرندگان و حشرات سایه‌هایی از اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز را می‌بینند که چشمان ما برای گرفتن آن‌ها مجهز نیستند. دیدن این انواع مختلف نور به آن‌ها کمک می‌کند تا زنده بمانند، ارتباط برقرار کنند و از شکارچیان فرار کنند.

گوش‌های ما روی طیف خاصی از صدا‌ها تنظیم شده‌اند، صدا‌هایی که فرکانس‌هایی بین ۲۰ تا ۲۰ هزار هرتز دارند. یک هرتز برابر با ۱ سیکل (یا ارتعاش) در ثانیه است. همانطور که فرکانس بالا می‌رود، زیر و بمی نیز بالا می‌رود.

فیل‌ها ممکن است قادر به تشخیص صدا‌ها و ارتعاشات در فرکانس‌های پایین باشند که به آن‌ها اجازه می‌دهد زلزله‌های قریب الوقوع را حس کنند. فرکانس‌هایی که انسان‌ها قادر به تشخیص آنها نیستند.

سگ‌ها می‌توانند صدا‌هایی تا ۴۵۰۰۰ هرتز را بشنوند. خفاش‌ها می‌توانند تا ۱۲۰۰۰۰ هرتز را بشنوند. دلفین‌ها و برخی از ماهی‌ها می‌توانند فرکانس‌های بیش از ۲۰۰۰۰۰ هرتز را بشنوند.

از سوی دیگر، فیل‌ها و نهنگ‌ها با فرکانس‌هایی ارتباط برقرار می‌کنند که کمتر از فرکانس‌هایی است که ما تشخیص می‌دهیم. کاپریو می‌گوید که مگس‌ها حتی می‌توانند صدای یکدیگر را بشنوند که روی یک تیغه علف فرود می‌آیند.

توانایی شنیدن چیز‌هایی که نمی‌توانیم بشنویم می‌تواند به توضیح رفتار عجیب حیوانات کمک کند. برای مثال، اگر سگ شما ناگهان شروع به ناله کردن کرد، ممکن است به سادگی چیزی را شنیده باشد که گوش شما قادر به تشخیص آن نیست.

طعم فوق العاده

برخی از حیوانات به حواس متکی هستند که مردم به اندازه کافی از آن‌ها استفاده نمی‌کنند.

به عنوان مثال، سگ‌ها به خاطر حس بویایی قوی‌شان معروف هستند. آن‌ها میتوانند یک بوی خاص را از کیلومتر‌ها دورتر تشخیص دهند.

به همین ترتیب، گربه‌ماهی حس چشایی فوق العاده‌ای دارد. تمام بدن آن‌ها سر تا دم با جوانه‌های چشایی پوشیده شده است که به آن‌ها اجازه می‌دهد دنیای شیمیایی اطراف خود را تشخیص دهند.

کاپریو می‌گوید: «گربه‌ماهی‌ها زبان‌های شناور با بینی‌های بزرگ هستند. اگر ما به همین شکل ساخته می‌شدیم، می‌توانستیم با زانو و آرنج خود طعم چیز‌ها را بچشیم. تصور کنید غلت زدن در یک وان پودر شکلات چگونه خواهد بود!

کاپریو در حال مطالعه گربه‌ماهی و دیگر گونه‌های ماهی است تا بفهمد چرا حیوانات دارای دو سیستم حسی شیمیایی مجزا برای چشایی و بویایی هستند، حتی اگر این حواس به اطلاعات مشابهی دست پیدا کنند.

تشخیص ارتعاشات

وقتی نوبت به سنجش زمین‌لرزه‌ها و سونامی‌ها می‌رسد، احتمالاً احساس ارتعاشاتی که در زمین ایجاد می‌کنند بسیار مهم است.

همه پستانداران، از جمله مردم، حسگر‌های بسیار حساسی به نام سلول‌های پاکینین در پوست و سایر غشا‌های خود دارند. گرینسپن می‌گوید در آزمایش‌های آزمایشگاهی، افراد می‌توانند یک چنگال تنظیم ارتعاشی را زمانی که به عمق تنها یک دهم میکرون بر روی پوست خود فشار می‌دهند، احساس کنند. یک موی انسان، در مقایسه، ۱۰۰ میکرون عرض دارد.

حتی اگر چنین حس دقیقی از ارتعاش داشته باشیم، به اندازه حیوانات از آن در دنیای واقعی استفاده نمی‌کنیم. حیوانات همیشه در تماس مستقیم با زمین هستند. ما انسان‌ها دیگر این کار را نمی‌کنیم. ما کفش و لباس داریم. ما به افراد، مناظر و صدا‌های دیگر توجه می‌کنیم. سلول‌های پاسینین به‌خصوص در پنجه‌های فیل‌ها و دیگر موجودات و در روده‌های گربه‌ها فراوان هستند.

به این ترتیب، اگر حیوانی در اطراف ایستاده یا دراز کشیده باشد، می‌تواند ردپای شکارچیانی را که به سمت خود می‌آیند حس کند. شاید حیوانات در آسیا زلزله و سونامی را با هیولایی که برای خوردن آن‌ها آمده اشتباه گرفته اند. در پاسخ، آن‌ها در جهت مخالف دویدند و در نهایت خود را نجات دادند.

همچنین ممکن است هنوز چیزی در ایده حس ششم وجود داشته باشد، اما با یک پیچش. به نظر می‌رسد که حیوانات چیز‌هایی را حس می‌کنند که واقعی هستند، اما خارج از ادراک ما.

برای مثال افعی‌های گودالی دارای سیستم‌های جستجوگر گرما هستند؛ و پرندگان، قورباغه ها، سمندر‌ها و سایر حیوانات می‌توانند میدان مغناطیسی زمین را برای جهت دهی و یافتن مسیر خود حس کنند.

سرنخ‌های محکم

اگرچه هنوز دانشمندان از دانستن همه چیز در مورد چرایی رفتار حیوانات به روشی که انجام می‌دهند دور هستند، اما اکثر آن‌ها مطمئن هستند که باید توضیحات منطقی وجود داشته باشد. بسیاری از توضیحات مربوط به درک حواس با جستجوی سرنخ‌های محکم است.

مطالعه فیزیک و شیمی حواس حیوانات ممکن است هرگز همه چیز را در مورد چرایی رفتار حیوانات به روشی که انجام می‌دهند توضیح دهد. با این حال، تحقیقات بیشتر ممکن است به ما کمک کند تا بفهمیم ماهی، گربه، فیل یا موش بودن چه حسی دارد. از دیدگاه آنها، جهان باید به نظر، بو، مزه، صدا و احساس بسیار متفاوت از آنچه در مورد ما هست، باشد.

با توجه به دنیای حیوانات، ممکن است یاد بگیریم که چگونه در برابر زلزله، آتشفشان ها، سونامی‌ها و سایر بلایای طبیعی ایمن بمانیم.

منبع: sciencenewsforstudents