حکیم مهر - «دكتر عليرضا قمريان» مؤلف كتاب هاي "اطلاعات دارويي ايران - اطلاعات مكمل هاي غذايي، رژيمي و دارويي ايران و سري كتاب هاي داروهاي دامپزشكي و نهاده هاي تغذيه اي دام، طيور و آبزيان ايران" در نامه ای سرگشاده که رونوشت آن را برای حکیم مهر ارسال نموده اند، خطاب به «دکتر رسول دیناروند» رئیس سازمان غذا و دارو نوشت:
نامه سرگشاده
بسمه تعالي
جناب آقاي دكتر رسول ديناروند
رياست محترم سازمان غذا و دارو
با سلام،
احتراماً در راستاي يادآوري برخي از وظايف مغفول مانده آن سازمان محترم درخصوص نظارت بر سلامت مواد غذايي و آشاميدني، نظر حضرتعالي را به نكات ذيل جلب مي نمايد.
1) بر اساس مصوبه شوراي عالي اداري، برخي از وظايف آن سازمان عبارتند از:
- تدوين و ارایه سياست ها، برنامه ها و خط مشي هاي دارويي، غذايي، آشاميدني، آرايشي، بهداشتي، بيولوژيک و ....
- سياست گذاري، برنامه ريزي و اجراي تحقيقات مرتبط با کنترل، آزمايش و ارتقاي کيفيت اقلام موضوع اين مصوبه.
2) همانطور كه در شرح وظايف آن سازمان محترم ملاحظه مي فرماييد، ارايه سياست ها، برنامه ها و خط مشي هاي دارويي، غذايي، آشاميدني و اجراي تحقيقات مرتبط با کنترل، آزمايش و ارتقاي کيفيت اقلام موضوع اين مصوبه بر عهده حضرتعالي مي باشد.
3) نظر به اينكه داروها و تركيبات مورد مصرف در دامپزشكي و نيز سموم مورد مصرف در كشاورزي در نهايت وارد چرخه غذايي افراد جامعه مي گردد، وظيفه نظارتي آن سازمان را بر بخش هاي ذكر شده دو چندان مي كند. حال سوال اينجاست كه آيا سازمان تحت مديريت حضرتعالي تاكنون به وظايف خويش در اين حوزه عمل نموده است؟
- آيا سازمان متبوع شما كمترين نظارتي بر داروها و تركيبات مورد مصرف در دامپزشكي و سموم و ساير تركيبات شيميايي مورد مصرف در كشاورزي دارد؟
- آيا از ميزان بالاي مصرف آنتي بيوتيك ها و ساير فرآورده هاي دارويي در دامپزشكي و عدم رعايت دوره منع مصرف آنها اطلاع داريد؟
- آيا از مصرف بالاي آنتي بيوتيك هاي خانواده فلوروكينولون ها (انروفلوكساسين) در طيور پرورشي كشور كه بدليل ايجاد مقاومت در كمپيلوباكترهاي انساني سالهاست توسط FDA جهت مصرف در طيور ممنوع شده است، مطلعيد؟ (متاسفانه تاكنون سازمان غذا و دارو در اين حوزه به صورت انفعالي عمل نموده و تعامل لازم را با سازمان دامپزشكي نداشته است).
- آيا از ميزان ناخالصي هاي موجود در مواد اوليه مورد مصرف در داروهاي دامپزشكي و فلزات سنگين موجود در خوراك دام و طيور اطلاع داريد؟
- آيا از ميزان بالاي آفلاتوكسين ها و ساير سموم با منشاء بيولوژيک در غذاي دام ها كه بصورت غير مستقيم وارد چرخه غذايي انسان مي گردد، مطلعيد؟
- آيا از باقيمانده سموم موجود در عسل مصرفي به دليل استفاده ناصحيح از تركيبات كنترل كننده كنه زنبور عسل در كندوها و نيز شهد جمع آوري شده توسط زنبورها از گياهان سم پاشي شده اطلاع داريد؟
- آيا از مصرف بالاي سموم كشاورزي و كودهاي شيميايي در مزارع پرورشي و متعاقباً باقيمانده آنها در مواد غذايي با منشاء گياهي مطلعيد؟
- آيا از افزايش ميزان شيوع بيماري تب مالت، سل، كيست هيداتيت و ساير بيماري هاي مشترك بين دام و انسان طي سالهاي اخير اطلاع داريد؟ (بدون شك تعامل بين سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشكي و انجام اقدامات پيشگيرانه در بخش دامپزشكي، نقش بسزايي در كاهش بروز بيماريهاي مشترك با منشاء غذايي و متعاقباً كاهش هزينه هاي سربار براي درمان بيماران خواهد داشت).
موارد فوق الذكر تنها بخشي از وظايف مغفول مانده آن سازمان مي باشد كه بر اساس مصوبه شوراي عالي اداري از تاريخ 15 اسفند ماه 1389 يعني تاريخ تاسيس آن سازمان به عنوان شرح وظايف تعريف گرديده است.
لذا پيشنهاد مي گردد با تشكيل كارگروهي از همكاران سازمان غذا و دارو، سازمان دامپزشكي و وزارت جهاد كشاورزي، كليه داروها و تركيبات مورد مصرف در دامپزشكي و كشاورزي مورد بازبيني مجدد قرار گرفته و در صورت وجود مدارك مستند مبني بر مضر بودن اين تركيبات براي سلامت جامعه، سريعاً از چرخه مصرف حذف گردند.
سازمان غذا و دارو بعنوان متولي سلامت غذايي جامعه مي بايست با همكاري نزديك با سازمان دامپزشكي نسبت به پايش كارايي و كيفيت داروهاي مورد مصرف در دامپزشكي اقدام نمايد و سازمان دامپزشكي را ترغيب به ثبت و ترويج مصرف واكسن ها يا داروهاي با كيفيت با دوره منع مصرف كوتاهتر به جاي داروهاي ناكارآمد و قديمي نمايد. ضمناً در خصوص وزارت جهاد كشاورزي به عنوان متولي تامين سموم و كودهاي شيميايي مورد مصرف در بخش كشاورزي، نقش نظارتي سازمان غذا و دارو بسيار پر رنگ مي باشد.
از اينرو سازمان غذا و دارو مي بايست راساً نسبت به ارزيابي باقيمانده تركيبات دارويي در فرآورده هاي با منشاء دامي و نيز سموم و تركيبات شيميايي در فرآورده هاي با منشاء گياهي اقدام نمايد و مانع از ورود تركيبات مخل سلامت به چرخه غذايي جامعه گردد. زيرا لازمه داشتن جامعه سالم، دسترسي و بهره مندي از غذاي سالم است.
با توجه به موارد فوق الذكر نظارت مستمر سازمان غذا و دارو بر كليه دستگاههاي مرتبط با تامين منابع غذايي و مديريت يكپارچه به جاي مديريت جزيره اي، مي تواند موجب ارتقاي سلامت رواني جامعه در خصوص بي خطري اقلام خوراكي و مصرفي گردد.
در پايان ضمن درخواست بازنگري در عملكرد سازمان غذا و دارو در بخش نظارت بر بهداشت و سلامت مواد غذايي، پيشنهاد مي گردد كارگروهي ويژه در آن سازمان تشكيل گردد و به حل ريشه اي مشكلات از منشاء بروز آنها بپردازد كه اين امر مصداق بارز صرفه جويي در هزينه هاي بخش درمان و در راستاي اقتصاد مقاومتي خواهد بود.
با تقديم احترام
دكتر عليرضا قمريان
مولف كتابهاي "اطلاعات دارويي ايران - اطلاعات مكمل هاي غذايي، رژيمي و دارويي ايران و سري كتاب هاي داروهاي دامپزشكي و نهاده هاي تغذيه اي دام، طيور و آبزيان ايران"
تهران- نهم آبانماه 1395
با توجه به بازخورد مدیریتی دکتر دیناروند، حتما مشکلاتی بوده که اهرم لازم را در اختیار نداشتند یا اینکه سازمان دامپزشکی همکاری با ایشان نداشته...